رکورد تاریخی در افت سرمایه‌گذاری در بخش انرژی جهان

میدان نفتی (عکس از آرشیو)

آژانس بین‌المللی انرژی در تازه‌ترین گزارش خود که چهارشنبه ۷ خرداد منتشر کرده، می‌گوید انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌های جهانی پروژه‌های انرژی در سال جاری به خاطر شیوع کرونا بیشترین افت تاریخی خود را شاهد باشد.

انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌ها در همه بخش‌ها، حتی بخش بهره‌وری انرژی و تولید برق از منابع پاک نیز دچار افت شود.

پیش از شیوع کرونا، انتظار می‌رفت سرمایه‌گذاری‌های جهانی در بخش انرژی ۲ درصد نسبت به پارسال افزایش یابد که بالاترین میزان رشد سالانه طی شش سال گذشته بود.

اما آژانس می‌گوید بحران کرونا باعث خواهد شد سرمایه‌گذاری‌های جهانی انرژی با افتی ۲۰ درصدی نسبت به پارسال، ۴۰۰ میلیارد دلار کاهش یابد و به ۱.۵ تریلیون دلار برسد.

فاتح بیرول، مدیر اجرایی این نهاد بین‌المللی، می‌گوید چنین افت عظیمی از سرمایه‌گذاری «بسیار نگران‌کننده» است، چون هم باعث از بین رفتن حجم عظیمی از مشاغل و فرصت‌های اقتصادی می‌شود و هم احتمال اختلال در عرضه انرژی جهان در دوران بعد از کرونا را بالا می‌برد.

افت بهای نفت به همراه کاهش تقاضای جهانی انرژی به خاطر کرونا، همچنین اخلال در پرداخت صورت‌حساب‌ها و بدهی‌ها به خاطر بحران مالی ناشی از شیوع ویروس باعث خواهد شد درآمد شرکت‌ها و دولت‌ها از بخش انرژی در سال جاری بیش از یک تریلیون دلار کاهش یابد.

صنعت نفت زیر بیشترین فشار

انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌های جهانی در بخش نفت و گاز طی سال جاری یک سوم کاهش یابد. این موضوع برای پروژه‌های نفت شیل که هزینه تولید آنها بالاتر است، بسیار دردناک خواهد بود، چرا که سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش نصف خواهد شد.

مصرف جهانی نفت در سه‌ماهه دوم سال جاری درپی بحران کرونا و قرنطینه بیش از نیمی از مردم جهان، حدود ۲۵ درصد، معادل ۲۵ میلیون بشکه در روز، کاهش یافت و انتظار می‌رود در کل سال جاری ۹ درصد نسبت به پارسال افت داشته باشد.

قیمت نفت شاخص برنت با شیوع کرونا به شدت سقوط کرد و از حدود ۷۰ دلار در انتهای پارسال به نزدیک ۲۰ دلار در روزهایی از ماه گذشته سقوط کرد، اما با توافق اوپک و کشورهای هم‌پیمان به رهبری روسیه، همچنین برخی تولیدکننده‌های دیگر مانند آمریکا، برزیل و بلژیک، دوباره مقداری جان گرفت و هم‌اکنون حدود ۳۵ دلار است.

کلاً انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌ها در بخش اکتشاف و تولید نفت و گاز در سال جاری ۳۲۲ میلیارد دلار و در بخش‌های دیگر از جمله پالایشگاه‌ها ۱۸۹ میلیارد دلار باشد.

همچنین انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌ها در بخش زغال سنگ از ۹۰ میلیارد دلار در سال گذشته به ۷۶ میلیارد دلار در سال جاری سقوط کند.

برق و انرژی‌های پاک

در سال جاری پیش‌بینی می‌شود سرمایه‌گذاری‌ها در بخش برق ۱۰ درصد افت داشته و به رقم ۲۴۷ میلیارد دلار برسد.

این موضوع، برای پروژه‌های تولید برق پاک بسیار نگران‌کننده است. بر اساس برآورد آژانس بین‌المللی انرژی، سرمایه‌گذاری‌های جهانی در بخش تولید برق پاک ۴ میلیارد دلار و در پروژه‌های افزایش بهره‌وری انرژی ۳۰ میلیارد دلار کاهش می‌یابد.

این موضوع می‌تواند برنامه‌های جهانی برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و جلوگیری از گرمایش زمین را مختل کند.

تا سال ۲۰۱۸، سرمایه‌گذاری‌ها در تولید انرژی‌های پاک و افزایش بهره‌وری انرژی رو به صعود بود، اما در دو سال گذشته تقریباً با توقف رشد مواجه شده بود.