سه شنبه ۱۹ دسامبر روز قرعه کشی مسابقه های فوتبال جام ۲۰۰۷ ملت های آسيا درمرکز تفريحات « کی ال سی سی» کوالا لامپور( مالزی ) است .
آيا نام ايران هم در يکی از گوی های مدعيان خواهد آمد ؟
در انتظار گريز از بن بست
با استناد به آخرين گفته بلاتر، رييس فدراسيون بين المللی فوتبال، تنها مشکل باقی مانده برای رفع محروميت، چگونگی مديريت در فدراسيون فوتبال است . يعنی همان موردی که بر حضور ايران در جام جهانی سايه انداخت و ادامه آن، بن بست کنونی را فرا روی فوتبال ايران قرار داد.
بلاتر با تاکيد بر اين که فيفا هدفش همواره ساختن راه برای حضور و بازی است و نه پافشاری در محروميت، خيلی صريح به تاريخ قرعه کشی جام ملت های آسيا اشاره می کند، که همزمان با پايان مهلت فيفا به فوتبال ايران است.
بی ترديد اين مدير پرقدرت در فوتبال دنيا با آگاهی از موقعيت ايران درفوتبال آسيا و به ويژه جام آسيايی به هموار بودن راه پای می فشارد . او می داند نبود ايران بعد از ۳۹ سال، يعنی مداوم ترين تيم آسيايی در اين جام، حتی آرزوی رقيبان ومدعيان نيز نيست.
از محروميت ايران در اين جام تنها سوريه استقبال کرده است تا شايد جانشين کشورمان شود .
نگاهی به گذشته
فوتبال ايران به عنوان يکی از پر افتخار ترين تيم های حاضر در اين جام، در انتظار سه شنبه آتی است تا شايد از بند محروميت نجات يابد و به عنوان يکی از مدعيان مقام قهرمانی به رقابتهای تابستان سال آينده، در يکی از چهار کشور تايلند، اندونزی، ويتنام و مالزی، پای گذارد .
برای نخستين بار پيکارهای مرحله پايانی شانزده تيم برتر آسيا در چهار کشور انجام می شود. مسابقه افتتاحيه در روز هفتم ژوييه در بانکوک( تايلند)، مسابقه پايانی در روز ۲۷ ژوييه در جاکارتا ( اندونزی) و مسابقه های نيمه پايانی در هانوی ( ويتنام) و کوالالامپور( مالزی) خواهد بود.
سه بار قهرمانی در سال های دور
ايران در دهه هفتاد ميلادی حاکم فوتبال آسيا بود . بعد از نخستين حضور در جام ملت های آسيا به سال ۱۹۶۸ در تهران و دستيابی به جام قهرمانی، تحولی در فوتبال ایران ايجاد شد.
قهرمانی در اين جام در دو دوره پياپی بعدی، راه يابی به دو دوره ديگرفوتبال بازی های المپيک و اولين حضور در جام جهانی(۱۹۷۸ ) به عنوان تنها نماينده برتر دو قاره آسيا و اقيانوسيه و با پشتوانه ای از تيم ملی جوانان، که سال های پياپی بر بام قهرمانی قاره ايستاد، پی آمد همان قهرمانی ۶۸ بود .
پيروزی بر اسراييل در نبردی نفس گير
نخستين قهرمانی در تهران با چهار پيروزی پی در پی برتيم های صعود کرده هنگ کنگ، تايوان، برمه (قهرمان بازی های آسيايی و از قدرت های آن هنگام فوتبال آسيا ) و سرانجام اسراييل به عنوان مدافع عنوان قهرمانی، موج تازه ای در فوتبال ايران به وجود آورد.
مسابقه آخربا اسراييل شرايط « فينال» را پيدا کرد . حريف تنها با پيروزی می توانست بار ديگر قهرمان شود . ورزشگاه امجديه تهران آن روز دم کرده بود.
اسراييل در اواسط نيمه دوم به گل رسيد . به يک قدمی قهرمانی. فريبرز اسماعيلی از بازی اخراج شد تا نفس در سينه ها بيشتر حبس شود .
همايون بهزادی از نقطه کرنر گلی زد که به مانند گل انگليس به آلمان در جام جهانی ۱۹۶۶ ،هنوز معمای آن حل نشده است .اما شليک بياد ماندنی پرويز قليچ خانی از فاصله دور، جای حرف نداشت . ايران دو بر يک پيروز و قهرمان آسيا شد .
حسن حبيبی، پرويز قليچ خانی، عزيز اصلی، همايون بهزادی، حسين کلانی، فريبرز اسماعيلی ، مصطفی عرب، حسين فرزامی، اصغر شرفی ، منوچهر حبيبی، اکبر افتخاری وزنده ياد محراب شاهرخی، از نام های فراموش نشدنی نقطه عطف فوتبال ايران در اين جام هستند .
پيروزی بر کره جنوبی
چهار سال بعد تيم ايران به مربيگری روانشاد محمد رنجبر، بار ديگر قهرمان آسيا شد . اين بار تايلند ميزبان بود و ايران بعد از پيروزيهای پياپی بر حريفان، از جمله عراق در نيمه پايانی ، به مسابقه سرنوشت ساز رسيد وکره جنوبی را با گل های علی جباری و علی پروين دو بر يک شکست داد .
مصطفی عرب به عنوان کاپيتن، بوسه ای بياد ماندنی بر پرچم سه رنگ زد و در اوج افتحارش در فوتبال با بازی ملی وداع گفت .
آخرين قهرمانی
سومين و آخرين قهرمانی ايران در بازی های آسيايی به سال ۱۹۷۶و بار ديگر در تهران بود. حشمت مهاجرانی پر افتخار ترين مربی تاريخ تيم ملی ايران در ادامه راهی پر افتخار، که سرانجام به نخستين راهيابی به جام جهانی انجاميد، ايران را در ورزشگاه بزرگ صد هزارنفری قهرمان کرد .
اين بار در شرايطی متفاوت با دو دوره گذشته، زير فشار بيشترين انتظارات از تيم ملی، سرانجام با حضور چين سر بلند کرده در فوتبال آسيا و ديگر مدعيان شرق و غرب قاره ايران قهرمانی سوم را نيز از آن ساخت .
اما کمتر گمان می رفت اين آخرين قهرمانی فوتبال ايران تا به امروز باشد .
شروع جنگ و آغازناکامی ها
در ۱۹۸۰ در کويت، تيم جوان شده ايران با صلابت تا نيمه پايانی پييش رفت و در آن جا دو بر يک به کويت باخت . جنگ عراق با ايران در هنگامه همين جام آغاز شد و خبرهای آن، تاثيری منفی بر روند کار تيم حسن حبيبی گذاشت .
سنگاپور به سال ۱۹۸۴ نيز نتوانست صحنه ای برای بروز تمامی استعدادهای ذاتی فوتبال ايران شود .
تيم ملی ايران به رهبری ناصر ابراهيمی با دو شکست آخردر برابر عربستان سعودی و کويت و با ضربه های پنالتی بعد از تساوی يک بر يک، پله ای ديگر سقوط کرد و چهارم شد .
در ۱۹۸۸ در قطر، مقام سوم برای تيم مرحوم دهداری يک پيروزی به شمار رفت . ولی در ۱۹۹۲ با حذف تيم ملی با مربيگری علی پروين، بد ترين نمره در کارنامه حضور در جام ملت های آسيا در هيروشيما ( ژاپن ) به ثبت رسيد.
در ۱۹۹۶ تيم ملی ایران در امارات با شروعی بد پايانی خوب داشت . تيم ملی ایران با مربيگری محمد مايلی کهن به مقام سوم رسيد . پيروزی شش بر دو بر کره جنوبی و سه بر صفر بر عربستان سعودی، از نتيجه های بياد ماندنی در اين دوره است .
در سال ۲۰۰۰ تيم ملی به مربيگری جلال طالبی در لبنان بار ديگر نتيجه ای در فراخور استعدادهای ذاتی اش پيدا نکرد .
در دوره ای که تيم ملی ایران با پيروزی بر عراق، شکست چهار سال پيش در امارات را جبران کرده و حرکتی اميد بخش را نشان داده بود، در فاصله يکی و دو دقيقه تا راهيابی به نيمه پايانی ، پيروزی يک بر صفر بر کره جنوبی را از دست داد و با قانون گل طلايی آن هنگام، که بيشتر به زيان فوتبال ایران شد، در وقت اضافه دو بر يک مغلوب رقيب هميشگی خود شد .
گل باقری و اشتباه دايی
در اين مسابقه يک چهارم پايانی، گل بياد ماندنی کريم باقری از فاصله ای دور، ايران را تا آخرين لحظات برنده نشان می داد.اما در يکی از حمله های نااميدانه کره ای ها، علی دايی در روزهای اوج فوتبال خود در آلمان ، اشتباه عجيبی را مرتکب شد .
نام و اعتبار او، همواره مدافعان حريف را در نيمه زمين خود نگران او می ساخت و در لحظه ای که به ياری دفاع آمد ، بازيکنان کره ای را در محوطه جريمه ایران پر تعداد تر ساخت . اشتباه بعدی بعدی دايی کافی بود تا کره در واپسين لحظه ها گل تساوی و روحيه بخش را بزند .
دايی برای دفع يک توپ به ضربه فيچی از پهلو اقدام به حرکتی« آکروباتيک» کرد که ناکامی اش منجر به پاسی آرمانی به مهاجم حريف ... و گل شد .
کره روحيه يافته با اين گل توانست در وفت اضافی گل پيروزی را نيز بزند و ايران را حذف کند .اين بازی را می توان پايان دوران اوج دايی و به طور باورنکردنی پايان کار فوتبال استعدادی چون کريم باقری در تيم ملی ایران دانست .
پنالتی های بد
و سرانجام به دوره پيشين می رسيم که تيم ملی ایران به مربيگری همايون شاهرخی تا نيمه پايانی در چين پيشرفت و در اين مرحله با اين که با يک يار کمتر توانسته بود مسابقه را با ميزبان يک بر يک مساوی کند .
در ميان شگفتی فوتبال دوستان ايرانی به هنگام ضربه های پنالتی سرنوشت ساز، ضربه پنالتی بسيار بد يحيی گل محمدی با تحربه، برای هفتمين بارپياپی تيم ملی را از رسيدن به مسابقه پايانی باز داشت ...و ايران با پيروزی چهار بر دو بر بحرين سوم شد .
آيا ایران می تواند اميدی به پايان محروميت فوتبال خود داشته باشد تا با حضوری دیگر رويايی طلايی برای قهرمانی چهارم درجام ملت های آسيا بعد از ۳۱ سال در سر بپروراند ؟