گريگوری شولتی سفير آمريکا در آژانس بين المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ۱۳ ژوئن، در سخنرانی خود در شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی گفت کاهش همکاری ايران با آژانس به اين دليل است که اين کشور احتمالا در نظر دارد فعاليت های هسته ای اعلام نشده خود را گسترش دهد.
آقای شولتی با اشاره به اقدام ايران در لغو اجرای ماده ای از توافق پادمان پيمان منع گسترش تسليحات هسته ای که بر اساس آن، آژانس در جريان طرح تاسيسات هسته ای و مواد راديو اکتيو استفاده شده در آن قرار می گيرد گفت که اين اقدام حکايت از آن دارد که ايران برنامه ساخت تاسيسات هسته ای جديد و حساس دارد.
گريگوری شولتی همچنين گفت: «اگر رهبران ايران اعتماد جهانی را طلب می کنند، چرا بازرسان را از اراک دور نگه می دارند و چرا بايد اطلاعات مربوط به تاسيسات هسته ای جديد را ارايه نکنند؟»
در همين حال، علی اصغر سلطانيه سفير ايران در آژانس بين المللی انرژی اتمی گفته است اين وظيفه قدرت های هسته ای جهان از جمله آمريکا است که از طريق خلع سلاح کامل، به تعهدات خود در مقابل پيمان منع گسترش تسليحات هسته ای عمل کنند.
آقای سلطانيه همچنين گفته است: «مادامی که کشورهای دارنده سلاح هسته ای به تعهدات خود مطابق قانون ۶ ان پی تی عمل نکنند و رژيم صهيونيستی به خواسته ی جامعه جهانی بی توجه است و به ان پی تی نمی پيوندد و تاسيسات خود را زير نظارت کامل بازرسان قرار نمی دهد، ايران نيز تعهدات حقوقی بيشتری را نمی پذيرد.»
آسوشيتدپرس به نقل از ديپلمات های آژانس گزارش داده است که قطعنامه پيشنهادی آمريکا که در آن، اقدام ايران در جلوگيری از بازرسی آژانس از راکتور آب سنگين اراک، نقض پيمان منع گسترش تسليحات هسته ای خوانده شده، از حمايت لازم سایر اعضا برخوردار نشد.
برخی از کشورهای جنبش عدم تعهد، با این قطعنامه مخالفت کرده اند.
آمريکا برای تقويت سيستم بازرسی های آژانس نيز پيشنهادهای جديدی مطرح کرده است. اين سيستم، قرار است برای کشورها، فراتر از چارچوب کنونی، الزام های حقوقی ايجاد کند.
ايران نگرانی شماره يک جهان در زمينه گسترش تسليحات هسته ای
محمد البرادعی مدير کل آژانس بين المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در نشست شورای حکام آژانس، ايران را نگرانی شماره يک جهان در زمينه گسترش تسليحات هسته ای خواند.
علت اين نگرانی به گفته آقای البرادعی، گسترش غنی سازی اورانيوم ايران و کاهش همکاری های این کشور با آژانس بين المللی انرژی اتمی است.
دور تازه تحريم ها در انتظار ايران
نمايندگان سه کشور فرانسه، بريتانيا و آلمان، روز چهارشنبه گفتند در صورت سرپيچی ايران از خواست شورای امنيت سازمان ملل متحد برای تعليق غنی سازی اورانيوم، هيچ گزينه ای به جز تحريم های بيشتر ايران برای اين کشور باقی نمی ماند.
جان مک گرگور، سفير بريتانيا در آژانس بين المللی انرژی اتمی به نمایندگی از سه کشور اروپايی فرانسه، بريتانيا و آلمان گفت: «اگر ايران مسير در پيش گرفته را تغيير ندهد، برای ما هيچ گزينه ای به جز ارجاع مجدد پرونده اين کشور به شورای امنيت باقی نمی ماند.»
پيتر گتوالد سفير آلمان در آژانس بين المللی انرژی اتمی، نيز روز چهارشنبه به شورای حکام آژانس گفت اگر ايران بار ديگر به مذاکرات بر سر برنامه هسته ای اين کشور بازنگردد، تحريم های جديد عليه اين کشور، اجتناب ناپذير خواهد بود.
آلمان که رياست دوره ای اتحاديه اروپا را به عهده دارد، اميدوار است که مذاکرات با ايران بر سر برنامه هسته ای اين کشور از سر گرفته شود.
آقای گتوالد در سخنرانی خود همچنين گفت که پيشنهادهای ارايه شده به ايران به ازا کنار گذاشتن غنی سازی اورانيوم، هنوز به قوت خود باقی است.
بسته مشوق ها، از جمله شامل راکتور هسته ای آب سبک است که از طريق آن می توان انرژی توليد کرد اما با آن نمی توان بمب اتمی توليد کرد.
آقای مک گرگور سفير بريتانيا نیز گفت که برای جلب ايران برای از سر گيری مذاکرات، کشورهای اروپايی، بسته پيشنهادی خود را گسترش داده اند و به آن موارد مشوق های بيشتری افزوده اند.
به جز کوبا و ونزوئلا، ساير اعضای شورای حکام، با خواسته های شورای امنيت سازمان ملل متحد از ايران، موافقت کرده اند.
با اين حال سفير آفريقای جنوبی نيز گفته است ارجاع پرونده ايران از آژانس به شورای امنيت که سال گذشته صورت گرفت، با خطر تبديل مساله به وضعيتی خطرناک برای منطقه و جهان همراه است.
«قطعنامه های شورای امنيت مهم است»
شان مک کورمک سخنگوی وزارت امور خارجه آمريکا روز چهارشنبه، در واکنش به اظهارات محمود احمدی نژاد که قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل متحد عليه ايران را بی اهميت خوانده بود گفت: «ممکن است قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل متحد از نظر او (احمدی نژاد) اهميت نداشته باشد، اما اين نکته برای سراسر جهان با اهميت است.»
آقای مک کورمک گفت: «...و فکر می کنم برای جامعه مالی جهانی و جامعه بازرگانی هم اين قطعنامه ها مهم باشند.»
احمدی نژاد: «ايران از تحريم نمی ترسد»
محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی روز چهارشنبه در سمنان گفت: « امروز غربی ها بسيار دست و پا می نزند تا مانع حرکت ما در مسير هسته ای شوند، آنها در جلسات خصوصی شان تلاش می کردند تا ما را بترسانند و تلاش کردند تا به ما بقبولانند که تهديداتشان بسيار جدی است.»
آقای احمدی نژاد همچنين گفت ايران «در بخش هسته ای، به چيزی که در پی آن بوده، رسيده است.»
رييس جمهوری اسلامی افزود: «کشورهای غربی بايد بدانند که با صدور قطعنامه های مختلف نمی توانند ملت ايران را از مسير خود خارج کنند ، اگر قطعنامه ديگری هم صادر کنند بدانند که آخر کار به ضرر آنان تمام خواهد شد نه ملت ايران.»
آقای احمدی نژاد گفت ملت ايران برای اين قطعنامه ها، «تره هم خورد نمی کنند.»
هشت هزار سانتريفوژ، مبالغه يا واقعيت؟
خبرگزاری فرانسه روز سه شنبه ۱۲ ژوئن، از قول يک ديپلمات نزديک به آژانس گزارش داد که به برآورد آژانس بين المللی انرژی اتمی، ايران تا پايان سال جاری ميلادی (بيش از ۶ ماه ديگر) غنی سازی اورانيوم را با در حدود ۸۰۰۰ سانتريفوژ ادامه خواهد داد.
اين ديپلمات گفته است همراه با افزايش شمار سانتريفوژهای ايران، نگرانی از توانايی غنی سازی اورانيوم اين کشور نيز افزايش می يابد.
محمد البرادعی مدير کل آژانس بين المللی انرژی اتمی در گزارش خود، از بهره برداری ايران از تعداد ۱۳۰۰ سانتريفوژ سخن به ميان آورده است.
آقای البرادعی، در گزارش خود به شورای حکام، از تلاش ايران برای گسترش توانايی غنی سازی و محدود کردن دسترسی بازرسان از تاسيسات و فعاليت های هسته ای ايران، ابراز نگرانی کرد.
با اين حال آقای البرادعی می گويد يافتن يک راه حل صلح آميز برای بحران هسته ای ايران، ضروری است.
«کيفيت غنی سازی اورانيوم ايران، بالا نيست»
از سوی ديگر گری سيمور تحليلگر موسسه منع گسترش تسليحات هسته ای در نيويورک، درباره دقيق بودن گزارش توانايی ايران برای راه اندازی ۸ هزار سانتريفوژ تا ماه دسامبر سال جاری ميلادی، ابراز ترديد کرد.
آقای سيمور گفته است: «همه، از جمله دوستان ما در اسراييل، بسيار خونسرد به نظر می رسند و اعتقاد دارند که بر اساس کيفيت فعاليت هسته ای ايران، اين فعاليت ها از اهميت چشمگيری برخوردار نيست.»
فعاليت بی وقفه و پيوسته سانتريفوژها و تزريق گاز يو اف ۶ در آن نشانه عملکرد موفقيت آميز آن است. اما به گفته کارشناسان سانتريفوژها در ايران تا کنون به طور پيوسته کار نکرده اند که خود حکايت از نارسايی های فنی موجود دارد.
کارشناسان می گويند که اگر ايران ۳۰۰۰ سانتريفيوژ را بدون هيچ مشکلی نصب کند و آن را به مرحله راه اندازی و عملی برساند، آنگاه قادر خواهد بود در عرض يک سال، ۲۵ کيلوگرم اورانيوم غنی شده برای ساخت يک بمب اتمی توليد کند.
عملکرد بدون مشکل ۳۰۰۰ سانتريفوز، ، بر اساس برآوردهای کارشناسان، بين دو تا سه سال طول می کشد.