دبیر شورای امنیت ملی اوکراین: سپاه پاسداران عمداً هواپیمای مسافربری را سرنگون کرد

اولکسی دانیلوف، دبیر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین می‌گوید سپاه پاسداران «عمدا» به هواپیمای مسافربری شلیک کرد و آن را ساقط کرد تا از «افزایش تنش منطقه‌ای بین ایران و آمریکا جلوگیری کند».

او در گفت‌وگویی که در روزنامه کانادایی گلوب‌اند میل منتشر شده است، تصریح کرده است که این موضوع را در جریان سفرش به تهران با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در میان گذاشته است.

آقای دانیلوف به نقل از علی شمخانی گفته است که ساقط کردن این هواپیما به سود ایران نبوده و «جناح سیاسی او» در این ماجرا نقش نداشته است.

او توضیح نداده که منظور از جناح سیاسی علی شمخانی چیست ولی توضیحات شمخانی را «صادقانه» خوانده و به نقل از دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفته است که در ایران «گروه‌های مختلف» قدرت با «فرماندهی جداگانه» وجود دارد.

یوگنی ینین، معاون وزیر خارجه اوکراین، در گفت‌وگو با رادیو فردا با اشاره به اظهارات اولکسی دانیلوف گفت که ما «تا امروز هیچ‌یک از دلایل احتمالی را رد نکرده‌ایم» ولی «پافشاری بر خطای انسانی بدون ارائهٔ سند را باور نمی‌کنیم».

او با تاکید بر اینکه «موضع اوکراین تغییرناپذیر است» گفت: « تمام جزئیات سرنگونی هواپیمای اوکراینی در آسمان تهران باید مشخص شود ولی گزارش نهایی ایران از تحقق این هدف برنیامده است».

آقای ینین با اشاره به ضرورت « تحقیقات شفاف فنی تاکید می‌کنیم» گفت مقام‌های حکومت ایران باید توجه کنند که «تنها حرف ارزشی ندارد و بدون شواهد توضیحات ایران را نمی‌پذیریم».

اوکراین می‌گوید بدون شواهد توضیحات ایران را نمی‌پذیریم

در واکنشی دیگر از سوی مقام‌های اوکراینی، الگا کورینیاک، سرپرست تیم دادستان‌های‌ اوکراینی روز پنج‌شنبه، ۲۶ فروردین، به رادیوفردا گفت که حکومت ایران به‌رغم وعده‌های پیشین از ارائه مدارک و اطلاعات شفاف مربوط به سرنگونی پرواز ۷۵۲ امتناع کرده و پنهان‌کاری «عامدانه‌ای» از سوی جمهوری اسلامی در جریان است.

این مقام اوکراینی با اشاره به به امتناع ایران از عدم ارائه اطلاعات سامانه موشکی که هواپیما را هدف قرار دارد، تاکید کرد که: «اگر ایران بر رویکردی که تاکنون داشته پافشاری کند، ما خونسردی‌مان را حفظ می‌کنیم و به کار خود ادامه می‌دهیم تا تمام جزئیات سرنگونی هواپیمای اوکراینی افشا شود.»

او ضمن ابراز ناخرسندی از نتایج تعامل با مقامات جمهوری اسلامی در رابطه با پرونده ۷۵۲ تصریح کرد: «اوکراین و ایران از سال ۲۰۰۴ توافقنامه همکاری در عرصه حقوقی-جنایی دارند و در چارچوب آن پنج استعلام حاوی سوالات‌مان درباره روند تحقیقات سرنگونی هواپیمای اوکراینی را به ایران فرستادیم.»

به‌گفته خانم کورینیاک، اوکراین در این استعلام‌ها خواستار توضیح مسائلی است که «باید در چارچوب تحقیقات جنایی مورد بررسی قرار گیرد»، اما جزئیاتی که در گزارش‌های مقدماتی فنی آمده «قانع‌کننده» و پاسخگوی سوالات در این زمینه نیست.

گفت‌وگو با سرپرست تیم تحقیقات جنایی پرواز ۷۵۲

هواپیمای مسافربری اوکراینی بامداد ۱۸ دی سال ۹۸ به فاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بین‌المللی تهران در پی شلیک دو موشک توسط پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.

پس از سرنگونی این هواپیمای مسافربری، حکومت ایران پس از چند روز پنهان‌کاری و اظهارات خلاف واقعیت، بالاخره اذعان کرد که پدافند ضد هوایی تهران به این هواپیمای بوئینگ که عازم کی‌یف بود، شلیک کرده است.

جمهوری اسلامی ادعا می‌کند دلیل شلیک «خطای انسانی» است، اما اوکراین، کانادا و بسیاری از ناظران درباره صحت چنین ادعایی ابراز تردید کرده‌اند.

سرپرست تیم دادستان‌های‌ اوکراینی درباره انتظارات اوکراین از حکومت ایران در رابطه با پرونده پرواز ۷۵۲ گفت: «ما تقاضا می‌کنیم ایران شواهد عینی را در اختیار ما بگذارد یا ما را از محتوای آن مطلع کند؛ به عنوان نمونه، اطلاعات دستگاه ضبط سامانه موشکی حاوی جزئیات این رویداد.»

او از «سکوت» مسئولان ایرانی به‌رغم توافق بر سر دسترسی طرف اوکراینی به مدارک و اطلاعات لازم پس از دور دوم مذاکرات در تهران، به‌شدت انتقاد کرد و افزود که اگر «عمد و نیت شومی در کار نیست، پس چرا (مقامات جمهوری اسلامی) شواهدی را که می‌تواند برای همه وقوع این خطای انسانی را ثابت کند پنهان می‌کنند؟»

روز گذشته نیز گوندوز مامدوف، معاون دادستان کل اوکراین، اعلام کرد که کشورش از ایران خواسته اطلاعات محرمانه مربوط به ده نفری را که متهم به سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی هستند، در اختیار کی‌یف قرار دهد.

او در عین حال از برنامه‌ریزی مقام‌های اوکراینی برای برگزاری یک جلسه آنلاین با دادستان جدید نظامی تهران خبر داد.

غلامعباس ترکی، دادستان پیشین نظامی استان تهران، روز ۱۷ فروردین از صدور کیفرخواست برای «۱۰ نفر از مسئولانی» خبر داده بود که در سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی «دخیل» بوده‌اند. با این حال، او از ارائه جزییات بیشتر در این‌باره خودداری کرد و گفت که «در دادگاه نتیجه‌گیری‌های لازم گرفته می‌شود».

با استفاده از گزارش‌های گلوب‌اند‌میل و گفت‌وگوهای اختصاصی رادیوفردا؛ آ. ت./ ف. دو.