وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۲۵ تیر در یک جلسه پرسش و پاسخ در «باشگاه اقتصادی نیویورک» به موضوع تلاش ایران برای امضای قرارداد ۲۵ ساله با چین اشاره کرد و آن را دلیل دیگری برای اهمیت تمدید تحریم تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی دانست.
مایک پومپئو در این باره گفت: «دیروز خبری رسید مبنی بر اینکه توافقی بین چین و ایران در نظر گرفته شده است. به نظر من این نشانه بسیار خوبی است از آنچه قرار است از روز نوزدهم اکتبر به بعد اتفاق بیفتد».
اشاره آقای پومپئو به تحریم تسلیحاتی ایران است که از ۱۳ سال پیش برقرار شده اما مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که برجام ضمیمه آن بود، این تحریمها قرار است ۱۸ اکتبر، ۲۷ مهر، منقضی شود.
وزیر خارجه ایالات متحده توضیح داد که در صورت تمدید نشدن این تحریم، ایران «هم میتواند اکثر سامانههای تسلیحاتی را خریداری کند و هم دلال تسلیحاتی شود».
وزیر امور خارجه آمریکا چنین تحولی را «تراژیک» خواند و تأکید کرد که «ما با شورای امنیت سازمان ملل همکاری خواهیم کرد تا این تحریم تمدید شود».
او افزود که «مطمئنم در این کار موفق خواهیم شد».
آقای پومپئو افزود: «در این زمینه همه ابزارهای لازم را داریم و امیدوارم بتوانیم این مسئله را به صورت دیپلماتیک حلوفصل کنیم».
وزیر خارجه آمریکا تصریح کرد: اگر کشورش نتواند اعضای شورای امنیت را در این مورد قانع کند «ایالات متحده از مبانی قانونی برای رسیدن به نتیجه در این خصوص برخوردار است».
چین و روسیه که در شورای امنیت سازمان ملل حق وتو دارند، گفتهاند که از تمدید تحریم تسلیحاتی ایران حمایت نمیکنند.
مقامهای جمهوری اسلامی میگویند پایان محدودیتهای دادوستد جنگافزار نظامی توسط ایران، بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ «جزء لاینفک» توافق هستهای است و هر خللی در آن به «واکنش قاطع» تهران میانجامد.
توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی تیرماه سال ۹۴ در دولت باراک اوباما شکل گرفت. دولت دونالد ترامپ اردیبهشت ۹۷ از این توافق خارج شد و تحریمهای شدیدی علیه ایران اجرا کرده است.
ابراز امیدواری به همکاری روسیه در مورد تحریم تسلیحاتی
وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه همچنین مصاحبهای داشت با باب کوساک، سردبیر پایگاه خبری «هیل» و در این مصاحبه نیز به مسئله تحریم تسلیحاتی ایران پرداخت.
او تأکید کرد مفاد برجام «الان پس از پنج سال اجازه میدهد که بزرگترین دولت حامی تروریسم در جهان، آزادانه شروع به دادوستد تسلیحاتی در سراسر جهان کند و نه تنها تبدیل به بزرگترین دولت حامی ترور، بلکه به یکی از بزرگترین خریداران جنگافزار از چین و روسیه تبدیل شود».
آقای پومپئو افزود: «ما در این زمینه در حال کار هستیم و امیدواریم که در همکاری با روسها اطمینان حاصل کنیم که چنین اتفاقی نخواهد افتاد».
وزیر خارجه آمریکا در عین حال گفت که روسیه در حال حاضر دیدگاه بسیار متفاوتی با آمریکا در قبال ایران دارد و افزود: «آنها در کنار هم در سوریه علیه منافع مردم این کشور همکاری میکنند و متأسفیم که روسیه چنین تصمیمی گرفته است».
بخشهای دیگر سخنان روز چهارشنبه آقای پومپئو بیشتر به موضوع مناسبات آمریکا با چین ارتباط داشت و او بر تمرکز ویژه بر مقابله با تهدیدات ناشی از «حزب کمونیست چین» بر منافع جهانی آمریکا تأکید کرد.