در حمله احتمالی به مراکز هسته ای ايران بين سه هزار تا ده هزار نفر کشته خواهند شد. اين يکی از نتايج تحقيق تازه ای است که در آمريکا از سوی دانشگاه يوتا و موسسه اميد منتشر شده است. بر اساس اين تحقيق هزاران غير نظامی هم ممکن است در دراز مدت تحت تاثير پيامدهای حمله نظامی به تاسيسات هسته ای ايران قرار گيرند. اين تحقيق می گويد که شمار تلفات جانی حمله به تاسيسات هسته ای ايران به نوع حمله و چگونگی بمباران مراکز بستگی خواهد داشت.
اين مطالعه با نام «قمار هسته ای آيت الله» به بررسی پيامدهای جانی حمله احتمالی به مراکز هسته ای اصفهان اراک نطنز و بوشهر پرداخته است هر چند که در اين مطالعه آمده است که احتمال حمله به نيروگاه بوشهر کم است. در گفت وگويی با نويسنده اين تحقيق خسرو سمنانی، محقق ايرانی آمريکايی که در زمينه کارهای خيريه نيز فعال است، پرسش هایی را در خصوص این تحقیق مطرح کرده ایم:
چرا به انجام چنین تحقیق علاقه مند شدید؟
سمنانی: علت تهيه اين تحقيقات و اين کاری که کرديم اين بود که در طول سال های اخير سخنان خيلی زيادی در مورد برنامه هسته ای ايران در جرايد منتشر می شد.
و حداقل در طول ۱۸ ماه اخير خطرات زيادی حس می شد و احتمال اينکه جنگی بين ايران و آمريکا و بين ايران و اسرائيل رخ دهد، داده می شد.
چيزی که مايه تاسف بود اين بود که در مجموع سخنانی که از اين جنگ احتمالی می شود، چرا صحبتی از تلفات مردم ايران نمی شود؟
برای اينکه اين صحبت ها هميشه همجوار مسائل سياسی و در محيط سياسی و اقتصادی مطرح می شده ولی در مورد مردم ايران که هزينه اصلی اين اتفاقات را می دهند هيچ صحبتی نشده است.
شما درگزارش تان به بررسی پيامدهای حمله نظامی به چهار مرکز هسته ای ايران ، يعنی تاسيسات هسته ای اصفهان، نطنز، مجتمع آب سنگين اراک و نيروگاه بوشهر پرداخته ايد. در اين تحقيق از چه روشی استفاده کرديد؟
اول از همه ما بايد مقداری اطلاعات تهيه می کرديم تا از طريق کلی بتوانيم بفهميم که اين شماره ها و آمار را از کجا می شود تهيه کرد؟
ما به اطلاعاتی از آژانس بين المللی هسته ای دسترسی داشتيم و به هر حال آنجا مرجعی بود که ما اطلاعات از آن می گرفتيم.
دوم اينکه ما يک مدل های کامپيوتری تهيه کرديم که اين اطلاعات را در آن ها گذاشتيم به اين صورت که مثلا در اصفهان نزديک به ۳۷۱ تن اورانيوم اکزوفلورايد وجود دارد که ما به شکل تخمينی اين ميزان را به پنج قسمت تقسيم کرديم و تخمين زديم که حتی اگر يک درصد اين مواد وارد اتمسفر شود، چند درصد مردم ممکن است تحت الشعاع آن قرار بگيرند؟
بعد هم حساب کرديم و ديديم که ممکن است چيزی حدود ۲۶ تا ۲۸ هزار نفر تحت الشعاع اين مواد قرار بگيرند.
در اين مدل اول در شهر اصفهان نشان داديم که يک درصد اين مواد فقط ناحيه چهارم شهر اصفهان را پوشش خواهد داد و پنج درصد اين مواد منطقه چهار و شش و ۲۰ درصد مواد نيز مناطق سه و چهار و شش را پوشش خواهد داد.
تمام اين احتمالات در کتاب طبقه بندی و جدول بندی شده است .
در حقيقت از منابع موجود بهره برداری کرده و بر اساس آن تخمين زده ايد که حمله احتمالی چه عواقبی ممکن است داشته باشد؟
بله. منابعی که ما استفاده کرديم منابع درستی است و از لحاظ علمی قابل دفاع است.
بررسی که کرديم اين است که اگر به اين تاسيسات حمله نظامی شود، چند نفر در وقت آنی از بين می روند و چقدر در دراز مدت تلفات خواهد داشت؟
در نهايت به اين نتيجه رسيد که در صورت حمله احتمالی ممکن است تا ده هزار نفر جان خود را از دست بدهند؟ درست است؟
اين ده هزار نفر افرادی هستند که ممکن است فورا از بين بروند. برای اينکه بر اساس مدارک و اطلاعات ما که بيشتر اين اطلاعات را از آژانس بين المللی و اطلاعاتی که خود دولت ايران در وب سايتش گذاشته است، گرفته ايم ، نشان می دهد که ده هزار نفر تلفات در زمان آنی است.
تلفات خيلی بيشتر از ده هزار نفر هم می تواند باشد.
اين ده هزار نفر از کسانی هستند که در اين چهار مرکز هسته ای کار می کنند و احتمال دارد که در بمباران ها کشته شوند؟
در مورد کشته شدگان بمباران چيزی حدود پنج هزار نفر تخمين زده ايم. ولی اين بمباران اگر بيشتر از اين چهار منطقه باشد ، تعداد کشته شدگان به ده هزار نفر هم می رسد و کشته شدگان چهار تاسيسات را در مرحله اول چيزی حدود پنج هزار نفر تخمين می زنيم.
و اين تعداد کسانی هستند که آنجا کار می کنند؟ يعنی دانشمندانی که آنجا مشغول به کارند؟
بله. دانشمندان، کارشناسان و کارگران و کارمندان و ماموران امنيتی و کليه کسانی هستند که در آن تاسيسات و در آن لحظه وجود دارند.
طبعا وقتی آن بمب ها می افتد از نظر تنش شيميايی و تنش حرارتی و فيزيکی باعث از بين رفتن اين افراد خواهد شد.
در صورتی که اين افراد در آن زمان و در شيفت کاری در مکان مورد نظر حضور داشته باشند؟
ما دو شيفت کاری برای اين مراکز در نظر گرفته ايم. تخمين فرضی ما بر اين اصل بوده که نزديک دو هزار نفر مثلا در مرکز اصفهان مشغول به کارند و هزار نفرشان در آن واحد در يک شيفت مشغول به کارند .
البته حملاتی که خواهد شد بستگی به برنامه نظامی دارد که تهيه شده و بايد ديد که چه جور حملاتی و در چه زمانی انجام خواهد شد؟
شماره تلفات در هر شرايطی فرق می کند اگر حملات ، کوتاه مدت باشد شمار افراد با حملات دراز مدت تفاوت دارد.اگر حملات شب باشد به يک شکل و اگر در روز رخ بدهد به شکل ديگری خودش را نشان خواهد داد.
درجه حرارت و شماره بمب ها موثر خواهد بود .
ما اين فرضيه را مطرح کرده ايم که اگر يک دوم کسانی که در مرکز اصفهان هستند مثلا هزار نفر در آنجا حضور داشته باشند و به اندازه کافی بمب به اين مراکز اثابت کند و کاملا تاسيسات را از بين ببرند، طبعا آن هزار نفر جانشان را از دست خواهند داد.
آقای سمنانی، تلفات جانی در کدام يک از تاسيساتی که شما مورد بررسی قرار داده ايد بيشتر خواهد بود؟
امکان زيادی وجود دارد که به مراکز اراک، اصفهان و نطنز حمله شود. اما تاسيسات بوشهر کمی فرق می کند چون تاسيسات بوشهر يک مرکز اتمی است که امکان استفاده نظامی از آن کمتر است و به همين دليل هم ممکن است کمتر در معرض حمله قرار بگيرد.
ولی متاسفانه اگر تاسيسات بوشهر مورد حمله قرار بگيرد به دليل سوخت هايی که در آنجا هست و مواد شيميايی و آتش زايی که در منطقه وجود دارد، خيلی خطرش بيشتر است.
چون اين تاسيسات در ده کيلومتری شهر بوشهر واقع شده است و بادهای منطقه می تواند بيشتر اين مواد را به عنوان ابرهای سمی به آسمان بوشهر برساند و بعد هم در تمام کشورهای حاشيه خليج فارس مثل بحرين، کويت و امارات پخش کند و فضای آنجا را تحت تاثير قرار دهد.
از اين منظر با وجود اينکه بوشهر ممکن است کمتر مورد حمله قرار بگيرد ولی در صورت حمله احتمالی، تلفاتش بيشتر خواهد بود.
ولی امکان حمله به تاسيسات اصفهان بيشتر است و تعداد تلفاتش به تلفات آنی و نيز تلفات دراز مدت بستگی دارد و تلفات دراز مدت آن ممکن است بين ۵۰ تا ۷۰ هزار نفر را شامل شود.
اصفهان يک قطب مهم در ايران از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و جمعيتی است و نزديک به دو ميليون نفر در آن منطقه زندگی می کنند.
بر اساس تحقيق و بررسی ما در صورت حمله احتمالی، چندين منطقه مهم اصفهان تحت تاثير قرار خواهد گرفت .
اصفهان تا به حال نزديک به ۵۵۰ تن مواد فرآوری شده تهيه کرده است که اين مواد اورانيوم ... است که مواد سمی است که در کپسول های مختلف و در منطقه وجود دارند.
ممکن است مقداری از آن به نطنز منتقل شده و مقداری از آن هنوز هم در اصفهان باقی مانده باشد. اين اطلاعات در دست ما نيست ولی همين اندازه می دانيم که بعد از حمله نظامی، اين گازهای سمی وارد اتمسفر شده و از طريق باد به سمت شهر اصفهان، زيان های مختلفی به افراد ساکن در منطقه وارد می کند و اين زيان ها نه تنها در کوتاه مدت بلکه در دراز مدت هم با شيوع بيماری هايی مانند سرطان مردم را ازبين خواهد برد.
و اگر چنين اتفاقی رخ دهد آيا ايران برای مقابله با چنين وضعيت و تهديدی و برای پاکسازی بعد از حمله آمادگی دارد؟
طبق اطلاعات ما متاسفانه ايران اين آمادگی را ندارد. اگر هم آمادگی دارد بسيار جزيی است.
به عنوان مثال در اصفهان چيزی حدود پنج هزار و ۲۰۰ تخت خواب بيمارستانی وجود دارد. در صورتی که طبق بررسی ما اگر فقط پنج درصد گازهای موجود در منطقه وارد اتمسفر شده و به سمت اصفهان رها شود، بين ۱۲ تا ۴۷ هزار نفر را تحت تاثير اثرات سوء خود قرار خواهد داد.
می شود توضيح دهيد که اين اتفاق چه تاثيری روی اين افراد خواهد داشت؟
بستگی دارد به ترتيبی که برنامه نظامی موجود جلو خواهد رفت ولی اين افراد به طور خلاصه ممکن است درگير سوختگی پوست، نابينايی، ازبين رفتن شش ها، صدمه ديدگی کليه ها، سرطان پوست، سرطان مغز استخوان و اثراتی از اين قبيل بشوند.
ما می توانيم به عنوان يک نمونه به اتفاقات جنگ ايران و عراق دقت کنيم. الان ايرانی ها به خوبی واقف هستند که در جنگ ايران و عراق سربازان ايرانی چه صدماتی در اين ميان ديدند.
شما اسم تحقيقتان را «قمار هسته ای آيت الله» گذاشته ايد که ظاهرا بر اساس گزارش شما اين قمار هسته ای هزينه بسيار بالايی هم خواهد داشت و هزينه آن را بيشتر مردم ايران بايد بپردازند؟
در زمان قمار ممکن است قمارباز ببازد. متاسفانه در اينجا زيان و صدمه قمار، متوجه قمارباز نيست بلکه متوجه مردم ايران است.
يعنی بر اساس اين گزارش بازنده اصلی مردم ايران خواهند بود؟
بله. مردم خواهند بود. اين چيزی است که من وظيفه وطنی ام دانستم که اين اطلاعات را به صورت چتر آگاهی در اختيار ايرانيان بگذارم.
اين مطالعه با نام «قمار هسته ای آيت الله» به بررسی پيامدهای جانی حمله احتمالی به مراکز هسته ای اصفهان اراک نطنز و بوشهر پرداخته است هر چند که در اين مطالعه آمده است که احتمال حمله به نيروگاه بوشهر کم است. در گفت وگويی با نويسنده اين تحقيق خسرو سمنانی، محقق ايرانی آمريکايی که در زمينه کارهای خيريه نيز فعال است، پرسش هایی را در خصوص این تحقیق مطرح کرده ایم:
چرا به انجام چنین تحقیق علاقه مند شدید؟
سمنانی: علت تهيه اين تحقيقات و اين کاری که کرديم اين بود که در طول سال های اخير سخنان خيلی زيادی در مورد برنامه هسته ای ايران در جرايد منتشر می شد.
و حداقل در طول ۱۸ ماه اخير خطرات زيادی حس می شد و احتمال اينکه جنگی بين ايران و آمريکا و بين ايران و اسرائيل رخ دهد، داده می شد.
چيزی که مايه تاسف بود اين بود که در مجموع سخنانی که از اين جنگ احتمالی می شود، چرا صحبتی از تلفات مردم ايران نمی شود؟
برای اينکه اين صحبت ها هميشه همجوار مسائل سياسی و در محيط سياسی و اقتصادی مطرح می شده ولی در مورد مردم ايران که هزينه اصلی اين اتفاقات را می دهند هيچ صحبتی نشده است.
شما درگزارش تان به بررسی پيامدهای حمله نظامی به چهار مرکز هسته ای ايران ، يعنی تاسيسات هسته ای اصفهان، نطنز، مجتمع آب سنگين اراک و نيروگاه بوشهر پرداخته ايد. در اين تحقيق از چه روشی استفاده کرديد؟
اول از همه ما بايد مقداری اطلاعات تهيه می کرديم تا از طريق کلی بتوانيم بفهميم که اين شماره ها و آمار را از کجا می شود تهيه کرد؟
ما به اطلاعاتی از آژانس بين المللی هسته ای دسترسی داشتيم و به هر حال آنجا مرجعی بود که ما اطلاعات از آن می گرفتيم.
دوم اينکه ما يک مدل های کامپيوتری تهيه کرديم که اين اطلاعات را در آن ها گذاشتيم به اين صورت که مثلا در اصفهان نزديک به ۳۷۱ تن اورانيوم اکزوفلورايد وجود دارد که ما به شکل تخمينی اين ميزان را به پنج قسمت تقسيم کرديم و تخمين زديم که حتی اگر يک درصد اين مواد وارد اتمسفر شود، چند درصد مردم ممکن است تحت الشعاع آن قرار بگيرند؟
بعد هم حساب کرديم و ديديم که ممکن است چيزی حدود ۲۶ تا ۲۸ هزار نفر تحت الشعاع اين مواد قرار بگيرند.
در اين مدل اول در شهر اصفهان نشان داديم که يک درصد اين مواد فقط ناحيه چهارم شهر اصفهان را پوشش خواهد داد و پنج درصد اين مواد منطقه چهار و شش و ۲۰ درصد مواد نيز مناطق سه و چهار و شش را پوشش خواهد داد.
تمام اين احتمالات در کتاب طبقه بندی و جدول بندی شده است .
در حقيقت از منابع موجود بهره برداری کرده و بر اساس آن تخمين زده ايد که حمله احتمالی چه عواقبی ممکن است داشته باشد؟
بله. منابعی که ما استفاده کرديم منابع درستی است و از لحاظ علمی قابل دفاع است.
بررسی که کرديم اين است که اگر به اين تاسيسات حمله نظامی شود، چند نفر در وقت آنی از بين می روند و چقدر در دراز مدت تلفات خواهد داشت؟
در نهايت به اين نتيجه رسيد که در صورت حمله احتمالی ممکن است تا ده هزار نفر جان خود را از دست بدهند؟ درست است؟
اين ده هزار نفر افرادی هستند که ممکن است فورا از بين بروند. برای اينکه بر اساس مدارک و اطلاعات ما که بيشتر اين اطلاعات را از آژانس بين المللی و اطلاعاتی که خود دولت ايران در وب سايتش گذاشته است، گرفته ايم ، نشان می دهد که ده هزار نفر تلفات در زمان آنی است.
تلفات خيلی بيشتر از ده هزار نفر هم می تواند باشد.
اين ده هزار نفر از کسانی هستند که در اين چهار مرکز هسته ای کار می کنند و احتمال دارد که در بمباران ها کشته شوند؟
در مورد کشته شدگان بمباران چيزی حدود پنج هزار نفر تخمين زده ايم. ولی اين بمباران اگر بيشتر از اين چهار منطقه باشد ، تعداد کشته شدگان به ده هزار نفر هم می رسد و کشته شدگان چهار تاسيسات را در مرحله اول چيزی حدود پنج هزار نفر تخمين می زنيم.
و اين تعداد کسانی هستند که آنجا کار می کنند؟ يعنی دانشمندانی که آنجا مشغول به کارند؟
بله. دانشمندان، کارشناسان و کارگران و کارمندان و ماموران امنيتی و کليه کسانی هستند که در آن تاسيسات و در آن لحظه وجود دارند.
طبعا وقتی آن بمب ها می افتد از نظر تنش شيميايی و تنش حرارتی و فيزيکی باعث از بين رفتن اين افراد خواهد شد.
در صورتی که اين افراد در آن زمان و در شيفت کاری در مکان مورد نظر حضور داشته باشند؟
ما دو شيفت کاری برای اين مراکز در نظر گرفته ايم. تخمين فرضی ما بر اين اصل بوده که نزديک دو هزار نفر مثلا در مرکز اصفهان مشغول به کارند و هزار نفرشان در آن واحد در يک شيفت مشغول به کارند .
البته حملاتی که خواهد شد بستگی به برنامه نظامی دارد که تهيه شده و بايد ديد که چه جور حملاتی و در چه زمانی انجام خواهد شد؟
شماره تلفات در هر شرايطی فرق می کند اگر حملات ، کوتاه مدت باشد شمار افراد با حملات دراز مدت تفاوت دارد.اگر حملات شب باشد به يک شکل و اگر در روز رخ بدهد به شکل ديگری خودش را نشان خواهد داد.
درجه حرارت و شماره بمب ها موثر خواهد بود .
ما اين فرضيه را مطرح کرده ايم که اگر يک دوم کسانی که در مرکز اصفهان هستند مثلا هزار نفر در آنجا حضور داشته باشند و به اندازه کافی بمب به اين مراکز اثابت کند و کاملا تاسيسات را از بين ببرند، طبعا آن هزار نفر جانشان را از دست خواهند داد.
آقای سمنانی، تلفات جانی در کدام يک از تاسيساتی که شما مورد بررسی قرار داده ايد بيشتر خواهد بود؟
امکان زيادی وجود دارد که به مراکز اراک، اصفهان و نطنز حمله شود. اما تاسيسات بوشهر کمی فرق می کند چون تاسيسات بوشهر يک مرکز اتمی است که امکان استفاده نظامی از آن کمتر است و به همين دليل هم ممکن است کمتر در معرض حمله قرار بگيرد.
ولی متاسفانه اگر تاسيسات بوشهر مورد حمله قرار بگيرد به دليل سوخت هايی که در آنجا هست و مواد شيميايی و آتش زايی که در منطقه وجود دارد، خيلی خطرش بيشتر است.
چون اين تاسيسات در ده کيلومتری شهر بوشهر واقع شده است و بادهای منطقه می تواند بيشتر اين مواد را به عنوان ابرهای سمی به آسمان بوشهر برساند و بعد هم در تمام کشورهای حاشيه خليج فارس مثل بحرين، کويت و امارات پخش کند و فضای آنجا را تحت تاثير قرار دهد.
از اين منظر با وجود اينکه بوشهر ممکن است کمتر مورد حمله قرار بگيرد ولی در صورت حمله احتمالی، تلفاتش بيشتر خواهد بود.
ولی امکان حمله به تاسيسات اصفهان بيشتر است و تعداد تلفاتش به تلفات آنی و نيز تلفات دراز مدت بستگی دارد و تلفات دراز مدت آن ممکن است بين ۵۰ تا ۷۰ هزار نفر را شامل شود.
اصفهان يک قطب مهم در ايران از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و جمعيتی است و نزديک به دو ميليون نفر در آن منطقه زندگی می کنند.
بر اساس تحقيق و بررسی ما در صورت حمله احتمالی، چندين منطقه مهم اصفهان تحت تاثير قرار خواهد گرفت .
اصفهان تا به حال نزديک به ۵۵۰ تن مواد فرآوری شده تهيه کرده است که اين مواد اورانيوم ... است که مواد سمی است که در کپسول های مختلف و در منطقه وجود دارند.
ممکن است مقداری از آن به نطنز منتقل شده و مقداری از آن هنوز هم در اصفهان باقی مانده باشد. اين اطلاعات در دست ما نيست ولی همين اندازه می دانيم که بعد از حمله نظامی، اين گازهای سمی وارد اتمسفر شده و از طريق باد به سمت شهر اصفهان، زيان های مختلفی به افراد ساکن در منطقه وارد می کند و اين زيان ها نه تنها در کوتاه مدت بلکه در دراز مدت هم با شيوع بيماری هايی مانند سرطان مردم را ازبين خواهد برد.
و اگر چنين اتفاقی رخ دهد آيا ايران برای مقابله با چنين وضعيت و تهديدی و برای پاکسازی بعد از حمله آمادگی دارد؟
طبق اطلاعات ما متاسفانه ايران اين آمادگی را ندارد. اگر هم آمادگی دارد بسيار جزيی است.
به عنوان مثال در اصفهان چيزی حدود پنج هزار و ۲۰۰ تخت خواب بيمارستانی وجود دارد. در صورتی که طبق بررسی ما اگر فقط پنج درصد گازهای موجود در منطقه وارد اتمسفر شده و به سمت اصفهان رها شود، بين ۱۲ تا ۴۷ هزار نفر را تحت تاثير اثرات سوء خود قرار خواهد داد.
می شود توضيح دهيد که اين اتفاق چه تاثيری روی اين افراد خواهد داشت؟
بستگی دارد به ترتيبی که برنامه نظامی موجود جلو خواهد رفت ولی اين افراد به طور خلاصه ممکن است درگير سوختگی پوست، نابينايی، ازبين رفتن شش ها، صدمه ديدگی کليه ها، سرطان پوست، سرطان مغز استخوان و اثراتی از اين قبيل بشوند.
ما می توانيم به عنوان يک نمونه به اتفاقات جنگ ايران و عراق دقت کنيم. الان ايرانی ها به خوبی واقف هستند که در جنگ ايران و عراق سربازان ايرانی چه صدماتی در اين ميان ديدند.
شما اسم تحقيقتان را «قمار هسته ای آيت الله» گذاشته ايد که ظاهرا بر اساس گزارش شما اين قمار هسته ای هزينه بسيار بالايی هم خواهد داشت و هزينه آن را بيشتر مردم ايران بايد بپردازند؟
در زمان قمار ممکن است قمارباز ببازد. متاسفانه در اينجا زيان و صدمه قمار، متوجه قمارباز نيست بلکه متوجه مردم ايران است.
يعنی بر اساس اين گزارش بازنده اصلی مردم ايران خواهند بود؟
بله. مردم خواهند بود. اين چيزی است که من وظيفه وطنی ام دانستم که اين اطلاعات را به صورت چتر آگاهی در اختيار ايرانيان بگذارم.