خبر برکناری رکس تیلرسون از سمت وزیر خارجه توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، واکنش‌های زیادی در پی داشته است. گزارش ها حاکی است که استیو گلدستین، معاون دیپلماسی عمومی وزیر خارجه آمریکا، هم اخراج شده است.
ساعاتی پس از اعلام خبر برکناری آقای تیلرسون، استیو گلدستین که چند ماه پیش به عنوان معاون وزیر خارجه در حوزه دیپلماسی عمومی از سوی رکس تیلرسون منصوب شده بود، با انتشار بیانیه‌ای گفت که آقای تیلرسون هیچ قصدی برای ترک پست خود نداشته است.
استیو گلدستین در این بیانیه که با ای‌میل برای خبرنگاران فرستاده بود، نوشته بود: «وزیر خارجه آمریکا به طور کامل خواستار ادامه کار خود بود چرا که پیشرفتی اساسی در حوزه امنیت ملی به دست آورده بود».
معاون وزیر خارجه آمریکا افزوده بود: «وزیر خارجه نه صحبتی با رئیس‌جمهوری آمریکا داشته و نه از دلایل این تصمیم با خبر است. اما از فرصتی که به او داده شده سپاسگزار است».
اعلام این اظهارنظر از سوی آقای گلدستین، واکنش کاخ سفید را در پی داشت. خبرگزاری آسوشیتدپرس و شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی اعلام کرده‌اند که وی از وزارت خارجه آمریکا اخراج شده است.
استیو گلدستین به خبرگزاری فرانسه گفته است: «خدمت به رئیس‌جمهوری و وزیر خارجه افتخاری بزرگ بود. به دنبال فرصتی هستم که بتوانم کمی استراحت کنم».
چند مقام رسمی دولتی به آسوشیتدپرس گفتند که رکس تیلرسون جمعه هفته پیش و در جریان سفرش به اتیوپی از تصمیم دونالد ترامپ مطلع شده بود.
این مقامات رسمی که نخواستند نامشان فاش شود، افزودند: هم روز جمعه و هم روز شنبه جان کلی، رئیس کاخ سفید، با رکس تیلرسون تماس گرفته و گفته که اگر از مقام خود کنار نرود، دونالد ترامپ به آن واکنش سریع نشان خواهد داد و حتی جایگزین او را هم مشخص کرده است.
این مقامات رسمی گفته‌اند وقتی رکس تیلرسون حاضر به انجام این کار نشد، دونالد ترامپ او را اخراج کرد.
گزارش‌ها حاکی است صحبتی که آقای گلدستین مطرح کرده، از سوی کاخ سفید، «در تناقض» با اظهاراتی تعبیر شده که پیشتر رئیس‌جمهوری آمریکا به خبرنگاران گفته بود. دونالد ترامپ روز سه‌شنبه گفت: «در مورد رکس تیلرسون، خیلی وقت است در مورد آن صحبت داشتیم. ما در مواردی اختلاف‌نظر داشتیم، مثل توافق اتمی ایران. ما مثل هم فکر نمی‌کنیم ولی با مایک پمپئو در یک خط فکری هستیم».
طبق بیانیه رسمی منتشر شده از سوی کاخ سفید، آقای ترامپ افزود: «من فکر می کنم رکس (تیلرسون) خیلی خوشحال خواهد بود. من فکر می کنم الان رکس بسیار خوشحال تر است و من واقعا از خدمت او قدردانی می کنم.»
واکنش‌ها به خبر برکناری تیلرسون
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «به حمید میرپاک (خبرنگار پاکستانی) گفتم که آمریکا در هیچ شرایطی نیست که بخواهد برای برجام شرط بگذارد. آقای ترامپ عادت کرده غیرقابل پیش‌بینی باشد و به تبع آن، از سوی همه برای هرکاری غیرقابل اتکاء شناخته شده است. اگر قرار باشد عمر هر توافقی با آمریکا بین چهار تا هشت سال باشد، هیچ کسی مایل به توافق نخواهد بود».
نانسی پلوسی، رهبر اقلیت دمکرات‌ها در مجلس نمایندگان آمریکا هم در پیامی در توئیتر نوشت: «هر زمان جایگزین رکس تیلرسون با رهبران جهان وارد جلسه‌ای شود، اعتبار او به عنوان کسی که ممکن است امروز این جا باشد و فردا رفته باشد، مورد خدشه قرار می‌گیرد».
چاک شومر، رییس اقلیت دمکرات‌ها در سنای آمریکا هم گفت: با «اخراج تیلرسون»، «بی‌ثباتی دولت فعلی تمامی حوزه‌های آمریکا را تضعیف کرده است».
سناتور باب کورکر، نماینده جمهوریخواه و رییس کمیته روابط خارجی سنا که از حامیان رکس تیلرسون محسوب می‌شد هم در واکنش گفت که از شنیدن این خبر «غافلگیر» شده است.
آقای کورکر گفته است، نشانه‌هایی از تنش در روابط آقای تیلرسون و آقای ترامپ دیده می‌شد، ولی به نظر می‌رسید «دو طرف یاد گرفته‌اند که با هم کار کنند».
باب کورکر گفته که نمی‌داند چه چیز باعث شده است آقای ترامپ تصمیم به اخراج رکس تیلرسون بگیرد.
باب کورکر چند ماه پیش گفته بود حضور رکس تیلرسون در وزارت خارجه آمریکا، جیمز متیس در وزارت دفاع آمریکا و جان کلی به عنوان رئیس دفتر رییس‌جمهوری آمریکا، «تنها چیزی است که جلوی بروز هرج و مرج در کشور را گرفته است».
دیپلمات‌های با سابقه در واشینگتن هم از اعلام این خبر تعجب کرده‌اند. ریچارد هاس، رییس کمیته روابط خارجی آمریکا و سیاستمدار جمهوریخواهی که در چند دولت حضور داشته هم گفته است به یاد ندارد که چنین مورد مشابهی روی داده باشد.
آقای هاس چند ماه پیش در پیامی در شبکه اجتماعی توئیتر از رکس تیلرسون خواسته بود با شرایطی که در آن توانایی کار ندارد، از مقام خود استعفاء کند.
وزارت خارجه آلمان هم از بروز تغییر در وزارت خارجه آمریکا ابراز نگرانی کرده است. مایکل راث، معاون وزیر خارجه آلمان در توئیتر نوشت: «اخراج رکس تیلرسون، کمکی به بهبود اوضاع نمی‌کند».
توماس اوپرمن، معاون رییس پارلمان آلمان، رکس تیلرسون را فردی «قابل اعتماد و مخاطبی هوشمند» توصیف کرده و با انتقاد از تصمیم دونالد ترامپ گفته است: «این تصمیم نشانه دمدمی مزاجی و تصمیم‌های غیرقابل پیش‌بینی رئیس‌جمهوری آمریکا است».