سازمان بین‌المللی مهاجرت، از زیرمجموعه‌های سازمان ملل، می‌گوید در سال جاری ۱.۲ میلیون پناهنده افغان فاقد سند اقامت در ایران و پاکستان، از گذرگاه‌های مرزی این دو کشور به کشور خود بازگشته یا اخراج شده‌اند.
بر اساس این گزارش، همچنین ۱۰۰ هزار افغان در سال جاری میلادی نیز از طریق پروازهای هوایی به فرودگاه کابل، به وطن خود بازگشته‌اند.
این گزارش شمار افغان‌هایی که در سال ۲۰۲۴ از ایران بازگشته‌اند را ۱.۱ میلیون نفر عنوان کرده و گفته است ۶۶ درصد از آنها اخراج شده‌اند. همچنین در سال جاری ۸۵ هزار نفر نیز عمدتاً به خاطر مشکلات مادی و تشدید سیاست‌های مهاجرتی پاکستان، این کشور را ترک کرده و به افغانستان بازگشته‌اند.
بیشتر در این باره: وزیر کشور: توان پذیرایی از شش میلیون اتباع خارجی را نداریمسازمان بین‌المللی مهاجرت در ادامه، شمار مهاجران افغان مقیم ایران تا پاییز امسال را ۳ میلیون و ۷۵۰ هزار نفر عنوان کرد و گفت بیش از دو میلیون مهاجر افغان نیز در پاکستان زندگی می‌کنند.
احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی، پیشتر اعلام کرده بود تا پایان سال ۱۴۰۳ «نزدیک به دو میلیون نفر» از اتباع غیرمجاز خارجی از ایران اخراج خواهند شد.
ایران در بیش از چهار دهه گذشته میزبان میلیون‌ها تن از شهروندان افغانستان در دوره‌های مختلف بحران‌های سیاسی در این کشور همسایه شرقی خود بوده است.
با این حال پس از افزایش حساسیت‌ها دربارهٔ حضور مهاجران افغان در ایران، مجلس شورای اسلامی ۱۳ شهریور امسال طرحی را اعلام وصول کرد که خواهان کاهش ۱۰ درصدی «اتباع بیگانه» در هر سال است.
پاکستان نیز از سال گذشته روزانه هزاران افغان را که عمدتاً در جستجوی کار وارد خاک این کشور شده بودند، اخراج کرده است. دولت اسلام‌آباد اخراج فوری ۱.۷ میلیون تن از اتباع غیرقانونی را در دستور کار خود قرار داد که با انتقاد سازمان ملل متحد روبه‌رو شده است.
سازمان بین‌المللی مهاجرت به مصائب، ناامنی، خشکسالی و بحران‌های معیشتی مردم افغانستان که انگیزه اصلی آنها برای مهاجرت بوده، اشاره کرده و می‌گوید بر اساس ارزیابی بانک جهانی، نزدیک به نیمی از افغان‌ها در فقر زندگی می‌کنند و زنان به‌طور نامتناسبی تحت تأثیر پدیده فقر قرار گرفته‌اند.
این گزارش می‌افزاید میلیون‌ها خانواده برای بقا به منابع مالی ارسالی توسط کارگران افغانی مقیم خارج یا کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی متکی هستند.