حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، روز پنجشنبه ۲۷ تیر در تماس تلفنی با امانوئل مکرون، همتای فرانسویاش، پیشنهاد توقف چند ماهه کاهش تعهدات هستهای تهران را رد کرد.
بر اساس پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری ایران، آقای روحانی در این مکالمه تلفنی راهکار حفظ توافق هستهای را لغو تحریمهای ایالات متحده علیه تهران و بازگشت به شرایط پیش از تحریمها دانسته است.
این دومین مکالمه تلفنی روسایجمهوری دو کشور طی ماه جاری است که هدف از آن کاهش تنش در منطقه و حفظ توافق هستهای موسوم به برجام عنوان شده است.
با این حال حسن روحانی «تشدید تحریمهای آمریکا علیه ایران» را عاملی «مشکلآفرین در بقای برجام» نامیده و اظهار داشت: «افرادی در آمریکا هستند که نمیخواهند تلاشها برای حفظ برجام موفق باشد که نمونه آن تصمیم اخیر کنگره آمریکا در دزدی بیش از یک و نیم میلیارد دلار پول ملت ایران است».
اشاره آقای روحانی به مصوبه روز ۲۶ تیرماه مجلس نمایندگان آمریکاست که به خانواده قربانیان انفجار در پایگاه تفنگداران دریایی آمریکا که سال ۱۹۸۳ در بیروت به وقوع پیوست، اجازه میدهد ۱.۶۸ میلیارد دلار از اموال مسدودشده ایران را تصرف کنند.
سازمان جهاد اسلامی همان زمان مسئولیت این انفجار را برعهده گرفت، اما آمریکا حکومت ایران را متهم میداند.
رئیسجمهوری ایران سپس در ادامه مکالمه خود با امانوئل مکرون خواستار ورود پول حاصل از فروش نفت ایران به سازوکار مالی اتحادیه اروپا موسوم به «اینستکس» شد و آن را گامی مهم جهت حفظ برجام دانست.
وی همچنین خواستار تسریع اقدامات اروپا در رابطه با برجام و کاهش تاثیرات تحریمهای آمریکا شد و هشدار داد که «گذشت زمان و از دست رفتن فرصتها ایران را مجبور به اجرای گام سوم خود خواهد کرد».
ایران که میگوید با ادامه تحریمهای ایالات متحده امکان برخورداری از منافع برجام را ندارد در گام نخست خود برای کاهش تعهداتش در قالب برجام از سقف ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشدهای که مجاز بود در اختیار داشته باشد، عبور کرد.
گام دوم ایران نیز افزایش سطح غنیسازی اورانیوم از ۳.۶۷ درصد به ۴.۵ درصد بود و گام سوم چنان که گفته شده افزایش بیشتر سطح غنیسازی خواهد بود. با این حال ایران تاکید دارد که اگر دیگر طرفهای برجام به تعهدات خود عمل کنند، همه این موارد قابل بازگشت هستند.
پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری ایران بخشهایی از صحبتهای آقای مکرون را نیز بازتاب داده و مدعی شده که رئیسجمهوری فرانسه به آقای روحانی گفته است: «متاسفانه همواره افراطیونی هستند که از تلاش کشورها برای رسیدن به صلح ممانعت میکنند و اعلام آمریکا مبنی بر سختتر کردن تحریمها علیه ایران در این راستا است».
امانوئل مکرون در نهایت تاکید داشته که «فرانسه اهتمام ویژهای نسبت به حلوفصل مسائل و مشکلات و حفظ برجام دارد و این نیاز به تلاش همه طرفها دارد».
رئیسجمهوری فرانسه پیش از این اعلام کرده بود که میخواهد با هدف جلوگیری از تشدید تنشها در خاورمیانه با دونالد ترامپ، حسن روحانی و ولادیمیر پوتین، رؤسایجمهوری آمریکا، ایران و روسیه، گفتوگو کند.