سازمان غیردولتی «گزارشگران بدون مرز» روز پنجشنبه، ۲۵ آذر، اعلام کرد که در حال حاضر ۴۸۸ تن از اصحاب رسانه در سرتاسر جهان زندانی هستند که بالاترین تعداد از زمان آغاز شمارش این موارد از سوی این سازمان در بیش از ۲۵ سال اخیر است.
در مقابل، تعداد خبرنگاران کشتهشده در سال جاری میلادی ۴۶ نفر بود که کمترین تعداد از زمان آغاز انتشار آمارهای سالانه است. «گزارشگران بدون مرز» دلیل آن را تثبیت نسبی درگیریها در خاورمیانه میداند.
این سازمان غیردولتی که برای آزادی مطبوعات مبارزه میکند، در بیانیهای نوشت: «تعداد روزنامهنگارانی که در ارتباط با کارشان بازداشت شدهاند، از سال ۱۹۹۵ که گزارشگران بدون مرز شروع به انتشار جمعبندی سالانه خود کرد، هرگز به این میزان نبوده است. این رقم در سال گذشته به دلیل سرکوب رسانهها در میانمار، بلاروس و هنگکنگ، حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است.»
گزارشگران بدون مرز همچنین اعلام کرد هرگز ندیده است که طی یک سال این تعداد از روزنامهنگاران زن بازداشت شوند. بنا بر آمار این سازمان، در یک سال اخیر ۶۰ زن روزنامهنگار محبوس شدهاند که یکسوم بیشتر از سال ۲۰۲۰ است.
گزارشگران بدون مرز گفت که چین بار دیگر با ۱۲۷ خبرنگار محبوس، بالاترین تعداد روزنامهنگاران زندانی را دارد.
بیشتر در این باره: گزارشگران بدون مرز: چین بزرگترین زندان روزنامهنگاران در جهان استبنا بر این گزارش، پس از چین، میانمار با ۵۳ خبرنگار زندانی، ویتنام با ۴۳ نفر، بلاروس ۳۲ نفر و عربستان سعودی با ۳۱ روزنامهنگار محبوس در ردههای بعدی قرار دارند.
برخلاف گذشته، نام ایران در میان این کشورها نیست؛ اما یکی از پیرترین روزنامهنگاران زندانی در جهان در ایران مجبوس است. کیوان صمیمی با ۷۳ سال در کنار جیمی لایِ ۷۴ ساله از هنگکنگ دو روزنامهنگار سالخوردهاند که به خاطر حرفهشان در زندان به سر میبرند.
گزارشگران بدون مرز مینویسد که کاهش تعداد خبرنگاران کشتهشده از زمان اوج خود در سال ۲۰۱۶ به دلیل فروکش کردن درگیریها در سوریه، عراق و یمن است که باعث جذب خبرنگاران کمتری به منطقه شده است.
در سالی که گذشت ۴۶ خبرنگار کشته شدند که بیشتر این موارد در پی سوءقصد به جان آنها رخ داده و خطرناکترین کشورها از این نظر، بار دیگر، به ترتیب مکزیک و افغانستان و یمن و هند بودهاند.
طبق شمارش گزارشگران بدون مرز همچنین ۶۵ روزنامهنگار یا همکارانشان طی سالی که گذشت گروگان گرفته شدند که همه موارد مربوط به خاورمیانه است. ۴۴ مورد در سوریه، ۱۱ مورد در عراق و ۹ مورد از گروگانگیریها در یمن رخ داده است.
کمیته حفاظت از روزنامهنگاران در نیویورک نیز هجدهم آذر امسال گزارش سالانه خود را منتشر کرده و نوشت که چین کماکان بزرگترین زندان جهان برای روزنامهنگاران است و هند و مکزیک نیز مرگبارترین کشورها برای روزنامهنگاران به شمار میروند.
در گزارش این کمیته، روسیه با ۱۴ روزنامهنگار زندانی و ایران با ۱۱ روزنامهنگار پشت میلههای زندان نیز در صدر این فهرست قرار دارند.
اواخر مهرماه، سازمان گزارشگران بدون مرز ضمن هشدار درباره خطر بازداشت «خودسرانه» زنان روزنامهنگار در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، «زندانی کردن نظاممند فعالان رسانهای» از سوی حکومت ایران را محکوم کرده بود.
پیش از آن نیز سازمان حقوق بشری «آرتیکل ۱۹» با همکاری کمیته حفاظت از روزنامهنگاران (CPJ) در گزارشی نوشته بود که روند فزاینده آزار زنان روزنامهنگار ایرانی مقیم خارج از کشور از سوی مقامهای جمهوری اسلامی «بسیار نگرانکننده» است.