انتخاب توکل کرمان به عضویت شورای جهانی نظارت بر فیسبوک و اینستاگرام با موجی از خشم برخی فعالان سیاسی عرب در کشورهای خاورمیانه، از مصر گرفته تا امیرنشین‌های خلیج فارس، روبه‌رو شده و خواهان تحریم فیسبوک شده‌اند.
توکل کرمان (Tawakkol Karman) روزنامه‌نگار و فعال سیاسی ۴۱ ساله یمنی و برنده صلح نوبل ۲۰۱۱، تنها فرد عرب در میان ۲۰ چهره‌ای است که فیسبوک آخر هفته گذشته آن‌ها را برای عضویت در شورای جدید جهانی این کمپانی معرفی کرد.
وظیفه ۲۰ عضو هیئت نظارت به عنوان «یک نهاد مستقل»، نه تنها داوری در خصوص سیاست‌های فیسبوک و اینستاگرام و نظارت بر محتوای آن‌ها، بلکه حتی رد تصمیمات شرکت فیسبوک و مارک زاکربرگ، بنیانگذار و مدیر عامل آن، در خصوص مسدود یا بلاک کردن انواع خاصی از محتوای این دو شبکه اجتماعی مهم است.
قرار گرفتن نام توکل کرمان در کنار ۱۹ شخصیت دیگر در این هیئت نظارتی، با توجه به این‌که مخالفان او در سال‌های گذشته وی را بلندگوی سیاست‌های اخوانی ترکیه و قطر علیه سایر حکومت‌های عرب معرفی می‌کنند، واکنش‌های زیادی برانگیخته است.
خانم کرمان اصولاً بعد از شهرت بیش‌تری که پس از دریافت نوبل به آن رسید، از سوی طیف وسیعی از مخالفانش به ویژه در کشورهای عرب، به هواداری از اخوان المسلمین متهم بوده است.
حال پس از اقدام اخیر فیسبوک در دادن جایگاه نظارت بر تولیدات فیسبوک و اینستاگرام به توکل کرمان، شماری از فعالان و وکلا در مصر با به راه انداختن کارزاری در شبکه‌های اجتماعی، از کاربران در دنیای عرب و به ویژه در مصر خواسته‌اند به ابراز مخالفت با این انتخاب برخیزند.
به نوشته میدل ایست مونیتور، طارق العوادی، یکی از وکلای پیشگام در این کارزار در مصر، کاربران را به تحریم فیسبوک فرا خوانده است.
هانی راجی، یک فعال دیگر این کمپین مصری، گفته است که انتخاب توکل کرمان چیزی جز سپردن نظارت فیسبوک به دست اخوان المسلمین نیست و چه بسا او حتی دشمنی سیاسی خود را هم با حکومت‌های مصر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نشان داده است.
همچنین به گزارش الجزیره، احمد موسی، یک مجری تلویزیون مصر، در برنامه خود با ابراز شگفتی از این تصمیم کمپانی فیسبوک، گفت «تنها تخصص توکل کرمان حمایت از تروریسم در جهان است؛ کسی که دستش به خون آغشته است».
به نوشته وبسایت عرب نیوز در لندن، بخشی از زندگی توکل کرمان که کمتر در جهان شناخته شده، این واقعیت است که وی عضو ارشد حزب الاصلاح در یمن بوده که خاستگاه اصلی این حزب، جنبش اخوان المسلمین با دستور کار خشونت‌طلبی است.
عبدالمجید الزیندانی، رهبر حزب الاصلاح، در فهرست تروریستی آمریکا قرار دارد.
عرب نیوز ادعای توکل کرمان در جدا شدن از این حزب را نیز ظاهری خوانده است. این وبسایت نوشته است که انتخاب چنین فردی به عضویت در شورای جهانی نظارت بر فیسبوک به منزله وارد کردن اندیشه‌های اخوانی به کانون بزر‌گ‌ترین کمپانی شبکه اجتماعی جهان است.
غانم نصیبه، بنیانگذار یک نهاد مشورتی در امور همکاری جهانی در زمینه مخاطرات،که هم‌زمان مسئول یک بنیاد غیرانتفاعی مسلمانان بریتانیا علیه یهودستیزی نیز هست، به عرب نیوز گفته است که توکل کرمان هرگز اندیشه‌های خشونت‌طلبانه اخوان المسلمین را نکوهش نکرده است.
به گفته وی، این انتخاب مثل قرار گرفتن فیسبوک در کنار حامیان مروّجان گفتارهای نفرت‌انگیز، افراط‌گرایی و یهودستیزی است.
فعالان عرب گفته‌اند که توکل کرمان ابتدا تشکیل ائتلاف به رهبری سعودی علیه حکومت علی عبدالله صالح در یمن را ستایش کرد و با عبد رب منصور هادی، به عنوان «رهبر مشروع یمن»، دیدار کرد اما در سال‌های پس از آن، عربستان و امارات را به «ارتکاب جنایات جنگی در یمن» متهم می‌کند و هم‌زمان خواهان ساقط کردن حکومت‌های کنونی مصر و بحرین شده و مردم تونس و الجزایر را نیز به خیزش برای برانداختن رژیم این کشورها فرا خوانده است.
هانی نصیره، یک کارشناس ترور و افراط‌گرایی، به عرب نیوز گفته است که توکل کرمان ابتدا نمادی از انقلاب علیه حکومت علی عبدالله صالح در یمن بود، ولی در طول زمان به سمبل عدم شکیبایی، تبعیض و بی‌طرفی مبدل شد.
هانی نصیره یادآور شده که توکل کرمان بلافاصله بعد از دریافت نوبل، با شیخ یوسف القرضاوی، روحانی تندروی ساکن قطر که اظهارات متعدد ضد یهودی دارد، دیدار کرد و کتاب او را با نام «فقیه جهاد» به عنوان هدیه دریافت کرد.
به گفته هانی نصیره بر اساس یک ویدئو در سال گذشته، توکل کرمان در مورد حکومت عربستان گفته است «هیچ کشور دیگری غیر از سعودی نمی‌تواند شبیه داعش باشد».
او همچنین متهم است که «بنیاد بین‌المللی» خود را با حمایت قطر برپا کرده و «امپراتوری رسانه‌ای» در ترکیه راه انداخته و یک شبکه نیز دارد.
سخنگوی شورای نظارت بر فیسبوک به عرب نیوز گفته است که «قابل درک است که مردم با برخی از افراد انتخابی ارتباط برقرار کنند و با برخی نکنند». این سخنگو تأکید کرده که اعضای هیئت نظارت «به نمایندگی از دیدگاه‌ها و پیشینه های متنوع» انتخاب شده‌اند که به اتخاذ تصمیمات مهم در خصوص محتوا در سطح جهانی کمک خواهد کرد.
اما به ادعای عرب نیوز، فیسبوک از پاسخ به پرسش‌های مشخص این رسانه در مورد ارتباط توکل کرمان با گروه‌های افراطی خودداری کرده است.
توکل کرمان ابتدا با قدردانی از فیسبوک برای گزینش او به عضویت در شورای جهانی نظارت بر این شرکت، این امر را نتیجه فعالیت شبکه‌های اجتماعی و پایان دوران یکه‌تازی حکومت‌ها بر رسانه و اطلاع‌رسانی توصیف کرد.
در همین حال، با سپری شدن چند روز از این انتخاب و واکنش‌های تند نسبت به آن، توکل کرمان در توئیتر نوشت که با هجمه گسترده از قلدری رسانه‌ای، افترا و لکه‌دار کردن حیثیتش روبه‌رو بوده است.
وی با اشاره به دوست روزنامه‌نگار سعودی‌اش، جمال خاشقجی که در کنسولگری عربستان در استانبول به دست تیمی اعزامی از سوی حکومت عربستان سعودی سلاخی شد، نسبت به تکرار این سرنوشت در مورد خود ابراز نگرانی کرده و نوشته که باید از اره‌ای که خاشقجی را مثله کرد، در امان ماند. او ظاهراً عربستان را در پشت پرده حملات رسانه‌ای علیه خود معرفی می‌کند.
توکل کرمان با نام کاملِ «توکل عبدالسلام خالد کرمان»، دختر وزیر دادگستری پیشین یمن، نخستین زن عرب و دومین زن مسلمان، بعد از وکیل شیرین عبادی از ایران، بود که در تاریخ بیش از یکصد ساله نوبل، جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
کمیته تعیین برندگان جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۱۱ این جایزه به طور مشترک به سه زن از آفریقا و آسیا اعطا کرد: الن جانسون سرلیف و لیما گبووی از کشور آفریقایی لیبریا و توکل کرمان از کشور یمن.
آن سال، سال خیزش مردمی در چند کشور عربی موسوم به «بهار عربی» بود و توکل کرمان مدیر یک گروه مدافع آزادی مطبوعات در یمن با عنوان «روزنامه‌نگاران زن رها از زنجیر» بود که چندین بار به دلیل فعالیت‌هایش در راه آزادی بیان و مطبوعات و همین طور مخالفتش با علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور یمن، زندانی شده بود.