بر اساس گزارش تحقیقاتی موسسه «پیو» در آمریکا، اسرائیل یکی از محدودترین جوامع دنیا از نظر آزادی مذهبی است و محدودیت‌های ناشی از مذهب در این کشور با سخت‌گیری‌های دینی جمهوری اسلامی و محدودیت آزادی مذهبی در ایران شباهت دارد.
وضعیت اسرائیل از این نظر تنها اندکی از ایران بهتر است اما به گفته «پیو»، برخلاف ذهنیت عامه، شرایط در سرزمین‌های زیر سلطه حکومت خودگردان فلسطینی، هم از ایران و هم از اسرائیل بهتر است.
گزارش موسسه «پیو» که دوشنبه بیست و چهارم تیر منتشر شده، به ترتیب سوریه، عربستان سعودی، الجزایر، مصر، ایران و سپس اسرائیل را شش کشوری معرفی کرده که آزادی مذهبی در آن‌ها با محدودیت روبه‌روست.
کویت، قطر، تونس و ترکیه در ردیف هفتم تا دهم در این فهرست قرار گرفته‌اند.
بازتاب گزارش «پیو» در اسرائیل
گزارش «پیو» نشان داده که اسرائیل پنجمین کشور دنیا از نظر «خصومت‌های اجتماعیِ ناشی از معیارهای مذهبی» و ششمین کشور متشنج به خاطر درگیری‌های مذهبی است؛ در حالی که از نظر این دو معیار، سوریه که حکومت اقلیت علوی آن بر اکثریت سنی حکمروایی می‌کند، ظاهرا وضعیت بهتری دارد.
به گزارش روزنامه اسرائیلی جروزالم پست، «پیو» از جمله به رفتارهای شناخته‌شده‌‌ای در اسرائیل اشاره دارد که افرادی که در ایام «شبات» و سایر تعطیلات مذهبی یهودی می‌خواهند با خودرو از محله‌ها عبور کنند، آزار دیده و اخراج می‌شوند.
گزارش به این موضوع اشاره کرده که بسیاری از شهرهای اسرائیل در ایام آخر هفته و تعطیلات مذهبی به خاطر تعصب مذهبیون امکانات حمل‌ونقل عمومی ندارند.
نهادهای پرقدرت مذهبی
این گزارش به عملکرد نهادهای پرقدرت مذهبی اشاره دارد و یادآور شده که تسلط روحانیون یهودی برنهادهای مرتبط با ازدواج، طلاق، امور خانواده و زمان مرگ، افراد را محدود و عملا وادار به رعایت برخی از تعصب‌ها می‌کند.
ازدواج‌های غیرمذهبی از سوی این نهادها به رسمیت شناخته نمی‌شود و افراد در زمان طلاق یا نیاز به حمایت از سوی قوانین، با دشواری روبرو می‌شوند؛ افراد غیریهودی در قبرستان‌های یهودیان خاک نمی‌شوند و حتی سربازانی که از مادر غیر یهودی برای ارتش اسرائیل جنگیده و کشته شده‌اند، فراتر از حصار قبرهای یهودیان خاک می‌شوند.
اسرائیل تاکید دارد که قوانین آن سکولار است و مدافع حقوق مساوی غیریهودیان، مانند مسلمانان و اعراب طایفه دروزی است.
با وجود «تساوی» شهروندان که در قوانین متعدد تضمین شده، مجلس اسرائیل سال گذشته قانون «دولت/ ملت یهود» را تصویب کرد که به باور دست‌اندرکاران موسسه «پیو»، غیریهودیان را به شهروندان درجه دوم مبدل کرده است.
این گزارش افزوده است که اعراب ساکن اسرائیل از سکونت دست‌کم در ۴۰ درصد از مناطق اسرائیلی‌نشین محروم هستند، زیرا «کمیته‌های پذیرش» شهروندان در برخی از شهرک‌ها، عملا مانع می‌شوند.
محدودیت آزادی مذهبی یهودیان در دیگر کشورها
گزارش «پیو» در همین حال به محدودتر شدن آزادی مذهبی یهودیان در اروپا و حتی در آمریکا در دوره اخیر بدلیل هراس از یهودستیزی و نیز حملات متعدد به یهودیان اروپا و افزایش دشمنی با یهودیان و تحرکات نئونازی‌ها اشاره دارد.
بر اساس این گزارش، یهودیان در ۸۷ کشور دنیا در سال ۲۰۱۷ مورد اذیت و آزار بوده‌اند؛ آن‌ها یک سوم بیش از پیروان هر دین و آیین دیگر آزار دیده‌اند.
سخت‌ترین حملات به یهودیان در دوره اخیر در خاک آمریکا از طریق حمله مسلحانه به چند کنیسه رخ داده است.