کمپانی توليد فيلم برند آيشينگر، تهيه کننده ۵۸ ساله آلمانی که پيش از اين فيلم مطرح سقوط (۲۰۰۴)، فيلمی از روزهای پايانی زندگی آدولف هيتلر را توليد کرده، ساخت فيلمی با موضوع مربوط به گروه تروريستی فراکسيون ارتش سرخ آلمان (RAF) را آغاز کرد.
فيلمبرداری «پيچيدگی بادر ماينهوف» در برلين، مونيخ و مراکش خواهد بود و تا آخر نوامبر امسال به پايان خواهد رسيد.
داستان فيلم در باره فعاليت های تروريستی اين گروه چپ افراطی از سال های ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۷، سال «پائيز آلمان»، است.
در «پيچيدگی بادر ماينهوف»، موريتس بلايبتروی، بازيگر ۳۵ ساله آلمانی که با فيلم غيرمتعارف «بدو لولا» ساخته تام تيکور معروف شد؛ در نقش آندرآس بادر و مارتينا گدک ۴۵ ساله، بازيگر فيلم زندگی ديگران، بهترين فيلم اروپا در سال ۲۰۰۷ و برنده اسکار بهترين فيلم خارجی، در نقش اولريکه ماينهوف، ظاهر خواهند شد.
آندرآس بادر و اولريکه ماينهوف از رهبران اصلی فراکسيون ارتش سرخ معروف به گروه «بادر ماينهوف» بودند.
کارگردان «پيچيدگی بادر ماينهوف»، اولی اِدل، دوست و همکار قديمی آيشينگر، تهيه کننده فيلم، است که دو فيلم مطرح «کريستيانه. اف – ما بچه های ايستگاه باغ وحش» (۱۹۸۱) و «آخرين خروجی بروکلين» (۱۹۸۹) را در کارنامه خود دارد. آخرين خروجی بروکلين در سال ۱۹۹۰ جايزه بهترين فيلم آلمان را از آن خود کرد.
فيلمی نزديک به واقعيت
«پيچيدگی بادر ماينهوف» فيلمی است بر اساس کتاب معروفی به همين نام نوشته اشتفان آوست، سردبير کنونی مجله اشپيگل.
آوست در گفت وگوی خود با روزنامه برلينی AZ در مورد اهميت اين فيلم گفت: «موضوع گروه تروريستی بادر ماينهوف يکی از مهم ترين مسائل پس از جنگ دوم جهانی آلمان است. يکی از بزرگ ترين نبردها که دولت را به زانو در آورد.»
وی در باره شباهت چهره بازيگران به شخصيت های اصلی ماجرا اظهار داشت: «فيلمنامه به واقعيت نزديک شد. به همين منظور می بايستی بازيگرانی که به شخصيت ها بخورند انتخاب می شدند. از نظر شباهتِ آن ها، تمهيداتی صورت گرفت اما بازيگران سعی نمی کنند شخصيت های واقعی را تقليد کنند بلکه شخصيت خودشان را نيز در آن ها می گنجانند.»
اشتفان آوست
اشتفان آوست، اولريکه ماينهوف را به عنوان يک روزنامه نگار زن، شخصأ می شناخت. وی در باره ماينهوف گفت: «او کمابيش جذاب بود، اما هميشه پريشان خاطر و در خود نشان می داد. وقتی در مقابل عده ای سخن می گفت هميشه حس می کردی با خودش صحبت می کند. در هر حال او شخصيت تأثيرگذاری بود. من او را دوست داشتم.»
آوست در باره آخرين ديدار خود با ماينهوف گفت: «فکر می کنم اوايل سال ۱۹۷۰ بود. قبل از آن که زندگی مخفی را برگزيند. فکر نمی کردم چنين راهی را دنبال کند.»
کلاوس راينه رول ۷۸ ساله، همسر قبلی اولريکه ماينهوف، در مورد چهره مارتينا گدک که در نقش ماينهوف بازی می کند، گفت: «تغيير قيافه خيلی خوب است. من به خانم گدک در ايفای اين نقش اعتماد دارم.»
گروه بادر ماينهوف و «پائيز آلمان»
فراکسيون ارتش سرخ آلمان، يا گروه بادر ماينهوف، در سال ۱۹۷۰ به عنوان گروه چپ افراطی و «چريک های شهری ضدامپرياليست» بر مبنای شکل گيری گروه های مشابه در آمريکای لاتين، به ويژه گروه توپامارو در اوروگوئه؛ بنيان گذاشته شد.
آندرآس بادر، اولريکه ماينهوف، گوردون انسلين و هورست مالر، از تشکيل دهندگان اصلی اين گروه بودند.
فراکسيون ارتش سرخ در طول حيات ۲۸ ساله خود مسئول ۳۴ مورد قتل، سرقت های متعدد بانک، آتش سوزی و آدم ربايی بود. در اين مدت ۲۰ عضو اين گروه زيرزمينی نيز جان خود را از دست دادند.
فراکسيون ارتش سرخ اگر چه اعضای کمی داشت اما فعاليت های تروريستی آن در نيمه دوم دهه هفتاد ميلادی چنان اوج گرفت که در تاريخ سياسی آلمان از سپتامبر تا اکتبر ۱۹۷۷ را «پائيز آلمان» می خوانند. در اين فاصله زمانی اتفاقاتِ پی در پی، چهره سياسی آلمان فدرال را دگرگون کرد.
۵ سپتامبر ۱۹۷۷ هانس مارتين شيلرز، رئيس اتحاديه کارفرمايان آلمان و عضو حزب دمکرات مسيحی اين کشور، با سابقه ای از همکاری با ناسيونال سوسياليسم دوران هيتلر، توسط فراکسيون ارتش سرخ ربوده شد. ربايندگان خواهان آزادی رهبران خود که به زندان ابد محکوم شده بودند، گرديدند. ۱۳ اکتبرهواپيمای بوئينگ ۷۳۷ لوفتهانزا به وسيله يک گروه فلسطينی و به منظور آزادسازی زندانيان فراکسيون ارتش سرخ، ربوده شد.
هلموت اشميت، صدر اعظم وقت آلمان از حزب سوسيال دمکرات، درخواست هر دو گروه رباينده را رد کرد.
در اولين ساعت بامدادی ۱۸ اکتبر کماندوهای ضد تروريست پليس آلمان در شهر موگاديشو، پايتخت سومالی، با کشتن سه تن از چهار رباينده هواپيما، مسافرين گروگان را آزاد کردند. در همين شب و متعاقب آن، آندرآس بادر، گوردون انسلين و يان کارل راسپه، سه تن از رهبران فراکسيون ارتش سرخ در زندان اشتوتگارت خودکشی کردند و ساعاتی بعد جنازه مارتين شيلرز با سه گلوله در سر، در صندوق اتومبيلی يافت شد.
اين سه واقعه «پائيز آلمان» را شکل دادند.
اولريکه ماينهوف يکی ديگر از چهره های اصلی اين گروه که نقطه نظرات مائوئيستی داشت در ماه ژوئن ۱۹۷۲ در خانه تيمی دستگير شد و نهم ماه مه ۱۹۷۶ در سلول زندان خودکشی کرد. گروهی خودکشی رهبران فراکسيون ارتش سرخ آلمان در زندان را باور ندارند؛ اما تاکنون علتی جز خودکشی آن ها ثابت نشده است.
فراکسيون ارتش سرخ در ۲۰ آوريل ۱۹۹۸ در بيانيه ای هشت صفحه ای انحلال خود را اعلام کرد. در انتهای بيانيه بدون اشاره به ۳۴ قتلی که توسط اين گروه افراطی صورت گرفت، با ياد کشته شدگان گروه خود، کلامی از روزا لوگزامبورگ آوردند: «انقلاب می گويد: من بودم، من هستم، من خواهم بود.»
عليرغم آزادی اکثر دستگير شدگان عضو فراکسيون ارتش سرخ در سال های اخير از زندان های آلمان، هنوز سه تن از آن ها دوران محکوميت خود را در زندان می گذرانند.
گردهمايی بازيگران نامی آلمان در فيلم
فهرست اسامی بازيگران معروفی که قرار است تا آخر نوامبر در فيلم «پيچيدگی بادر ماينهوف» بازی کنند، طولانی است.
برونو گانتز هنرپيشه مشهور سوئيسی الاصل که در فيلم سقوط بازی درخشانی در نقش آدولف هيتلر داشت به همراه الکساندر ماريا لارا و هاينو فرش از بازيگران اصلی فيلم سقوط، در اين فيلم نيز حضور دارند.
در کنار آن ها، يوهانا وکالک (در نقش گوردون انسلين)، ناديا اول، هانا هرتز اشپرونگ، يان يوزف ليفرز و بالاخره ياسمين طباطبايی، بازيگر و خواننده ايرانی – آلمانی، که از هنرمندان مشهور آلمان محسوب می شود؛ در اين فيلم بازی می کنند. نقش ياسمين طباطبايی در اين فيلم هنوز اعلام نشده است اما بازی او در آن قطعی است. آخرين کار سينمايی ياسمين طباطبايی، بازی در فيلم سه قسمتی تلويزيونی با نام «روزا روت – آن روز می رسد» بود که در ماه آوريل گذشته از شبکه تلويزيونی ZDF آلمان پخش شد.
«پيچيدگی بادر ماينهوف» قرار است در پائيز ۲۰۰۸ بر پرده سينماهای آلمان ظاهر شود.