بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفتهاست که کشورش در زمینهایی که در جنگ «شش روزه» به کنترل درآورد، «برای همیشه باقی میماند»؛ وی اراضی اشغالی را «زمینهای آزاد شده» توصیف کرد.
جروزالم پست در شماره چهارشنبه پانزدهم خرداد نوشت، نتانیاهو این هفته در آیین پنجاه و دومین سالروز جنگ اعراب و اسرائیل اظهار داشت: «اورشلیم، حبرون، یهودا و شومرون و بلندیهای جولان را آزاد کردیم و همیشه در آن باقی خواهیم ماند».
به گفته وی، «سیاست و زندگی نیازمند سازش است اما مسائلی هست که سازش بر سر آن ممنوع است؛ نباید سر خود را فرود آوریم».
نخستوزیر اسرائیل ظاهراً در اشارهای تلویحی به رویه خود افزوده: «رهبران باید بدانند کی سازش کنند و کی در برابر همه دنیا بایستند».
اسرائیل در جنگ سال ۱۹۶۷ بخشی از خاک سوریه در بلندیهای جولان را به تصرف درآورد. آمریکا تنها کشوری است که هم حاکمیت اسرائیل بر اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل و هم بر بلندیهای جولان را به رسمیت شناختهاست اما قطعنامههای جامعه بینالمللی تأکید دارد که شرق بیتالمقدس/اورشلیم و سایر اراضی، «مناطق اشغالی» است.
بنیامین نتانیاهو در سخنان سالروز تسلط کشورش بر این اراضی، تصمیم یکسال و نیم پیش دونالد ترامپ در ارتباط با اورشلیم را به اقدام کوروش کبیر، شاهنشاه باستانی ایران، در اجازه دادن به یهودیانِ تبعید شده به سرزمین بابِل به بازگشت به اورشلیم و ساخت معبد مقدس یهودی در آن تشبیه کرد.
همچنین به گفته نخستوزیر اسرائیل، اعلامیه «خوب و مهم» آمریکا در پذیرش حاکمیت اسرائیل بر جولان یک «آغاز» خوب است.
جروزالم پست در خصوص عبارت «آغاز خوب» در سخنان نتانیاهو به گمانهزنیهایی اشاره کرده که بر اساس آن، به رسمیت شناختن جولان در قلمرو اسرائیل ممکن است نشان پذیرش حاکمیت اسرائیل بر بخشهایی از کرانه باختری نیز باشد.
بنیامین نتانیاهو دو ماه پیش «قول داد» که شهرکهای بزرگ یهودینشین در کرانه باختری را به اسرائیل منضم کند.
اظهارات نتانیاهو در ارتباط با «حضور همیشگی» اسرائیل در «اراضی آزاد شده» سه هفته پیش از کنفرانس بحرین بیان شدهاست.
آمریکا اعلام کرده که بخش اقتصادی طرح صلح موسوم به «معامله قرن» را در همایش منامه ارائه خواهد کرد؛ این طرح قرار است از نظر آمریکا راهکار نزاع دهها ساله اسرائیل و اعراب را پیشنهاد کند.
اسرائیل در مورد طرح صلح تنظیم شده از سوی دولت آمریکا سکوت کرده اما همه جناحهای فلسطینی آن را قویاً رد کرده و محمود عباس رئیس تشکیلات فلسطینی نیز هم «معامله قرن» و هم کنفرانس منامه را «به درک» فرستادهاست.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، هفته گذشته در سخنانی در جمع بسته سران یهودی نیویورک نسبت به موفقیت این طرح ابراز بدبینی کرده بود.
دونالد ترامپ گفتهاست شاید پومپئو «حق دارد که این طرح به جایی نرسد» اما «باید صبر کرد و دید چه خواهد شد».
کشورهای عرب در نشست هفته گذشته در مکه ضمن حمایت اصولی از فلسطینیان، نسبت به «معامله قرن» موضعگیری روشنی نکردند.