جدال لفظی ایران با بحرین بر سر سپاه و تسلیح شیعیان

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به بیانیه روز شنبه وزارت کشور بحرین این گزارش را که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در تسلیح و تعلیم نظامی شیعیان ناراضی بازداشت شده در بحرین نقش داشته است رد کرد.

بهرام قاسمی گفته های وزارت کشور بحرین را «فرافکنی» و «تکرار ادعاهای واهی» خواند که به نظر جمهوری اسلامی ایران «مشکل حکومت بحرین را با مردم خود حل نخواهد کرد».

مسئولان پادشاهی اهل سنت بحرین روز شنبه خبر از بازداشت ۱۱۶ عضو یک گروه مسلح شیعه دادند. به گفته همین مسئولان ایران موسس و حامی این گروه بوده است.

تازه‌ترین جدال لفظی ایران و بخرین در گفت و گو با حسین آرین و حسین غلیزاده

وزارت کشور بحرین افزوده بود که ۴۸ تن از بازداشت‌شدگان اعضای شبکه‌ای بوده‌اند که در پایگاه‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران تعلیم دیده‌اند. تهران بارها در گذشته اتهام‌های مشابه را رد کرده است.

سخنگوی وزارت خارجه ایران روز یکشنبه همچنین این گفته‌ها را «فرافکنی و طرح سناریوهای تکراری» نامید. بهرام قاسمی همچنین به مقام های بحرینی توصیه کرد که «به جای تشدید رویکردهای امنیتی و پلیسی، زمینه را برای تعامل و گفتگو با مردم خود فراهم سازند.»

وزارت کشور بحرین گفته است که مقداری اسلحه و مهمات هم هنگام دستگیری این عده کشف و ضبط شده است.

حسین آرین کارشناس امور نظامی ایران در نیوکاسل بریتانیا می‌گوید گفته‌های قبلی مقام‌های نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی درباره بحرین، کمکی به ایران نمی‌کند.

به گفته او،‌ «شواهد نشان می‌دهد که واقعا ایران در آنجه در بحرین می‌گذرد، دخالت می‌کند. گرچه این را رسما اعلام نکرده‌اند ولی از گفته های فرماندهان سپاه پاسداران و برخی از مقام‌های دولتی در پشتیبانی از شیعیان بحرین و در عین حال رویکرد ایران در چارچوب کلی حمایت از شیعیان حتی در عربستان سعودی به این نتیجه رسید که ایران به این شیعیان کمک‌های غیرمستقیم و مستقیم می‌کند».

این کارشناس نظامی ایران درباره پیامدهای کمک‌های احتمالی ایران به شیعیان بحرین می‌افزاید، «در بعضی موارد ممکن است که مقام های بحرین از این موضوع ارتباط و اتصال با ایران علیه شیعیان این کشور استفاده کنند و این گروه فشار مضاعف وارد کنند».

تحلیلگر نظامی ایران مقیم نیوکاسل همچنین می‌گوید اگر در اتهام ارتباط و اتصال شیعیان بحرین رگه‌هایی از واقعیت موجود باشد و بحرین این رگه‌ها را بزرگ کرده باشند از نظر کشورهای عربی در منطقه که در جبهه کاملاً مخالف در مقابل جمهوری اسلامی گرفته‌اند -به ویژه عربستان سعودی- قابل قبول است».

حسین آرین نتیجه می‌گیرد که «گفته‌های بحرین درباره ایران همچنین برای آمریکاییان هم قابل قبول است. چون به اضافه پایگاه دریایی بریتانیا، مهم‌ترین پایگاه نظامی آمریکا -ناوگان پنجم شاخه دریایی سنتکامCentcom - در بحرین قرار دارد. بنابراین از لحاظ ساسی برای آمریکا و بریتانیا حرف‌های بحرین بسیار مطلوب و قابل قبول‌تر است. آنچه را نمی‌توان واقعاً کتمان کرد این است که کمک‌های ایران به شیعیان بحرینی به روش‌های مختلف ادامه دارد و پشتیبانی دست‌کم بعضی از مقامات ایران این حمایت را نشان می‌دهد».

اصل ماجرا هر چه هست، وزارت کشور بحرین روز یکشنبه افزود متهمان بازداشت شده برنامه ریخته بودند تا با اخلال در امنیت عمومی و ضربه زدن به اقتصاد بحرین، به مسئولان سیاسی، مقام‌های امنیتی و تأسیاست نفتی این کشور حمله کنند.

گفته‌هایی که به نظر حسین علیزاده دیپلمات سابق جمهوری اسلامی ایران در هلسینکی بیش از هر چیز نشان می‌دهد التهاب در مناسبات اکثر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با ایران سر فرو نشستن ندارد.

او می‌گوید، «بحرین بیشترین خطر را از جانب جمهوری اسلامی حس می کند در شرایطی کشور را نگاه داشته است که گروه‌های معارضی -شیعیان معارض- را که به خیابان‌ها آمده بودند سرکوبی کردند. در نگاه کلی بحرین شیعیان مخالف به دلیل هویت مذهبی آنها را منتسب به ایران می‌داند و می گوید ایران شیعیان بحرین را تحریک می‌کند. به طور متناوب و مداوم هم ایران این اتهام بحرین را رد می‌کند».

پژوهشگر بنیاد مطالعات صلح در دانشگاه تامپره فنلاند می‌افزاید «آنچه مهم است این است که ادواری از این نوع حوادث است که نه تنها در بحرین بلکه مثلاً در کویت هم اتفاق افتاده بود (گروه عبدلی را کشف کرده بودند و کویت می‌گفت منتسب به ایران هستند و ایران این اتهام را رد می‌کرد و کویت اتهام سنگینی را متوجه آنها کرد). امثال این موارد که دیگر واقعا از شمارش بیرون رفته به ما این را نشان می‌دهد که – به استثنای قطر و عمان که روابط خوبی با ایران دارند- شرایط تنش میان دو سوی خلیج فارس به شدت پرالتهاب است و هر چند یکبار تنش‌هایی از این نوع پیش می‌آید و کشورهای عربی مخالف ایران فعالیت‌های ناراضیان را منتسب به جمهوری اسلامی می‌کنند و ایران هم منکر دست داشتن در این نوع حوادث می‌شود».

بحرین از زمان اعتراض‌های هفت سال پیش در کشورهای خاورمیانه، معروف به «بهار عربی»، شاهد سرکوبی ناراضیان از حکومت این کشور بوده است.

بحرین همچنین از دو سال پیش با انحلال احزاب مخالف، حبس یا خلع تابعیت ناراضیان سرشناس و حصر روحانی بلندپایه شیعه این کشور بر میزان سرکوبی ناراضیان افزوده است.

دولت بحرین این اتهام را که علیه شیعیان این کشور تبعیض قائل می‌شود رد می‌کند. جمهوری اسلامی ایران هم این اتهام را تکذیب می‌کند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به گروه‌های شیعه مخالف اسلحه و تعلیم نظامی دهد.