در حالی که آمريکا خواستار اعمال تحريم های بيشتر سازمان ملل عليه ايران است، منوچهر متکی، وزير امور خارجه جمهوری اسلامی در گفت و گو با راديوی ملی آمريکا، ان.پی.آر، گفت که تحريم های بيشتر ايالات متحده و جامعه جهانی، ايران را به عقب نشينی از برنامه هسته ای خود وا نخواهد داشت و تحريم های بيشتر موثر نخواهند بود.
در اين باره راديو فردا با بهمن آقايی ديبا، کارشناس حقوق بين الملل در واشينگتن گفت و گو کرده است.
آيا تحريم های آمريکا و جامعه جهانی بر ايران تا کنون موثر واقع شده اند؟
اين حرف جديدی نيست که مقامات جمهوری اسلامی ايران بيان می کنند که تحريم های بين المللی بر ايران موثر نيست، ولی واقعيت اين است که تحريم ها در زمينه های متعددی موثر واقع شده اند و ايران به دليل اين تحريم ها تحت فشار زيادی است .
تحريم ها دو جنبه دارند يا در واقع دو گروه هستند. يکی تحريم هايی که از سوی شورای امنيت سازمان ملل متحد در حال حاضر مطرح است و ديگری تحريم هايی هستند که خود آمريکا به صورت يک جانبه بر ايران اعمال می کند و گاه بر کشورهايی که روابط نزديکی با آنها دارد مثل کشورهای اروپايی و ژاپن، فشار می آورد تا اين تحريم ها را رعايت کنند.
بهمن آقایی دیبا
هر دوی اين تحريم ها به ويژه در زمينه ايجاد محدوديت های مالی و بر فعاليت شرکت های ايرانی که دست اندرکار مسايل مربوط به تجهيزات موشکی، اتمی و نظامی ايران هستند، کاملا اثر گذاشته است.
تاثير تحريم ها به طور مشخص در چه زمينه هايی بوده است؟
به عنوان مثال در زمينه فعاليت های بانک های ايران در سطح بين المللی، شاهد هستيم که اين بانک ها نمی توانند معاملات خود را انجام دهند. از نظر معاملات صنايع عمده ايران به ويژه شرکت هايی که با صنايع و شرکت های دولتی ايران در ارتباط هستند، مشکلاتی در سطح بين المللی برايشان پيش آمده است.
به نظر می رسد آمريکايی ها به قدری از اين فشارها راضی هستند و احساس می کنند که اين تحريم ها اثر گذار هستند که قصد دارند همين برنامه را در حال حاضر برای وادار کردن ايران به پذيرش خواست های بين المللی در زمينه برنامه هسته ای اين کشور دنبال کنند.
قطعنامه سوم سازمان ملل متحد عليه ايران که بحث آن هنوز ادامه دارد خواستار آن شده که ايران غنی سازی اورانيوم را به حالت تعليق درآورد، با توجه به گفته های اخير محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری و منوچهر متکی، وزير امور خارجه مبنی بر اينکه جمهوری اسلامی از برنامه هسته ای خود عقب نشينی نخواهد کرد، فکر می کنيد امکان متوقف شدن غنی سازی اورانيوم ايران وجود داشته باشد؟
نه به هيچ وجه. جمهوری اسلامی ايران برنامه استراتژيک و کلی برای پيگيری برنامه اتمی خود دارد. اين موضوع هيچ ربطی به تاکتيک ها و روش های مذاکره و به تاخير انداختن موضوع و نحوه رفتار با کشورهای درگير در اين موضوع ندارد.
برنامه استراتژيک و کلی جمهوری اسلامی ايران برای حرکت به سوی دستيابی به چرخه (سوخت) اتمی، بدون شک تحت تاثير هيچ کدام از اين تحولات تاکتيکی و کوتاه مدت قرار نخواهد گرفت و با توجه به اينکه اين موضوع در زمينه های مختلفی در حال بيشتر روشن شدن است و در واقع آمريکا و کشورهای غربی اين اطمينان را حاصل می کنند که ايران به هيچ وجه برنامه هسته ای خود را کنار نخواهند گذاشت، خود را برای تصويب قطعنامه جديدی در سازمان ملل آماده می کنند.