جو بایدن معاون رییس جمهوری آمریکا روز جمعه به خاطر بازداشت روزنامه نگاران و اعمال فشار به پژوهشگران منتقد دولت از ترکیه انتقاد کرد و گفت این کشور نتوانسته است سرمشق خوبی در زمینه آزادی بیان باشد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه آقای بایدن در انتقاد تند و بی‌سابقه‌ای از متحد مهم خود در سازمان ناتو گفت عملکرد حکومت ترکیه در دوران رهبری رجب طیب اردوغان نمونه مطلوبی از رعایت آزادی بیان نیست.
آقای بایدن در جلسه گفتگو با نهادهای مدنی در استانبول گفت آمریکا خواهان آن است که ترکیه برای کل منطقه سرمشق و نمونه مطلوبی از یک «دمکراسی فعال» باشد. او افزود: «هر چه موفقیت ترکیه در این زمینه بیشتر باشد برای کل خاورمیانه و سایر کشورهایی که حرکت به سوی دمکراسی را آغاز کرده‌اند پیام بهتری خواهد بود.»
او درعین حال از بازداشت‌های اخیر روزنامه نگاران ازجمله دستگیری کان دوندار سردبیر روزنامه جمهوریت و اردم گل مسئول دفتر این روزنامه در آنکارا که روز ۲۶ نوامبر به اتهام افشار اطلاعات محرمانه روی داد، اظهار تاسف کرد.
دادستانی ترکیه علیه ۱۲۰۰ دانشگاهی و پژوهشگری که دراعتراض به عملیات ارتش ترکیه در نواحی کردنشین طوماری را امضا کرده‌اند، پرونده تشکیل داده است. چندین نفر از امضا کنندگان این طومار برای بازجویی مدتی بازداشت شده ولی پس از آزادی هنوز تحت بازپرسی هستند.
حکومت ترکیه در عین حال به خاطر مسدود کردن شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک و توئی‌تر در روزهای پر خبر و بحرانی مورد انتقاد قرار گرفته و به سوابقش در محدود کردن آزادی بیان و رسانه‌ها افزوده است.
جو بایدن در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «وقتی که رسانه‌ها به خاطر مطالب و گزارش‌های انتقادی بازداشت و یا تحت فشار قرار می‌گیرند، وقتی که شبکه‌های اجتماعی مثل یوتیوب و توئی‌تر تعطیل و مسدود می‌شوند و بیش از هزار دانشگاهی و پژوهشگر صرفا به خاطر امضای یک طومار به خیانت متهم می‌شوند، نمونه و سرمشق خوبی از احترام به آزادی بیان نیست.»
معاون رییس جمهور آمریکا افزود: «اگر مردم حق بیان دیدگاههای انتقادی را نداشته باشند فرصت‌ها از کشور ربوده می‌شوند.»
در میان شش نماینده نهادهای مدنی که با آقای بایدن ملاقات کردند چند نفر از روزنامه نگاران سر‌شناس و منتقد حکومت ترکیه نیز حضور داشتند.
آقای بایدن در یک جلسه دیگر با همسر و پسر کان دوندار سردبیر بازداشت شده روزنامه جمهوریت ملاقات کرد. پسر این روزنامه نگار پس از پایان ملاقات به رسانه‌های محلی گفت آقای بایدن به او گفته است که پدرش مرد شجاعی است و باید به او افتخار کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه جو بایدن عصر روز پنجشنبه وارد ترکیه شد و قرار است روز شنبه در مورد موضوعات مهمی با رجب طیب اردوغان و احمد داوود اوغلو مذاکره کند. آقای اردوغان در موارد گذشته به انتقادهای آمریکا از عملکرد حکومت ترکیه در زمینه حقوق بشر واکنش‌های شدید و خشمگینانه‌ای نشان داده است.
آقای بایدن روز جمعه در میان اقدامات امنیتی شدید در محل وقوع بمب گذاری انتحاری گروه «خلافت اسلامی» (داعش) در محله تاریخی سلطان احمد که بر اثرآن ۱۰ جهانگرد آلمانی کشته شدند، حاضر شد و به قربانیان این حمله ادای احترام کرد.
جان باس سفیر آمریکا در ترکیه که در واکنش به تشکیل پرونده قضایی علیه دانشگاهیان منتقد گفته بود این اقدامات روی مباحث سیاسی کشور «تاثیرات مخربی و هراسناکی» خواهد داشت با انتقادات شدید طرفداران حکومت ترکیه مواجه شده است.
ملیح گوکچک شهردار جنجالی استانبول و از اعضای ارشد حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری آقای اردوغان، در پاسخ به سخنان سفیر آمریکا گفت: «بهتر است او به کشورش بازگردد چون برای نمایندگی آمریکا در ترکیه فرد مناسبی نیست.»
اما آقای بایدن روز جمعه در استانبول گفت: «می‌خواهم با صراحت بگویم که پرزیدنت اوباما و من از سفیر آمریکا کاملا دفاع می‌کنیم.»