در حالی که شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرده است بررسی پاسخ آمریکا به خواستههای تهران در مورد توافق احیای برجام تا پایان این هفته طول میکشد، رئیسجمهور ایران حل شدن «تمام مسائل پادمانی» را بهعنوان یکی از چهار شرط خود برای این توافق مطرح کرد.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت ایران، روز دوشنبه هفتم شهریور در یک نشست خبری چهار شرط ایران در مذاکرات احیای برجام را «رفع تحریمها بهصورت پایدار، راستیآزمایی اطمینانبخش، تضمینهای اعتمادبخش و حل تمام مسائل پادمانی بهعنوان یک رکن» برشمرد.
این در حالی است که نورنیوز، پایگاه خبری وابسته به شورای عالی امنیت ملی ایران، دیروز نوشته بود: «بررسی دقیق پاسخهای آمریکا به محورهای اصلاحی ایران در خصوص ایدههای هماهنگکننده اتحادیه اروپایی همچنان در سطوح کارشناسی در جریان است و این روند حداقل تا پایان هفته جاری ادامه خواهد داشت.»
بیشتر در این باره: نورنیوز: بررسی پاسخ آمریکا در تهران تا «پایان هفته» ادامه داردتأکید ابراهیم رئیسی بر حل تمام مسائل پادمانی برنامه هستهای ایران همچنین در حالی است که یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پیش از ردوبدل شدن پاسخ ایران و آمریکا به پیشنهاد اتحادیه اروپا گفته بود «اجرای برجام و تحقیقات مربوط به تعهدات قانونی ایران بر مبنای انپیتی و پادمانها نباید منوط به یکدیگر باشد».
این مقام آمریکایی روز ۱۱ مرداد در پاسخ به سؤالات رادیو فردا، ضمن تأکید بر سیاسی نبودن تحقیقات پادمانی، در عین حال تأکید کرده بود که «ترجیح بر این است که بازگشت به برجام در شرایطی انجام شود که هیچ مسئله پادمانی حلنشدهای باقی نمانده باشد».
مسائل پادمانی برنامه هستهای جمهوری اسلامی از موضوعاتی است که روند مذاکرات احیای برجام را در ماههای گذشته پیچیدهتر کرده است.
بهنوشته وال استریت جورنال، در متن پیشنهادی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گزینه «پاسخدهی فوری» جمهوری اسلامی به آژانس درباره ذرات اورانیومِ کشفشده در مکانهای اعلامنشدهٔ هستهای منظور شده است و در ازای آن نیز شورای حکام آژانس، «پرونده این موضوع را خواهد بست».
یکی از موضوعات کلیدی طی ۱۶ ماه مذاکرات هستهای برای احیای برجام، افشای آثار اورانیوم در همین سایتهای اعلامنشده ایران بود و از آغاز بهار امسال هیئت مذاکرهکننده ایرانی اصرار داشت که این پرونده «مختومه» اعلام شود.
هنوز جزئیات مستندی از پاسخ جمهوری اسلامی به پیشنهادنامه اروپا و متقابلاً پاسخ ایالات متحده به جواب ایران منتشر نشده، اما ابراهیم رئیسی امروز ضمن تأکید بر خواسته جمهوری اسلامی در رفع تحریمها بهصورت «پایدار و اطمینانبخش» گفت: «باید تمام مسائل پادمانی هم حل بشود و این یک رکن است در مذاکرات.»
بیشتر در این باره: انتشار جزئیاتی از پیشنویس توافق احیای برجام در رسانههای اسرائیلپیشتر واشینگتن هم اعلام کرده بود که تهران از برخی خواستههای خود از جمله خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا عقبنشینی کرده، اما هنوز برخی مسائل حلنشده وجود دارد.
با این حال، روزنامه هاآرتص روز یکشنبه ششم شهریور در گزارشی نوشت به جزئیاتی از پیشنویس این توافق دست یافته که نشان میدهد یک چارچوب زمانی ۱۶۵ روزه و چهارمرحلهای برای ایجاد اعتماد بین طرفین در نظر گرفته شده است.
بر اساس این گزارش، همچنین قرار است پیش از امضای توافق، طرفین قرارداد آزادی تعدادی از زندانیان در زندانهای ایران را در ازای آزادسازی پول مسدودشده تهران در حسابهای بانکی مختلف بینالمللی و کاهش اولیه تحریمها نهایی کنند.
بهنوشته این روزنامه همچنین ایران ملزم خواهد بود تا همه موارد نقض برجام را متوقف کند، اما میتواند ذخایر اورانیومی را که تاکنون انباشته است، حفظ کند.
کشوقوس درباره توافق احتمالی احیای برجام در حالی است که قرار است رئیس سازمان جاسوسی اسرائیل، موساد، برای گفتوگو درباره این توافق احتمالی در روزهای آینده به واشینگتن برود.
بیشتر در این باره: یک مقام آمریکایی: ایران باید به پرسشهای آژانس پاسخ دهد