نخستین واکنش رسمی در اسرائیل به توافق ایران و آمریکا؛ نتانیاهو از «تأمین مالی تروریسم» انتقاد کرد

نخست‌وزیر اسرائیل در اولین واکنش به توافق ایران و آمریکا بر سر تبادل زندانیان و آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی، این توافق را نکوهش کرد و «تأمین مالی تروریسم» نامید.

به گزارش رسانه‌های اسرائیل، دفتر بنیامین نتانیاهو شامگاه شنبه ۲۱ مرداد در بیانیه‌ای نوشت «توافق‌هایی که زیرساخت‌های هسته‌ای ایران را از بین نمی‌برد، برنامه هسته‌ای این کشور را متوقف نمی‌کند».

این بیانیه افزود چنین توافق‌هایی «تنها پولی در اختیار رژیم ایران می‌گذارد که گروه‌های تروریستی نیابتی ایران را تأمین مالی می‌کند».

بیشتر در این باره: نیویورک تایمز: مبادله زندانی میان ایران و آمریکا بخشی از توافقی گسترده‌تر است

رسانه‌های اسرائیل در سه روز نخست انتشار گزارش‌ها در خصوص این توافق، درباره چرایی «سکوت» دولت اسرائیل و نخست‌وزیر این کشور، گمانه‌زنی کرده و آن را با رویکرد دیرینه آقای نتانیاهو در مخالفت با جمهوری اسلامی ایران متضاد دانسته بودند.

دفتر بنیامین نتانیاهو اما در واکنش خود نوشت «موضع اسرائیل مشخص است».

با این حال، یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون و نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، در توئیتی نوشت که تنش‌های ایجاد شده میان دولت‌های اسرائیل و آمریکا از جمله بر سر طرح تغییرات قضایی در اسرائیل، به توان اسرائیل در انتقاد از توافق جاری میان واشینگتن و تهران لطمه زده است.

به نوشته آقای لاپید، توافق یادشده «بخشی از آسیبی است که از وخامت رابطه آمریکا و دولت کاملاً دست‌راستی و شکست‌خورده اسرائیل» ناشی شده است.

او افزود «اکنون آمریکایی‌های با ایرانی‌های توافقی کرده‌اند که میلیاردها دلار به ایران سرازیر می‌کند و دیگر کسی به موضع اسرائیل گوش نمی‌دهد».

آویگدور لیبرمن، یکی دیگر از مهره‌های اصلی اپوزیسیون اسرائیل، روز یک‌شنبه ۲۲ مرداد به رادیوی ارتش این کشور گفت که توافق تهران- واشینگتن «بهای سنگینی است که اسرائیل به دلیل نبود ارتباط میان دفتر نخست‌وزیری با کاخ سفید بر سر طرح قضایی، مجبور به پرداخت آن شده است».

آقای لیبرمن افزود، بنیامین نتانیاهو مقابله با ایران را یکی از اهداف اصلی خود در بازگشت به دولت (در دی ماه پارسال) اعلام کرد اما «سکوت و بی‌اثری» اسرائیل موجب شده که ایران به زودی شش میلیارد دلار به خزانه خود واریز کند.

از سوی دیگر، تامیر پاردو، رئیس پیشین موساد، گفت اسرائیل باید از هر توافقی برای کاهش تنش با ایران استقبال کند. به گفته او، بنیامین نتانیاهو باید «دست و پای» دولت آمریکا را ببوسد.

رئیس پیشین موساد در توضیح دیدگاه خود شنبه‌شب ۲۱ مرداد به شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل گفت توان ارتش ما برای اقدام در برابر ایران، در نتیجه اختلافات عمیق داخلی اسرائیلی برسر طرح تغییرات قضایی مورد نظر دولت بنیامین نتانیاهو، آسیب دیده است.

بیشتر در این باره: واکنش جمهوری‌خواهان در آمریکا به آزادسازی پول ایران در ازای مبادله زندانی

دو مقام «دفاعی» اسرائیل روز جمعه به نیویورک تایمز گفته بودند که توافق واشینگتن- تهران بخشی از «تفاهم‌های گسترده‌تر» بین طرفین است که براساس آن، ایران متعهد شده سطح غنی‌سازی اورانیوم در برنامه هسته‌ای خود را محدود کرده و گروه‌های نیابتی خود در عراق و سوریه را نیز از حمله به نظامیان آمریکایی بازدارد.

مقامات دولت جو بایدن در واکنش به گزارش نیویورک تایمز به وجود یک تفاهم محدود اشاره کرده و تأکید کردند که بخشی از تفاهم بزرگ‌تر نیست. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا تصریح کرد که این تفاهم به مفهوم لغو یا کاهش تحریم‌های آمریکایی علیه جمهوری اسلامی ایران نیست.

با این حال، روزنامه وال‌استریت جورنال روز ۲۱ مرداد نوشت که در چارچوب توافق یادشده، ایران «به طور قابل توجهی» سرعت انباشت اورانیوم غنی‌شده را کاهش داده و سطح غنی‌سازی اورانیوم را محدود نگه داشته است.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، گزارش وال‌استریت جورنال را رد یا تأیید نکرد اما افزود که آمریکا از هر گامی در این مسیر استقبال می‌کند.

اسرائیل در طول حدود دو دهه اخیر در سطح جهانی در صدر مخالفت با برنامه هسته‌ای ایران قرار داشته و در حالی که در طول بخش مهمی از این دوران، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر این کشور بوده، او با تأکید بر لزوم «برچیدن» برنامه هسته‌ای ایران، سفرهای متعددی به واشینگتن و پایتخت‌ کشورهای متعددی در میان متحدین اسرائیل داشت. آقای نتانیاهو مدعی بود که او دونالد ترامپ را به خروج آمریکا از برجام تشویق کرده بود.

بیشتر در این باره: اکسیوس: نتانیاهو خواستار توافق امنیتی با آمریکا بر سر ایران است

به گزارش رسانه‌های اسرائیل، دولت جو بایدن ضمن تلاش برای مهار برنامه هسته‌ای تهران و پیشبرد هدف آزاد کردن شهروندان خود از زندان‌های ایران، کوشش برای نزدیک کردن اسرائیل و عربستان به توافق عادی‌سازی را هم ادامه داده است.

برخی از تحلیلگران در رسانه‌های اسرائیل «سکوت» بنیامین نتانیاهو و اعضای دولت او در خصوص توافق اخیر تهران- واشینگتن را به نوعی تعهد متقابل اسرائیل به آمریکا در برابر تحقق هدف دولت اسرائیل در دستیابی به عادی‌سازی رابطه با عربستان نامیده بودند.

بنیامین نتانیاهو هفته گذشته به رسانه‌های آمریکا گفت برای گسترش «پیمان‌های صلح ابراهیم» و در صدر آن، رسیدن به توافق با عربستان، تلاش می‌کند.

در این میان، روزنامه جروزالم پست گزارش داد که دولت اسرائیل ران درمر، وزیر امور راهبردی خود را مأمور کرده که این هفته با سفر به واشینگتن از آخرین جزییات کوشش‌های آمریکا برای عادی‌سازی احتمالی رابطه عربستان با اسرائیل آگاهی یابد.

جو بایدن ماه گذشته گفت که دولت او دست‌اندرکار تلاش‌ها برای بررسی احتمال عادی‌سازی رابطه عربستان و اسرائیل بوده و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در سفر به عربستان با مقامات ریاض در این باره مذاکره کرده است.

یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون و نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، هفته گذشته گفت «نگران است که توافق دولت بایدن با ریاض، شامل حمایت واشینگتن از یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی باشد که به عربستان امکان غنی‌سازی اورانیوم بدهد».

با استفاده از: هاآرتص، شبکه آی‌۲۴ اسرائیل، جروزالم پست، رادیوی ارتش اسرائیل، شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، رادیو فردا؛ ف.ر./ م.ا.