مصطفی علانی، مشاور ارشد و مدير برنامه امنيت و تروريسم در مرکز مطالعات خاور ميانه در دبی، می گويد موضوع مذاکرات ايران و عربستان سعودی مساله لبنان است وبحران عراق در دستور کار نيست.
وزيرامورخارجه عربستان سعودی روز دوشنبه دهم بهمن اعلام کرده بود که ايران و عربستان برای کاهش تنش ميان شيعيان وسنی ها در کشورهای عراق و لبنان همکاری خواهند کرد.
به گزارش خبرگزاری های بين المللی عربستان سعودی نگران آن است که مساله عراق موجب تضعيف توانايی آمريکا برای کنترل امنيت منطقه و به خصوص کشورهای نفت خيز حوزه خليج فارس شود و از سوی ديگر تهديد جمهوری اسلامی ايران برای منطقه را پررنگ تر کند.
گزارش ها همچننين حاکی از آن است که تهران و رياض اخيرا طی همکاری مشترکی سعی می کنند بحران سياسی لبنان و مساله عراق را حل کنند.
مصطفی علانی مشاور ارشد و مدير برنامه امنيت و تروريسم در مرکز مطالعات خاور ميانه در دبی، معتقد است ارتباط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ايران الزاما به معنای همکاری صددرصد اين دو کشور نيست.
مصطفی علانی
آقای علانی به خبرنگار راديو فردا می گويد:«اين موضوع در واقع مورد به مورد بررسی می شود، يعنی در حوزه تاکتيک ها، و الان موضوع مذاکرات ايران و عربستان سعودی مساله لبنان است و فکر نمی کنم در حال حاضر مساله عراق بررسی شود».
او می افزايد:«پرونده عراق و لبنان متفاوت از يکديگر است. زيرا در مساله عراق دولت آمريکا و نيروهای آمريکايی و حتی جامعه بين الملل نقش اساسی را بازی می کنند. به نظر من رسيدن به توافق درباره وضعيت عراق بسيار مشکل خواهد بود».
شرط عربستان برای مذاکره
مصطفی علانی همچنين می گويد عربستان سعودی برای مذاکره با ايران شرايطی دارد:«عربستان سعودی همواره سياست مداخله جويانه ايران را در منطقه به خصوص درعراق و مناطق فلسطينی محکوم کرده است. همچنين عربستان سعودی عدم کارآيی آمريکا در قبال دخالت های ايران را نيز محکوم کرده و گفته است ايران از فرصت مشکلات آمريکا در عراق به نفع خود استفاده می کند».
او می افزايد:«علامت هايی که از رياض به گوش می رسد به روشنی حاکی از آن است که ايران نبايد در مسائل کشورهای عربی مثل لبنان، عراق و مناطق فلسطينی دخالت کند.عربستان سعودی سياست خيلی دقيقی در قبال سياست های مداخله ای ايران دارد. در نتيجه فکر نمی کنم الان عربستان قصد مصالحه با ايران را داشته باشد. اگر ايران آماده پذيرفتن شرايط عربستان سعودی مبنی بر عدم دخالت در عراق لبنان و مناطق فلسطينی باشد، عربستان سعودی آماده گفت وگو با آنهاست».
آقای علانی تاکيد می کند:«در غير اين صورت من هيچ تفاهمی ميان اين دو کشور نمی بينم».
حضور آمریکا در منطقه
ديپلمات های غربی در رياض می گويند عربستان سعودی می خواهد چتر حمايت آمريکا در منطقه باقی بماند تا از کشورهای اصلی صادر کننده نفت در قبال برخی همسايگان تندرو آنان محافظت کند.
يک کارشناس گفت به خاطر مساله عراق، اکنون تاثير ايران در منطقه افزايش يافته است. از سويی غير از ۱۳۴ هزار سرباز آمريکايی در عراق، آمريکا حضور نظامی خود را در کويت، قطر و بحرين نيز ادامه می دهد.
اين در حالی است که عربستان متحد کليدی آمريکا در خاورميانه است و به گفته کارشناسان نگران آن است که مسئله عراق توانايی آمريکا را در تامين امنيت کشورهای حوزه خليج فارس تضعيف کرده و تهديد از جانب ايران را تقويت کند.
مصطفی علانی در پاسخ به اين سوال که آيا همکاری ايران و عربستان سعودی نقش سياست های آمريکا و پيشبرد برنامه های امريکا در خاور ميانه را تضعيف نمی کند؟ می گويد:« به نظر من هيچ نکته منفی وجود ندارد. گزارش بيکر هميلتون هم پيشنهاد می کرد که با ايران و سوريه گفت وگوشود. به نظر من اين مشکلی برای سياست های آمريکا نيست. بحث اين است که سعودی ها سعی می کنند کانال ارتباطی با جمهوری اسلامی ايران برقرار کنند، به ويژه برای نشان دادن نگرانی کشورهای عرب از سياست های ايران و اين که به ايران بگويند سياست مداخله جويانه خود را کنار گذارد. اين کانال گفت وگو برای مصالحه با ايران و به رسميت شناختن موضع و مداخله ايران در لبنان نيست».
آقای علانی می افزايد:«به نظر من عربستان سعودی می خواهد سياست فردی و مستقل خود را هم حفظ کند و فکر نمی کنم ايالات متحده با موضوع رساندن پيام کشورهای عربی به دستگاه رهبری ايران از طريق کانال عربستان سعودی مخالفتی داشته باشد».
مصطفی علانی می گويد:«ايران حامی خارجی اصلی حزب الله لبنان است و عربستان سعودی از حاميان کليدی دولت فواد سينيوره است که از سوی غرب نيز حمايت می شود».