به دنبال کشته شدن صدها زائر حج در اثر ازدحام جمعیت در منا و در جریان برگزاری مراسم حج، دولت ایران روز جمعه سوم مهر با انتقاد از «سوء مدیریت عربستان» در این حادثه برای بار دوم کاردار این کشور در تهران را احضار کرد.
در حالی که عربستان سعودی تعداد قربانیان مراسم «رمی جمرات» در منا را که روز پنجشنبه، دوم مهر، رخ داد ۷۱۷ نفر اعلام کرده است، رییس سازمان حج و زیارت ایران روز جمعه گفت که تعداد جانباختگان «به مرز ۱۵۰۰ نفر» رسیده است.
این در حالی است که علی قاضی عسگر، سرپرست حجاج ایرانی، روز جمعه سوم مهرماه گفته است که در حادثه منا ۱۳۱ تن از حجاج ایرانی کشته، ۸۳ تن مجروح و ۳۳۶ تن مفقود هستند.
از سوی دیگر گزارش رسانههای ایران حاکی است که وزارت امور خارجه ایران با انتقاد از آنچه که «سوءمدیریت دستگاههای اجرایی عربستان سعودی و افزایش شمار جانباختگان ایرانی در منا» خوانده، کاردار سفارت عربستان در تهران را برای بار دوم به وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض تهران را به وی ابلاغ کرده است.
به گزارش ایلنا، وزارت امور خارجه ایران از کاردار سفارت عربستان در تهران خواسته است تا ریاض در اسرع وقت همکاریهای لازم را برای انتقال کشته شدگان به کشور و انتقال و درمان مجروحین در مراکز درمانی صورت دهد.
کاردار سفارت عربستان در تهران روز پنجشنبه نیز توسط معاون مدیرکل امور خلیج فارس به وزارت امور خارجه احضار شده بود.
جهانگیری: عربستان باید پاسخگو باشد
در همین حال، اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهوری ایران پس از نشست فوقالعاده هیات دولت در عصر جمعه گفته است: «حادثه منا یک اتفاق بسیار مهم بود که سوء مدیریت عربستان را آشکار کرد».
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آقای جهانگیری گفته است: «دولت عربستان مسوول این حادثه است و باید پاسخگو باشد و در بررسی علل حادثه باید دستگاه دیپلماسی ما حضور داشته باشند و با کشورهای منطقه و مسلمان رایزنی خواهیم کرد و تلاش میکنیم که اینگونه وقایعی که منجر میشود جهان اسلام آسیب ببینند تکرار نشود و حج به عنوان محلی برای تجمع مسلمانان به خوبی مدیریت شود».
معاون اول رییس جمهوری ایران افزوده است: «باید در نظر داشت که تعداد قابل توجهی از حجاج مفقود شدهاند که دولت عربستان باید تمام امکانات خود را به کار گرفته و با سازمان حج و بعثه رهبری همکاری کند تا افراد مفقود شده پیدا شوند؛ باید شرایطی به وجود آید که حجاج بتوانند اعمال خود را انجام داده و حج خود را به پایان برسانند».
در همین حال شماری از مقامهای ایران از نحوه اقدامات عربستان در جریان حادثه منا انتقاد کردهاند.
به گزارش ایسنا، اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، در پیامی به مناسبت حادثه «منا» گفته است: «اگرچه مرگ مظلومانه حجاج خانه خدا در احرام، آن هم قبل از اتمام اعمال حج و در منا... اجر عظیمی در بارگاه الهی دارد، اما از تقصیر و سوء مدیریت مسئولان نظم این مراسم عظیم در دولت عربستان کم نمیشود ودر قبال آن مسئولند و باید برای دنیای اسلام توضیح دهند».
محمد یزدی، رییس مجلس خبرگان، نیز در پیامی بر «ضرورت پیگیری جدی موضوع و پذیرش مسئولیت سهلانگاری و سوء مدیریت کسانی که خود را خادمالحرمین مینامند،» تاکید کرده است.
علی لاریجانی، رییس مجلس هم در پیامی از دولت عربستان سعودی خواسته است تا «توضیحات قانع کنندهای به امت اسلام ارایه کند».
به گزارش فارس علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز با بیان اینکه «حادثه تلخ رمی جمرات امسال ناشی از تصمیم اشتباه دولت سعودی در بستن دو راه منتهی به جمرات بوده است»، گفت: «بیکفایتی دولت عربستان پیش از این در کشتار مردم یمن در ماه حرام اثبات شده بود».