همزمان با اعلام برگزاری دادگاه رسیدگی به اتهامات ۱۰ متهم پرونده شلیک موشکهای سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی، شماری از خانوادههای قربانیان این پرواز، روز یکشنبه ۳۰ آبان در مقابل دادگاه نظامی تهران تجمع کردند.
در تصاویری که از این تجمع در شبکههای اجتماعی منتشر شده، خانوادهها عکسهایی از قربانیان پرواز ۷۵۲ و پلاکاردهایی در اعتراض به نحوه برگزاری این دادگاه بههمراه داشتند.
در این تجمع که با حضور گسترده نیروهای امنیتی همراه شده، شعارهایی چون «مرگ بر خامنهای» و «مرگ بر جمهوری اسلامی» به گوش میرسد. بنا بر اعلام انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز ۷۵۲، فقط پدر و مادران قربانیان این پرواز اجازه حضور در دادگاه دارند و تلفنهای همراه نیز پیش از ورود از آنها گرفته شده است.
خبرگزاری ایرنا در گزارشی از دادگاه امروز نوشته است که برخی از خانوادههای حاضر در جلسه دادگاه گفتهاند که «نظر کارشناسی به شکات و وکلای آنها ابلاغ نشده» و پرونده دارای نقص است و قاضی ضمن پذیرش این موضوع، گفته است «بخشی از پرونده را برای رفع نقص به دادسرا ارجاع داده است».
بر اساس این گزارش، در این جلسه نماینده دادستان نظامی تهران گفته است که «۱۰۳ نفر از اولیای دم ضمن مراجعه به دادسرا یا مراجعه وکلایشان شکایت خود را تنظیم» کردهاند.
در واکنشی دیگر به برگزاری دادگاه، حامد اسماعیلیون٬ سخنگوی انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز ۷۵۲، گفته است دادگاه نظامی ۱۰ متهم پرونده سرنگونی پرواز مسافربری اوکراینی روز یکشنبه ۳۰ آبان در تهران برگزار میشود.
حامد اسماعیلیون که همسر و دخترش را در این پرواز از دست داده، در توئیتی نوشته است: «دادگاه نظامی پرواز پیاس ۷۵۲ تا ساعاتی دیگر در تهران آغاز میشود. نمایشی شرمآور با ده افسر رده پایین به عنوان متهم. نیمکت متهمین منتظر عوامل اصلی خواهد ماند. علی خامنهای، فرماندهان سپاه و اعضای شورای عالی امنیت ملی. دور نخواهد بود.»
پرواز پیاس ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین بامداد ۱۸ دی سال ۹۸ بهفاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بینالمللی تهران با شلیک دو موشک پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
جمهوری اسلامی پس از چند روز پنهانکاری و اظهارات متناقض و خلاف واقع، سرانجام اذعان کرد که پدافند ضدهوایی سپاه به این هواپیمای مسافربری شلیک کرده، اما دلیل شلیک «خطای انسانی» است. اوکراین، کانادا و برخی ناظران میگویند این ادعا را قبول ندارند و حکومت ایران در حال لاپوشانی دلایل اصلی این ماجراست.
در تیرماه گذشته شکرالله بهرامی، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح، «از صدور کیفرخواست ۲۰۰ صفحهای برای ۱۰ متهم پرونده هواپیمای اوکراینی» خبر داده بود.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح همچنین مدعی شده بود که این «سانحه با حضور ۴۰ متخصص با انجام دو پرواز و رعایت همه مختصات پرواز سانحهدیده، شبیهسازی شد.»
انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز پیاس ۷۵۲ روز هشتم شهریور امسال با انتشار بیانیهای با اشاره به صدور قرار منع تعقیب برای «مقصرین و عاملین اصلی» سرنگونی این پرواز، اعلام کرد که تنها «یک دادگاه بیطرف بینالمللی» صلاحیت رسیدگی به این «کشتار دستهجمعی» را دارد.
براساس ابلاغیه دادسرای نظامی تهران که ۶۰۰ روز پس از سرنگونی هواپیما در اختیار خانوادههای شاکی در ایران قرار گرفت، برای شورای عالی امنیت ملی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شبکه یکپارچه پدافند، سیستم پدافند غیرعامل، نیروی هوافضای سپاه و سازمان هواپیمایی کشوری «قرار منع تعقیب» صادر شده است.
این در حالی است که به گفته خانوادههای قربانیان، دادسرای نظامی تهران صرفا برای ده نفر که همگی افرادی «بینامونشان» هستند، قرار جلب صادر کرده است.
در حالی حامد اسماعیلیون از برگزاری دادگاه پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی در تهران خبر داده است که امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه٬ هفته گذشته درباره این پرونده صحبت کرد.
امیرعلی حاجیزاده گفته بود که او در روز سرنگونی در تهران نبوده و «۴۸ ساعت طول کشید که جمعبندی اولیه اتفاق افتاد و همه قانع شدند که این اتفاق افتاده و قطعا باید بگوییم».
او مدعی شد که «اجازه شلیک و دستور شلیک داده نشده بود اما (کسی که شلیک کرده) را در آن فضا قرار داده بودند و این مسئله را قوه قضائیه باید روشن کند».
فرمانده نیروی هوافضای سپاه روز ۲۱ دی ۹۹ هم مدعی شده بود که «به خاطر تصمیمگیری عجولانه یک فرد، شاهد این حادثه بودیم».
این ادعاها در حالی مطرح میشود که اولکسی دانیلوف، دبیر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین، گفته است سپاه پاسداران «عمدا» به هواپیمای مسافربری شلیک کرد و آن را ساقط کرد تا از «افزایش تنش منطقهای بین ایران و آمریکا جلوگیری کند».
او در گفتوگویی که در روزنامه کانادایی گلوباند میل منتشر شده است، تصریح کرده بود که این موضوع را در جریان سفرش به تهران با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در میان گذاشته است.