نود و پنجمین دوره جوایز آکادمی اسکار شامگاه یکشنبه ۲۱ اسفند با موفقیت خیره‌کننده فیلم «همه‌چیز همه‌جا به یکباره» به پایان رسید، ساخته مشترک دانیل شاینرت و دانیل کوان که ۷ مجسمه طلایی را از آن خود کرد.
مراسم که به روال معمول در سالن تئاتر دالبی لس‌آنجلس برگزار می‌شد، با اجرای جیمی کیمل، کمدین و مجری سرشناس تلویزیون، شروعی نامتعارف داشت. کیمل در آغاز برنامه با چتر نجات در صحنه فرود آمد که تقلیدی از فیلم «تاپ گان؛ ماوریک» بود، یکی از نامزدهای بهترین فیلم این دوره اسکار.
این دوره به نظر می‌رسید که رقابت اصلی میان سه فیلم «همه‌چیز همه‌جا به یکباره»، «در جبهه غرب خبری نیست» و «بنشی‌های اینیشرین» باشد که اولی در ۱۱ رشته و دومی و سومی، هر کدام در ۹ رشته نامزد بودند. اما جایی که ساخته ادوارد برگر توانست در بعضی لحظات شانه به شانه فیلم دانیل‌ها حرکت کند، «بنشی‌های اینیشرین» ناکام مطلق شد و هیچ جایزه‌ای به آن تعلق نگرفت.
بیشتر در این باره: اسکار ۲۰۲۳؛ از نبرد در جبهه غرب تا جنگ در آسمانهااز سویی «همه‌چیز همه‌جا به یکباره» تقریبا همه جوایز اصلی را آن خود کرد. جیمی لی کرتیس و که هوی کوان دو بازیگر این فیلم در ابتدا جوایز بهترین بازیگر نقش مکمل زن و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کردند.
پس از آن «در جبهه غرب خبری نیست»، اثری که ادوارد برگر بر اساس رمان معروف اریش ماریا رمارک ساخته است، توانست چهار جایزه را در بخش فیلمبرداری، بهترین فیلم بین‌المللی، موسیقی فیلم و طراحی صحنه به دست بیاورد.
اما دوباره نوبت به فیلم «همه چیز همه جا به یکباره» رسید که دو جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین کارگردانی را از آن خود کرد. دانیل شاینرت و دانیل کوان هم نویسنده این فیلم هستند و هم کارگردان. آنها سومین سینماگرانی محسوب می‌شوند که در یک همکاری دو نفره توانسته‌اند اسکار بهترین کارگردانی را تصاحب کنند.
سپس جایزه تدوین فیلم را پل راجرز برای «همه چیز همه جا به یکباره» برنده شد و در ادامه نام میشل یئو به عنوان بهترین بازیگر زن اعلام شد، جایی که کیت بلانشت برای بازی در فیلم «تار» بخت اصلی محسوب می‌شد.
در نهایت هم جایزه بهترین فیلم به «همه چیز همه جا به یکباره» رسید تا اسکار نود و پنجم، اسکار دانیل شاینرت و دانیل کوان باشد.
اما در بخش انیمیشن بلند، جایزه اسکار امسال به «پینوکیوی گیرمو دل تورو» رسید تا نتفلیکس برای اولین بار در این بخش به مجسمه اسکار دست یابد.
بیشتر در این باره: «جبهه غرب»؛ آنجا که در غلبه هم شکوهی نیستپیش از آغاز مراسم، حضور برخی چهره‌های به ظاهر غیرمرتبط با سینما در سالن تئاتر دالبی لس‌آنجلس توجهات رسانه‌ها را به خود جلب کرده بود، از جمله یولیا ناوالنی، همسر الکسی ناوالنی، مخالف سرشناس کرملین که اکنون در زندان به‌سرمی‌برد. اما حضور او به خاطر نامزدی مستند بلند «ناوالنی»، ساخته دانیل روهر در اسکار بود که اتفاقا برنده جایزه هم شد.
خانم ناوالنی پس از این پیروزی گفت: «الکسی، من آرزوی روزی را دارم که تو آزاد شوی و کشور ما آزاد شود. قوی بمان، عشق من.»
ملاله یوسف‌زی، برنده نوبل صلح هم امشب به خاطر مستند کوتاه «غریبه در دروازه» در مراسم اسکار حضور داشت، مستندی که تهیه‌کننده آن است. اما فیلم او ناکام ماند و در این بخش جایزه به فیلم «نجواهای فیل»، ساخته کارتیکی گونسالوس رسید.
اما خانم یوسف‌زی تنها برنده جایزه نوبل در مراسم امشب نبود، بلکه کازوئو ایشی گورو نیز مهمان این مراسم بود، برنده نوبل ادبیات که نامزد دریافت جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی برای فیلم «زندگی» بود و در نهایت دست او هم خالی ماند.
در بخش فیلم کوتاه این دوره سیروس نِشواد، فیلم‌ساز ایرانی‌تبار ناکام ماند و جایزه به تام برکلی و راس وایت برای فیلم «یک خداحافظی ایرلندی» رسید. آقای نِشواد با فیلم ۱۸ دقیقه‌ای «چمدان قرمز» در این دوره مراسم اسکار حضور داشت، اثری محصول کشور لوکزامبورگ که مضمونش درباره زنان ایران و تلاش آنها برای به‌دست آوردن آزادی‌ست.
اما یک سینماگر ایرانی‌تبارِ دیگر نیز در این دوره اسکار نامزد دریافت جایزه بود و او کسی نبود جز داریوش خنجی، فیلمبردار شاخص هالیوود. آقای خنجی برای فیلمبرداری فیلم «باردو» تازه‌ترین ساخته کارگردان صاحب‌نام سینما، آلخاندرو گونزالس ایناریتو، نامزد دریافت اسکار شد که در رقابت با جیمز فرند، فیلمبردار «در جبهه غرب خبری نیست» ناکام ماند.
بیشتر در این باره: نامزدهای اسکار ۲۰۲۳ معرفی شدند؛ دو ایرانی‌تبار در میان نامزدهادر بخش طراحی لباس، روت کارتر برای فیلم «پلنگ سیاه: واکاندا برای همیشه» جایزه اسکار را از آن خود کرد و به این ترتیب، او نخستین زن سیاه‌پوستی شد که تاکنون دو مجسمه اسکار دریافت کرده است. خانم نخستین مجسمه طلایی اسکار را چهار سال قبل برای فیلم «پلنگ سیاه» گرفته بود.
فهرست برندگان نود و پنجمین دوره جوایز اسکار به شرح زیر است:
بهترین فیلم: دانیل شاینرت و دانیل کوان - همه چیز همه جا به یکباره
بهترین بازیگر مرد: برندن فریزر - نهنگ
بهترین بازیگر زن: میشل یئو - همه چیز همه جا به یکباره
بهترین کارگردان: دانیل شاینرت و دانیل کوان - همه چیز همه جا به یکباره
بهترین ترانه: ام. ام. کیراوانی و پاندرابوس - رقص رقص
بهترین بازیگر نقش مکمل زن: جیمی لی کرتیس - همه چیز همه جا به یکباره
بهترین بازیگر نقش مکمل مرد: که هوی کوان - همه چیز همه جا به یکباره
بهترین فیلم بین‌المللی: ادوارد برگر – در جبهه غرب خبری نیست
بهترین فیلمنامه اقتباسی: سارا پلی - حرف‌های زنانه
بهترین فیلمنامه غیراقتباسی: دانیل شاینرت و دانیل کوان - همه چیز همه جا به یکباره
بهترین موسیقی فیلم: فولکر برتِلمان - در جبهه غرب خبری نیست
بهترین طراحی لباس: روت کارتر - پلنگ سیاه: واکاندا برای همیشه
بهترین گریم: آدرین موروت، جودی چین و ماری بردلی - نهنگ
بهترین صدابرداری: جیمز مدر، ال نلسون و کریس بردن - تاپ‌گان: ماوریک
بهترین جلوه‌های ویژه: جو لتری، ریچارد بانهام و اریک سیندون - آواتار۲، راه آب
بهترین طراحی صحنه: کریستین ام.گلدبک و ارنشتین هیپر - در جبهه غرب خبری نیست
بهترین فیلمبرداری: جیمز فرند – در جبهه غرب خبری نیست
بهترین تدوین فیلم: پل راجرز - همه چیز همه جا به یکباره
بهترین فیلم کوتاه: تام برکلی و راس وایت- یک خداحافظی ایرلندی
بهترین انیمیشن بلند: پینوکیوی گیرمو دل تورو (نتفلیکس)
بهترین انیمیشن کوتاه: پیتر بینتون و چارلی مکسی - پسرک، موش‌کور، روباه و اسب
بهترین مستند کوتاه: کارتیکی گونسالوس - نجواهای فیل
بهترین مستند بلند: دانیل روهر - ناوالنی
بیشتر در این باره: «همه‌چیز، همه‌جا، به یکباره»؛ ۱۰ فیلم مهم سال ۲۰۲۲ بیشتر در این باره: موفقیت فیلم «در جبهه غرب خبری نیست» در جوایز سینمایی بفتا