وزیر خارجه ایالات متحده با انتقاد شدید از «نقش» ایران در رخدادهای یمن، میگوید تهران حوثیها را «به مسیری هدایت کرده» که از بندر حدیده خارج نشوند و در نتیجه اجرای آتشبس در این کشور بحرانزده، همچنان ناکام بماند.
مایک پومپئو، نهم اردیبهشت ماه در نشستی در نشریه «هیل» جمهوری اسلامی را راسا و مستقیما مسئول بحران دانسته و میگوید این جنگیست «که ایران آن را رهبری میکند».
به گفته وزیر خارجه آمریکا، تهران «تصمیم گرفت» حوثیها را «به مسیری هدایت کند» که از توافقات برای خروج از بندر حدیده صرفنظر کنند.
اواخر آذر سال پیش، دبیرکل سازمان ملل متحر اعلام کرد که طرفهای درگیر در جنگ یمن، شبهنظامیان حوثی، مورد حمایت ایران، و دولت عبد ربه منصور هادی مورد حمایت ائتلاف به رهبری ریاض، بر سر آتشبس در بندر حدیده به توافق رسیدند.
در بهمن ماه همان سال نیز سازمان ملل اعلام کرد طرفهای درگیر، بر سر بیرون بردن نیروهای خود از بندر حدیده توافق کردهاند. با این حال اندکی نگذشت که گزارشهایی از درگیریهای پراکنده و گاه شدید بین طرفها منتشر شد.
مایک پومپئو اما ایران را مسئول ناکامیها میداند. او میگوید تواناییها و ظرفیتهای نظامی حوثیها، نه بهدست خود آنها ایجاد شده که «از ایران به یمن قاچاق شدهاست».
نشریه هیل خود در گزارشی که از این مصاحبه منتشر کرده یادآوری کرده است که جمهوری اسلامی به حوثیها سلاح و جنگافزار میرساند، اما افزوده در بین کارشناسان در مورد گستره کنترل این گروه توسط تهران، نظرهای مختلفی وجود دارد.
مقامهای جمهوری اسلامی هرگز حمایت لفظی خود از حوثیها را پنهان نکردهاند ولی ارسال سلاح به یمن را رد میکنند.
آقای پومپئو از پشتیبانی دولت خود از ائتلاف به رهبری عربستان نیز حمایت کردهاست و میگوید «هواپیماهایی که بر فراز فرودگاه ملک خالد در ریاض پرواز میکنند، در معرض خطر قرار دارند و ایالات متحده وظیفه دارد از شهروندان خود دفاع کند». وزیر خارجه آمریکا میگوید در همین راستا است که «حمایت ما از عربستان برای مقابله با سیستمهای موشکی خطرناک، تامینکننده منافع آمریکا است».
این اظهارات مایک پومپئو در عین حال در حمایت از وتوی کاخ سفید علیه قطعنامه کنگره صورت گرفتهاست.
کاخ سفید آمریکا روز ۲۷ فروردین اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری، قطعنامه کنگره در خصوص قطع کمک به ائتلاف به رهبری عربستان در جنگ یمن را وتو کرده است.
سنا و مجلس نمایندگان آمریکا این قطعنامه را به ترتیب در اسفند سال گذشته و فروردین ماه تصویب کردند. این نخستین مصوبه مشترک دو مجلس آمریکا برای محدود کردن اختیارات دونالد ترامپ در اعزام نیروهای این کشور به عملیات خارجی محسوب میشود.
منتقدان دولت آمريکا می گويند نيروهای عربستان سعودی در جنگ يمن از تسليحات آمريکايی برای کشتار غيرنظاميان استفاده کردهاند.
در دیگر سو کاخ سفید این اقدام را «نادرست» توصیف کرده و گفته است علاوه بر آنکه به کنترل تنش و کشمکش در منطقه آسیب میزند به تضعیف عربستان سعودی، متحد واشینگتن، میانجامد.
برنی سندرز یکی از سناتورهای تنظیمکننده متن این قطعنامه گفته بود: «امروز ما در مقابل جنگ و قحطی در یمن و برای بازگرداندن حق تصمیمگیری برای اعلام جنگ به کنگره موضع قاطعی گرفتیم».
از سوی دیگر اما مایک پومپئو در نشریه هیل میگوید «کسانی که بیشتر از همه از قطعنامه خوشحال شدند، قاسم سلیمانی و آیتالله بودند».
قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران است که ایالات متحده بارها نقش او را در آنچه «اقدامات مخرب» تهران در منطقه مینامد نکوهش کردهاست. بهنظر میرسد منظور آقای پومپئو از «آیتالله»، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی باشد.
بنا بر آماری که در ماه دسامبر سال ۲۰۱۸ پرتال اطلاعرسانی امور انساندوستانه ملل متحد منتشر کرد، جنگ یمن از سال ۲۰۱۶، بیش از ۶۰ هزار کشته برجای گذاشته است.