علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در دیدار خود را رئیس و نمایندگان دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی، خواستار «کمک» مجلس به مسعود پزشکیان برای «انجام وظایف» شد.
آقای خامنهای در این سخنرانی که مسعود پزشکیان هم در آن حضور داشت، تأکید کرد که باید صدای واحدی از کشور شنیده شود و اختلافات نباید آشکار شود.
مسعود پزشکیان، با وجود انتخاب به ریاست جمهوری، همچنان در مجلس دوازدهم عضویت دارد و قرار است پیش از برگزاری مراسم تنفیذ و تحلیف، استعفای او از نمایندگی مجلس به رأی گذاشته شود.
او روز یکشنبه ۳۱ تیر، پیش از دیدار نمایندگان با رهبر جمهوری اسلامی، در نشست علنی مجلس حضور داشت و در سخنانی خطاب به نمایندگان تصریح کرد که مشکلات کشور با اختلاف و دعوا حل نمیشود.
او همچنین گفت که «مسئله غزه همچنان مسئله اول دنیای اسلام است و مجلس نباید در قبال این قضیه آرام بماند.»
مسعود پزشکیان نیز در اولین اظهارات و دیدارهای خود پس از انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور ایران، تمرکز خود را بر موضوع غزه و ادامه کمک به شبهنظامیان تحت حمایت جمهوری در منطقه قرار داد.
رهبر جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۳۱ تیر در دیدار با نمایندگان مجلس و مسعود پزشکیان علاوه بر اینکه خواستار هماهنگی و صدای واحد بین مجلس و دولت شد، از قانون «راهبردی لغو تحریمها» دفاع کرد.
علی خامنهای بر اهمیت حضور مجلس در مسائل سیاسی و بینالمللی تأکید کرد و «قانون اقدام راهبردی» را نمونهای از این حضور دانست. این قانون که در آذر ۱۳۹۹ تصویب شد، دولت را موظف به افزایش ظرفیت غنیسازی اورانیوم میکند.
مسعود پزشکیان در دومین مناظره انتخاباتی اعلام کرد که این قانون را اجرا خواهد کرد.
از سوی دیگر، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، با اشاره به نزدیکی جمهوری اسلامی به دستیابی به مواد شکافتپذیر، به دولت پزشکیان بدبین است و معتقد است که تصمیمگیریها همچنان در دست خامنهای است.
قرار است هفته آینده مراسم تنفیذ حکم ریاستجمهوری پزشکیان برگزار شود و او رسماً کار خود را آغاز کند.
پزشکیان: برای کابینه افرادی انتخاب میکنیم «که هماهنگ عمل کنند»
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور منتخب در ایران، روز یکشنبه در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کرد و بعد از پایان جلسه در مورد چگونگی انتخاب وزرا توضیحاتی داد.
او گفت که «از افراد در گروههای مختلف سیاسی اصلاحطلب، اصولگرا و مستقل که فکر میکنند میتوانند کمک کنند، درخواست کردیم که رزومه دهند.»
وی اضافه کرد: «این رزومه را گروههایی جداگانه یعنی اصلاحطلبان، اصولگرایان و مستقلان به صورت جداگانه بررسی میکنند و نهایتاً افرادی بالا میآیند و دربارهٔ آنها تصمیم میگیریم.»
مسعود پزشکیان: «افرادی که نمره بیشتری آورده و میتوانند هماهنگ عمل کنند انتخاب خواهیم کرد، اما کار سختی است.»
هنوز نام هیچ نامزدی قطعی نشده و گزارشها حاکی است که فهرست افراد پیشنهادی تا روز سوم مردادماه به رئیسجمهور جدید داده خواهد شد و او نیز پس از چند روز بررسی، فهرست نهایی را تا ۱۵ مرداد برای گرفتن رأی اعتماد به مجلس خواهد داد.
محمدجواد ظریف، رئیس «شورای راهبری دورهٔ انتقالِ» دولت مسعود پزشکیان، روز ۲۷ تیر در یک گفتوگوی تلویزیونی گفته بود که کابینه دولت چهاردهم «ائتلافی» نخواهد بود.
بیشتر در این باره: واکنشها به شعارهای مخالفان ظریف علیه او در نمازجمعه تهرانوزیر خارجه پیشین ایران در دولت حسن روحانی گفت: «قرار نیست افرادی که با گفتمان رئیسجمهور همراهی ندارند در کابینه حاضر باشند. مردم به یک نفر رأی دادند و آن یک نفر هم افرادی را که حاضر باشند با آن گفتمان همراهی کنند، جمع خواهد کرد.»
در دو هفته پس از معرفی آقای پزشکیان به عنوان رئیسجمهور جدید ایران، مخالفان او با اشاره به حضورش در هیئتهای مذهبی و سپردن تعیین کابینه به شورای راهبری به ریاست محمدجواد ظریف، مدعی شدند که دیگران برای او تصمیم میگیرند و او «رئیسجمهور پوششی» است.
یکی از تازهترین موج انتقادها علیه ظریف به اظهار نظر او در مورد امتیاز داشتن زنان و اقلیتهای قومی و دینی در انتخاب اعضا و مقامهای دولت جدید بود.
آقای ظریف در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که «اگر وزیر پیشنهادی مرد باشد هیچ امتیازی نمیگیرد؛ نامزدهای خانم ۱۰ امتیاز میگیرند؛ اگر از اکثریت (شیعه) باشند امتیاز ندارند، ولی اگر از مذاهب و ادیان رسمی باشند، امتیاز دارند، چون تلاش میکنیم از اقوام و گروههایی که کمتر حضور داشتند، از جوانان و زنان استفاده کنیم».
اظهاراتی که با واکنش تند مخالفان رئیسجمهور منتخب روبهرو شد که عمدتاً در طیف اصولگرایان و از طرفداران سعید جلیلی، نامزد شکستخورده در انتخابات، هستند.
خود آقای ظریف در پاسخ به این انتقادها گفته است که سخنانش بیانگر «کوشش دولت چهاردهم برای حضور گستردهتر بانوان و اقوام و مذاهب در دولت بود».
قالیباف: پیامدهای مشارکت پایین در انتخابات، برای حکومت «سنگین است»
در همین حال، رئیس مجلس شورای اسلامی عدم مشارکت بخشی از جامعه در انتخابات جمهوری اسلامی ایران را «یک موضوع جدی» نامید.
محمد باقر قالیباف یکشنبه ۳۱ تیر گفت: «عدم تمایل بخش قابل توجهی از مردم برای استفاده از حق انتخاب خود نیز یک واقعیت است که باید اهل سیاست را به خود بیاورد.»
او افزود که «البته این امر ریشههای مختلف دارد و کسانی که اهل تحلیل و تحقیق هستند باید به آن بپردازند اما پیامدهای آن برای نظام حکمرانی و سرنوشت عمومی جامعه آنقدر سنگین است که نمیتوانیم به راحتی از کنار آن بگذریم.»
به گزارش رسانههای ایران، رئیس مجلس افزود که «باید ابعاد این امر را بررسی کرده و برای حل آن تصمیم بگیریم.»
انتخابات ریاست جمهوری ایران به دنبال سانحه سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی در اواخر اردیبهشت امسال، در روز ۸ تیر برگزار شد که در آن ۴ نامزد نهایی عبور کرده از صافیهای سختگیرانه شورای نگهبان با یکدیگر رقابت کردند اما به گفته وزارت کشور ایران تنها ۳۹.۹ درصد از دارندگان حق رأی در آن شرکت کردند.
در مرحله دوم انتخابات که روز ۱۵ تیر برگزار شد و در آن مسعود پزشکیان، نامزد مورد حمایت جناح موسوم به اصلاحطلب، با سعید جلیلی، نامزد مورد پشتیبانی هسته سخت اصولگرایان رقابت کرد، وزارت کشور ایران از مشارکت ۴۹.۸ درصدی خبر داد.
بیشتر در این باره: ستادهای قالیباف و جلیلی یکدیگر را عامل شکست در انتخابات ریاستجمهوری معرفی کردنددور نخست انتخابات به عنوان کمترین میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری از آغاز به روی کار آمدن این حکومت ثبت شد. درصد مشارکت در دور دوم نیز به این وضعیت کمکی نکرد.
سقوط چشمگیر میزان مشارکت مردم در انتخابات امسال در حالی بود که علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران حضور مردم در پای صندوقهای رأی را برای سرافرازی حکومت و «کوتاه شدن زبان دشمن» امری لازم نامیده بود.
طیف وسیعی از کنشگران داخلی و زندانیان سیاسی تا افراد شناخته شده اپوزیسیون در خارج از کشور به تحریم انتخابات فراخوان داده بودند.
اما علی خامنهای و سایر مقامات جمهوری اسلامی به تحریم یا معضلات اصلی که به کاهش حضور مردم در انتخابات منجر شده، اشاره نکردهاند.
مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری، و تحلیف مسعود پزشکیان در مجلس شورای اسلامی برای ۹ روز دیگر تعیین شده، چند روز پس از آن رئیسجمهور جدید باید وزیران پیشنهادی خود را به مجلس معرفی کرده و برای آنها رأی اعتماد بگیرد.