هیات‌های اعزامی دو جنبش فلسطینی فتح و حماس در قاهره بعد از دو روز مشارکت در دور تازه گفت‌وگوها، سرانجام بعدازظهر پنجشنبه بیستم مهر در برابر دوربین‌ها توافق آشتی ملی را امضا کردند؛ توافقی که خود آن را «تاریخی» نامیدند.
امضای توافق آشتی ملی چشم انداز پایان یک دهه بحران بین این دو جنبش اصلی فلسطینی را روشن کرده زیرا اجرای بندهای این توافق حکومت واحدی را مسئول اداره کرانه باختری رود اردن و باریکه غزه خواهد کرد.
حماس در ده سال اخیر همه امور غزه را در دست داشته و جنبش فتح را با جنگی پرتلفات از این باریکه بیرون رانده بود.
با انتشار خبر امضای توافق آشتی ملی، هزاران فلسطینی در کرانه باختری رود اردن و بویژه در باریکه غزه که در ده سال اخیر با بحران‌های شدید و تنگنای مالی روبرو بوده‌اند، به خیابان‌ها ریختند و ضمن پخش شیرینی به شادی پرداختند و رانندگان اتومبیل‌ها با روشن کردن چراغ‌ها و به صدا درآوردن بوق خودروها خشنودی خود را نشان دادند.
پیمان وفاق ملی فلسطینی با حضور خالد فوزی وزیر اطلاعات مصر، رییس سازمان امنیت و سایر بلندپایگان مصر که نقش میانجی گر در این مذاکرات را برعهده داشتند، در ستاد امنیت قاهره امضاء شد.
محمود عباس رییس تشکیلات فلسطینی و رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین و جنبش فتح و همچنین اسماعیل هنیه رییس تازه منتخب دفتر سیاسی حماس در این مراسم حضور نداشتند و توافق را عزام الاحمد مسوول پرونده آشتی در جنبش فتح و صالح العروری که هفته گذشته به عنوان نفر دوم حماس معرفی شد، امضاء کردند.
عزام الاحمد و صالح العروری در پی امضای توافق، از نقش موفق مصر در دستیابی به این پیمان به گرمی تقدیر کردند اما نام اردن و عربستان را نیز به عنوان مشوق حصول آشتی ملی ذکر کردند.
صالح العروری گفت «راهبرد گام به گام که آن را اساس اقدامات خود قرار دادیم، برای تحقق آشتی و ایجاد دولتی واحد در کرانه باختری و غزه، این بار موفق شد».
اسماعیل هنیه بامداد پنجشنبه پیشاپیش در بیانیه‌ای در شهر غزه نهایی شدن توافق را اعلام کرده بود اما محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان تنها در پی امضای قطعی پیمان آشتی، واکنش نشان داد و از آن استقبال کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای عباس در بیانیه‌ای گفت، پیمان آشتی ملی به دو دستگی میان ملت زجرکشیده فلسطین پایان خواهد داد.
رسانه‌های فلسطینی گزارش دادند که زمان سفر آقای عباس به غزه، پس از یک دهه نبودن در این باریکه، نزدیک است اما تاریخی برای آن اعلام نشد.
همچنین اعلام شد که محمود عباس در روزهای آینده محدودیت‌های مالی را که برای ایجاد فشار بر حماس در غزه برقرار کرده و موجب تنگنای بیشتر برای زندگی مردم غزه از جمله قطعی گسترده برق شده بود، لغو می‌کند.
رامی حمدالله نخست وزیر تشکیلات خودگردان هفته گذشته با دعوت حماس برای تحویل گرفتن امور غزه به این باریکه رفته بود.
رویترز بر اساس جزییات بندهای توافق آشتی گزارش داد که تا دهم آذر امور اداری غزه باید از حماس به تشکیلات خودگردان واگذار شود.
اما کنترل گذرگاه الرفح در غزه که در دست نیروهای امنیتی حماس بود، باید یک ماه زودتر و تا دهم آبان به نیروهای امنیتی وابسته به تشکیلات خودگردان واگذار شود.
گارد ریاست جمهوری فلسطین که زیر فرمان اداره امنیتی وابسته به آقای عباس است، در کنترل امور امنیتی گذرگاه‌ها نقش ویژه خواهد داشت.
طبق این توافق سه هزار نیروی امنیتی تحت فرمان حکومت خودگردان در غزه، و همچنین در مرز غزه با اسرائیل و نیز مرز غزه با مصر مستقر می‌شوند.
با وجود خوشبینی زیادی که توافق آشتی ملی ایجاد کرده است، از یکسو موضوع جنگ افزار حماس یک مسئله جدی باقی می‌ماند و از سوی دیگر، مخالفت اسرائیل با توافق آشتی فلسطینیان می‌تواند به بحران غزه با اسرائیل ادامه دهد.
بنیامین نتانیاهو با مخالفت پیشاپیش با آشتی ملی آن را به مسئله «موجودیت اسرائیل» پیوند زده است. نتانیاهو گفته است که طرف‌های آشتی کننده باید اسرائیل را به عنوان کشوری برای یهودیان به رسمیت بشناسند و شاخه نظامی حماس نیز باید خلع سلاح شود.
حماس اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد اما به تازگی بند «نابودی» اسرائیل را از اساسنامه خود حذف کرد.
عبدالفتاح السیسی رییس جمهوری مصر در روزهای گذشته گفت، توافق آشتی ملی باید مسیر را برای ازسرگیری گفت‌وگوهای سیاسی فلسطینیان با اسرائیل روشن کند.
دونالد ترامپ با حمایت از محمود عباس و عبدالفتاح السیسی خواهان پیشبرد طرح صلح برای تجدید گفت‌وگوهای فلسطینیان با اسرائیل شده است.
رییس جمهوری آمریکا چند روز پیش به شبکه تی بی‌ان گفت هیچ رهبری پیش از او نتوانسته صلح اسرائیلی- فلسطینی را که گفته می‌شود، سخت‌ترین توافق است به دست آورد اما او تلاش را ادامه می‌دهد، هر چند که ممکن است چنین توافقی نیز عاقبت به دست نیاید.
با وجود تلاش دولت ترامپ برای صلح میان اسرائیل وفلسطینیان و در حالی که فلسطینی‌ها با حمایت جامعه جهانی و قطعنامه ۲۳۳۴ شورای امنیت خواهان قطع کامل ساخت و سازهای اسرائیلی هستند، دولت نتانیاهو اعلام کرد که در روزهای آینده ساخت حدود چهار هزار خانه دیگر را در کرانه باختری تصویب می‌کند.