تداوم ناکامی های ورزشی کاروان اعزامی از ايران به بیست و نهمين دوره المپيک تابستانی، به باور بسياری از کارشناسان، مسئولان ورزش جمهوری اسلامی را با بحران مواجه کرده است.
سهم ايران تا سه روز به پايان المپيک با ۵۵ ورزشکار شرکت کننده در بازی ها يک برنز و رتبه ۷۲ پس از کشورهای افغانستان، اتيوپی، ارمنستان، ويتنام و ترينيداد و توباگو بوده است.
اين در حالی است که ايران در المپيک سال ۲۰۰۴ آتن با دو مدال طلا، دو نقره و دو برنز رتبه ۲۹ را کسب کرده بود، و پيش از آن در المپيک سال ۲۰۰۰ سيدنی نيز با کسب سه مدال طلا و يک برنز رتبه ۲۷ را از آن خود کرد.
هشت ميليارد تومان هزينه
علی کفاشيان، دبير کل کميته ملی المپيک ايران شنبه گذشته با ابراز نارضايتی از عملکرد ورزشکاران ايران، نتايج بدست آمده را«باخت بد» توصيف کرد، و گفت: «برای آماده سازی کاروان ورزشی کشورمان ۸ ميليارد تومان هزينه کرده ايم.»
وی به خبرگزاری مهر گفت: «ما پيش بينی می کرديم در يک هفته اول دو، سه و حتی چهار مدال در رشته های کشتی، جودو و پرتاب ديسک بگيريم، اما ورزشکاران اين رشته ها در حد انتظار ظاهر نشدند و پيش بينی ما برعکس شد.»
غير از ۵۵ ورزشکار و ۴۷ همراه کاروان اعزامی ايران به المپيک، اغلب مديران ورزش ايران نيز که به چين سفر کرده بودند، از جمله رييس سازمان تربيت بدنی، پس از عدم کسب مدال و نتايج ضعيب تيم کشتی فرنگی و جودو ايران در پايان چند روز اول المپيک، به تهران بازگشتند.
اما خبرگزاری فارس پيشتر از جلسه فوق العاده معاون محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران، با مديران کميته ملی المپيک در چين گزارش داده بود که محمد علی آبادی به آنها مهلت داده تا يک شب بعد گزارش دلايل شکست جودوکاران ايرانی را که با ناکامی در نختسین روزها از المپيک حذف شدند، به وی ارائه کنند.
رييس سازمان تربيت بدنی به خبرگزاری فارس گفته بود: «نبايد به راحتی از اين باخت بگذريم. بايد مشخص شود اردوهای تدارکاتی کافی نبوده يا از نظر غذايی يا پزشکی مشکل داشته است. يا انتخاب فدراسيون اشتباه بوده است.»
اما شنبه ۲۶ مرداد، ساعتی پس از حذف احسان حدادی، قهرمان پرتاب ديسک که از وی به عنوان اصلی ترين اميد کسب مدال برای ايران نام برده می شد، علی کفاشيان در تهران به خبرگزاری ها گفت: «برای خود ما هم جای تعجب دارد که چرا ورزشکارانی مثل سوريان و حدادی که در حد قهرمانی جهان هستند در اين مسابقات اين قدر ضعيف و دور از انتظار ظاهر شدند و حتی نتوانستند عملکرد گذشته را داشته باشند. اينها ورزشکاران استثنايی ما بودند اما متاسفانه مطابق با انتظارات ظاهر نشدند.»
- ايران در المپيک سال ۲۰۰۴ آتن با دو مدال طلا، دو نقره و دو برنز رتبه ۲۹ را کسب کرده بود، و پيش از آن در المپيک سال ۲۰۰۰ سيدنی نيز با کسب ۳مدال طلا و يک برنز رتبه ۲۷ را از آن خود کرد.
دبيرکل کميته ملی المپيک ايران همچنين به طور رسمی به ناکامی کاروان ورزشی ايران اعتراف کرد، و گفت: «ناکامی کاروان ورزشی ايران تا به حال را قبول داريم اما واقعيت اين است که تا وقتی به تک ستاره ها دل ببنديم نتيجه اش همين می شود.»
«باخت بد»
نتايج ضعيف ورزشکاران ايرانی و عدم کسب مدال سبب شد تا سهم ايران از ۷۰۰ مدال توزيع شده تا سه روز مانده به پايان المپيک، تنها يک مدال برنز باشد.
نتيجه ای که انتقادهای فراوانی را بر انگيخته و حتی خود علی کفاشيان به خبرگزاری ها گفته است: «متاسفانه انتظارات برآورده نشد به جای باختن بايد بگويم بد باخته ايم.»
در جودو شش جودو کار ايرانی بر خلاف پيش بينی های اوليه تنها در دو وزن به رده پنجمی دست يافتند و در ساير اوزان از رقابت های اصلی برکنار ماندند تا تيم جودودی ايران در مجموع رتبه ۲۱ رده بندی رقابت های جودوی المپيک را کسب کنند.
در کشتی فرنگی تيم اعزامی ايران نتوانست در ميان ۲۰ کشوری که مدال های کشتی فرنگی المپيک پکن را نصيب خود کردند، قرار گيرد. حميد سوريان قهرمان کشتی فرنگی جهان، و يکی از اميدهای اصلی دست يابی به مدال در رقابت ها المپيک ناکام ماند.
در دوچرخه سواری، حسن عسکری، نماينده ايران در رقابت های دوچرخه سواری تايم تريل انفرادی با عنوان سی و پنجمی به کار خود پايان داد.
در تيراندازی نيز نفرات اعزامی از ايران با شکست مواجه شدند. حجت الله واعظی پس از شکست در مقابل حريفی هندی از راهيابی به جمع ۳۲ نفر برتر مسابقات تير و کمان بازماند. نجمه آبتين ديگر تير انداز ايران در رقابت های گروهی در ميان ۶۴ ورزشکار به مقام شصتم رسيد، و پس از شکست در مقابل نفر پنجم رقابت های گروهی از دور رقابت های المپيک حذف شد.
در قايقرانی محسن شادی و هما حسينی دو قايقران ايران در بازی های المپيک ۲۰۰۸ پکن به ترتيب بيست و ششم و بيست و هشتم شدند.
احسان حدادی، قهرمان پرتاب ديسک ايران که پس از شکست حميد سوريان در کشی فرنگی از سوی مقامات ورزشی دولت به عنوان اميد اصلی کسب مدال معرفی شد، در هشتمين روز رقايت های المپيک به رقابت پرداخت اما با کسب رتبه هفدهم در مجموع نفرات، از راهيابی به دور نهايی رقابت های پرتاب ديسک بازيهای المپيک بازماند.
عباس صميمی، رکورددار سابق پرتاب ديسک ايران نيز پس از کسب عنوان بيست و ششمی در رقابت های المپيک پکن در همان جا برای هميشه از ورزش قهرمانی خداحافظی کرد.
اميد کاروان ورزشی ايران برای کسب مدال در المپيک ۲۰۰۸ پکن، پس از آن کشتی آزاد و تکواندو بود.
در کشتی آزاد که از آن به عنوان ورزش ملی ايران نام برده می شود مراد محمدی تنها ملی پوش وزن ۶۰ کيلوگرم بود که توانست مدال برنز بگيرد. ساير کشتی گيران يا حذف شدند يا در آستانه حذف قرار دارند.
اغلب روسای فدراسيون ها و مربيان و مديران سازمان تربت بدنی ورزشکاران اعزامی را عامل ناکامی ها معرفی کردند، اما برخی از ورزشکاران طی مصاحبه هايی مديران ورزش، روسای فدراسيون ها و مربيان خود را عامل شکست ها معرفی کردند.
- غير از ۵۵ ورزشکار و ۴۷ همراه کاروان اعزامی ايران به المپيک، اغلب مديران ورزش ايران نيز که به چين سفر کرده بودند، و از جمله رييس سازمان تربيت بدنی، پس از عدم کسب مدال و نتايج ضعيب تيم کشتی فرنگی و جودو ايران در پايان چند روز اول المپيک به تهران بازگشتند.
در اين ميان محمد رضا يزدانی خرم، ریيس فدراسيون کشتی، پس از آن که روز پنج شنبه، ۳۱ مرداد، خبرگزاری های ايران از «ضربه فنی کشتی آزاد» ايران در المپيک و حذف کشتی گيران اعزامی به المپیک خبر دادند، اعلام کرد: «بايد قبول کنيم که قدرت و بضاعت کشتی ايران در حد مسابقات آسيايی است.»
در تکواندو اغلب ورزشکاران اعزامی به المپيک از دور رقابت ها حذف شدند و تنها هادی ساعی دارنده مدال طلای المپيک آتن در تکواندو هنوز بختی برای کسب مدال دارد. آقای ساعی که از سال ۸۵ به شورای شهر تهران نيز راه يافته، به خبرگزاری ها گفت که برای دريافت مدال قولی نمی دهد.
تيم های بسکتبال و بوکس نيز به رغم ارائه نمايش قابل قبول تاکنون نتيجه قابل ملاحظه ای کسب نکرده اند. در تنيس روی ميز نيز تنها نماينده ايران از دو رقابت ها حذف شد.
در وزنه برداری نيز که طی دو المپيک گذشته حسين رضا زاده مدال طلا کسب کرده بود، وزنه برداران ايرانی ناکام ماندند، و بيرانوند جانشين آقای رضا زاده حتی به رقابت های پايانی راه نيافت.
محمد عليرضايی، شناگر ۱۰۰ قورباغه ايران نيز در نخستین روزهای المپيک از شنا در گروهی که يک اسرائيلی نيز در آن رقابت می کرد خودداری کرد، اما پس از آنکه اعلام شد در صورت صحت چنين اقدامی کاروان اعزامی ايران از رقابت های المپيک حذف خواهد شد، مقامات دولتی ورزش در ايران اعلام کردند که وی به دليل بيماری موفق نشد در رقابت های اين ماده شرکت کند.
«برای کسب مدال دعا می کنيم»
کاروان ورزشی ايران در المپيک تابستانی پکن شامل ۵۵ ورزشکار،۴۷ همراه و يک ماساژور بود.
تعدادی پر شمار از مسئولان سازمان تربيت بدنی، کميته ملی المپيک، محمد علی آبادی، رییس سازمان تربيت بدنی و تعداد قابل توجهی از معاونانش، و تعدادی مامور حراست از جمله ديگر کسانی هستند که به طور رسمی به پکن سفر کردند. در اين ميان، قريب به اتفاق مسئولان سازمان تربيت بدنی پس از ناکامی در کسب مدال به تهران بازگشته اند.
رسانه های رسمی و غير رسمی در ايران طی روزهای اخير بر شدت انتقادات از مسئولان دولتی ورزش و به ويژه محمد علی آبادی، معاون ریيس جمهور و رییس سازمان تربيت بدنی افزوده اند.
خبرگزاری های نزديک به دولت، و ازجمله راديو تلويزيون رسمی طی چند روز اخير از حجم اخبار مربوط به المپيک کاستند و روزنامه اعتماد نوشت: «راديو و تلويزيون ناکامی های قهرمانان ايرانی را نيز رفع و رجوع می کنند. مثلاً می گويند چون با قهرمان بسيار قدرتمندی از فلان کشور برخورد کرده بوديم حذف شديم.»
کيومرث هاشمی، ریيس مرکز توسعه ورزش قهرمانی سازمان تربيت بدنی که در چين به سر می برد، به خبرگزاری ها گفته است: « نتايج ورزشکاران ايران در حد و اندازه آنهاست.»
- مقايسه سوابق ايران در المپيک نيز تائيد می کند که ايران هم اکنون در رديف ۷۱ قرار دارد و کسب يک مدال از ۷۰۰ مدال توزيع شده به گفته ناظران تاکنون بدترين نتيجه را کسب کرده است.
علی رغبتی يکی ديگر از مقامات دولتی که به عنوان مسئول کميته نظارت ستاد بازي های المپيک حضور دارد، به خبرگزاری مهر گفت: «کاروان ورزشی اعزامی به بازي های المپيک به اندازه ای بزرگ نبود که از آنها فراتر از نتايج کنونی انتظار داشته باشيم.»
وی همچنين کسب سهميه برای المپيک را افتخاری دانسته و در پاسخ به منتقدان گفته است: «نتايج کنونی در حد انتظار بود.»
اما محمد علی آبادی، ریيس سازمان تربيت بدنی که در دوره مديريت احمدی نژاد در شهرداری تهران معاون فنی وی بود و پس از تشکيل دولت نهم به رياست سازمان تربيت بدنی رسيد، پس از نزديک به دو هفته سکوت ناکامی در المپيک را انکار کرد و به خبرگزاری ايسنا گفته است: «کاروان ايران در بازی‌های المپيک پکن ناکام نبوده است.»
وی قبل از آغاز رقابت های المپيک که رقابتی جهانی است، گفته بود: «هدف ما در بازی‌های المپيک ارتقاء ورزش ايران به رده چهارم آسياست.»
علی آبادی در پاسخ به دلايل ناکامی ورزشی در المپیک، وعده حضور در ۲۰ رشته ورزشی در المپيک سال ۲۰۱۲ لندن را داده و گفته است: «در اين دوره از بازی های المپيک در چهارده رشته‌ی ورزشی حاضر شديم که اين آمار برای حضور گسترده در المپيک لندن به ۲۰ رشته‌ی ورزشی خواهد رسيد.»
وی که به خاطر دخالت در امور فدراسیون ها، و همچنين دخالت در مدل مو و پوشش ورزشکاران و همچنين برخی موارد اظهارات اشتباه در مورد ورزش مورد انتقاد رسانه ها در ايران قرار گرفته، قبل از آغاز بازی های المپيک وعده دريافت «بهترين مدال ها» را داده ، و به خبرگزاری ها گفته بود: «خيلی خوشحالم که زمان تمرين ورزشکاران المپيکی ما در ماه رجب و رقابت های آنان در پکن در ماه شعبان است.»
ریيس سازمان تربيت بدنی همچنين ادعا کرده بود در طی دوره سه ساله مديريتش بر ورزش کشور« هر سال بيست برابر تمامی ۲۷سال پس از پيروزی انقلاب ، طرح های ورزشی اجرا شده است.»
وی در هنگام بازديد از کمپ ورزشکاران ايران در پکن به آنها توصيه کرد که «مبارزه خوب» و «کسب رضايت خداوند» را مورد توجه قرار دهند و گفت: «در مدت اقامت در چين به گونه ای رفتار کنند که اخلاق ، رفتار و مرام آنها نشان دهنده يک ايرانی مسلمان باشد.»
علی آبادی که پيش از اين وعده داده بود، «کاروان ورزشی ايران در بازی های المپيک پکن بهترين مدال ها را کسب کنند»، پس از تداوم ناکامی در کسب مدال در پايان هفته اول المپيک پکن به خبرگزاری ها گفت: «در حال برنامه ريزی برای اعزام ۱۱۴ ورزشکار به المپيک ۲۰۱۲ لندن» است.
برگزاری مراسم شعبانيه در يکی از هتل های پکن، و دعا برای کسب مدال يکی ديگر از اقداماتی است که از سوی سازمان تربيت بدنی برگزار شده است.
بدترين نتيجه برای ايران
نتايج کاروان ۵۵ نفره ورزشکاران ايران در المپيک چين بدترين نتيجه در تاريخ ۱۵ دوره حضور ايران از المپيک سال ۱۹۴۸ است که حاصل آن ۱۰ طلا، ۱۴ نقره و ۱۹ برنز است.
ورزشکاران ايرانی در اولين دوره حضورشان در المپيک به سال ۱۹۴۸ رتبه ۳۹ را کسب کردند، در ۱۹۵۲ رتبه ۳۲، در ۱۹۵۶ رتبه ۱۴ ، در ۱۹۶۰ رتبه ۲۸، در ۱۹۶۴ رتبه ۳۴، در ۱۹۶۸ رتبه نوزدهم، در ۱۹۷۲ رتبه بيست وهشتم، در ۱۹۷۶ رتبه ۳۳، در سال ۱۹۸۸ رتبه سی وششم، در ۱۹۹۲ رتبه چهل وچهارم، در ۱۹۹۶ رتبه ۴۳ را کشب کردند.
در المپيک سيدنی استراليا به سال ۲۰۰۰ ميلادی ايران با کسب سه مدال طلا و يک برنز رتبه ۲۸ دنيا را کسب کرد، و در المپيک ۲۰۰۴ آتن نيز با کسب دو طلا، دو نقره و دو برنز رتبه ۲۹ را اذعان خود کرد.
مقايسه سوابق ايران در المپيک نيز تایید می کند که ايران هم اکنون در رديف ۷۱ قرار دارد و کسب يک مدال از ۷۰۰ مدال توزيع شده به گفته ناظران تاکنون بدترين نتيجه را کسب کرده است.