نوبل شيمی ‌٢٠٠٩ به طراحان مدل‌ سه بعدی ريبوزوم رسيد

جايزه نوبل در رشته شيمی روز چهارشنبه به سه دانشمندی تعلق گرفت که با تحقيقات طولانی و طاقت فرسای خود ساختار اتم های تشکيل دهنده ريبوزوم ها را کشف کرده اند. اين تحقيقات می تواند زمينه توسعه و توليد آنتی بيوتيک های جديد را فراهم کند.

جايزه نوبل در رشته شيمی که گذشته از ارزش علمی آن شامل ۴/۱ ميليون دلار نيز هست به طور مشترک به دو دانشور آمريکايی به نامهای ونکاترامان راماکريشنان و توماس اشتيتز و يک دانشور اسراييلی به نام آدا يوناث تعلق گرفت.

مدل سه بعدی که آنها از ساختار ريبوزوم ها تهيه کرده اند موقعيت هزاران هزار اتم تشکيل دهنده ريبوزوم ها و چگونگی جذب آنتی بيوتيک های گوناگون توسط اين اتم ها را نشان می دهد.

تمام جانداران زنده از حيوانات گرفته تا گياهان و باکتری ها، دارای مولکول های تشکيل دهنده DNA هستند که شمای کلی حيات اين جانداران را ترسيم می کند.

ريبوزوم ها درحقيقت مثل کارگاه توليد پروتئين در بدن جانداران هستند. اين بخش از بدن با استفاده از اطلاعات نهفته در DNA ده ها هزار نوع پروتئين لازم برای کارکرد بخشهای مختلف و اندام های گوناگون را توليد می کند.

از جمله پروتئين هايی که توسط ريبوزوم توليد می شوند می توان به هورمونها ، آنزيمها و هموگلوبين ها اشاره کرد که وظيفه آن ها انتقال اکسيژن از طريق گردش خون است. از نقطه نظر علم پزشکی شناخت ريبوسوم ها بسيار مهم است چون داروهای آنتی بايوتيک اين بخش از سيستم دفاعی بدن را هدف می گيرند.

درحقيقت داروهای آنتی بايوتيک با تاثير گذاری روی ريبوزوم ها مانع از آن می شوند که اين بخش از بدن پروتئين های لازم برای رشد و گسترش باکتری های مضر را توليد کنند.

آکادمی سلطنتی علوم سوئد برگزار کننده و اهدا کننده جايزه صلح نوبل در بيانيه خود اعلام کرد که « اين مدلها اکنون توسط دانشمندان برای توسعه و توليد داروهای آنتی بايوتيک جديد مورد استفاده قرار می گيرند و در کاهش بيماری ها و حفظ جان انسان ها نقش بسيار مهمی ايفا می کنند».

جوايز سالانه نوبل در رشته های مختلف طی روزهای جاری اعطا می شوند. جايزه نوبل در رشته پزشکی در روز دوشنبه و جايزه نوبل در رشته فيزيک روز سه شنبه اعلام شد.

جايزه ادبيات روز پنجشنبه و جايزه صلح نوبل روز جمعه اعطا خواهد شد. آخرين جايزه که در رشته اقتصاد است روز دوشنبه آينده اعلام می شود.