خبرگزاری رویترز، امروز دوشنبه، دوم دی، در گزارشی اختصاصی از قول «سه منبع نزدیک به حلقه اطرافیان» آیتالله علی خامنهای «و یک مقام چهارم» نوشت که علی خامنهای که چند روز پس از آغاز اعتراضات آبان «بیقرار شده بود» با جمع کردن مقامات ارشد امنیتی و دولتی خود، دستور داد: «هر کاری که لازم است برای متوقف کردن آن انجام دهید.»
یکی از این منابع به رویترز گفته است که آیتالله خامنهای در این جلسه که روز یکشنبه ۲۶ آبان (۱۷ نوامبر) برگزار شده اظهار کرده است که «جمهوری اسلامی در خطر است. به هر شکلی شده به اعتراضها پایان بدهید. دستور من این است.»
به نوشته رویترز «این دستور خونینترین سرکوب معترضان را از زمان انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ را راهاندازی کرد.»
این خبرگزاری مینویسد که «در حدود کمتر از دو هفته ناآرامیها که از ۱۵ نوامبر آغاز شد، حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند.»
رویترز توضیح میدهد که «براساس فیلمهای منتشر شده در رسانههای اجتماعی و شاهدان عینی، معترضان تصاویر خامنهای را آتش زدند و خواستار بازگشت رضا پهلوی، فرزند تبعیدشده شاه پیشین ایران شدند.»
رویترز میگوید «تعداد تلفات، که توسط سه مقام وزارت کشور ایران به رویترز ارائه شده است، شامل حداقل ۱۷ نوجوان و حدود ۴۰۰ زن و همچنین برخی از اعضای نیروهای امنیتی است.»
رویترز مینویسد دو تن از مقامات ایرانی که این آمار را به این خبرگزاری ارائه کردهاند آن را «بر اساس اطلاعات جمعآوری شده از نیروهای امنیتی، غسالخانهها، بیمارستانها و پزشکی قانونی» محاسبه کردهاند.
تعداد ۱۵۰۰ کشته به میزان قابل توجهی بیشتر از ارقام سازمانهای بینالمللی حقوق بشر و ایالات متحده است.
گزارش ۱۶ دسامبر عفو بینالملل اعلام کرده بود که تعداد کشتهها در اعتراضات آبانماه در ایران دستکم ۳۰۴ نفر بوده است. وزارت امور خارجه آمریکا نیز در بیانیهای نوشته بود که تخمین میزند در این اعتراضات صدها ایرانی کشته شدهاند و گزارشهایی را دیده است که نشان میدهد این رقم میتواند بیش از ۱۰۰۰ نفر باشد.
خبرگزاری رویترز مینویسد که در این خصوص با دفتر سخنگوی دولت جمهوری اسلامی تماس گرفته اما این دفتر از اظهارنظر دربارهٔ اینکه آیا این دستورها از طرف علی خامنهای و در جلسه ۱۷ نوامبر صادر شده، خودداری میکند.
رویترز مینویسد که نمایندگی ایران در سازمان ملل هم به درخواست این خبرگزاری برای اظهار نظر دربارهٔ این ماجرا پاسخ نداده است.
در پی بروز ناآرامیهای گسترده در ایران بهدنبال افزایش قیمت بنزین، رهبر جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۲۶ آبان در جلسه درس خارج فقه خود درباره تصمیم مربوط به این افزایش قیمت گفت که «بنده در این قضیه سررشته ندارم یعنی تخصص این کار را ندارم.»
رهبر جمهوری اسلامی روز یکشنبه در آن جلسه همچنین گفت که «در برخی از شهرهای کشور، و متأسفانه مشکلاتی هم درست شد، تعدادی جان باختند و مراکزی تخریب شد».
تاکنون خبر دیگری در مورد آن جلسه یا جلسه دیگر در روز یکشنبه ۲۶ آبان منتشر نشده بود اما خبرگزاری رویترز اکنون با اتکا به «چند منبع» خود روایتی از یک جلسه مربوط به موضوع اعتراضات در آن شب میدهد.
«جلسه دستور خامنهای»
رویترز مینویسد که «آن شب خامنهای در اقامتگاه رسمی خود در یک مجتمع حفاظتشده در مرکز تهران، با مقامات ارشد از جمله معاونان امنیتی، حسن روحانی، رئیسجمهور، و اعضای کابینه دیدار و گفتوگو کرد.»
این خبرگزاری میافزاید: «در این جلسه که توسط سه منبع نزدیک به حلقه درونی علی خامنهای برای رویترز توصیف شده است، رهبر ۸۰ ساله که حرف آخر را در مورد همه امور کشور دارد، صدای خود را بلند کرد و از نوع برخورد با ناآرامیها انتقاد کرد. وی همچنین از سوزاندن تصویر خود و تخریب مجسمه بنیانگذار فقید جمهوری، آیت الله روحالله خمینی، خشمگین شد.»
در جریان اعتراضات برخی از معترضان در شهریار استان تهران مجسمه انگشتر روحالله خمینی را آتش زدند که اشاره رویترز میتواند به این خبر باشد.
یکی از این منابع به رویترز گفته است که آیتالله خامنهای در این جلسه اظهار کرده است که «جمهوری اسلامی در خطر است. برای پایان دادن به آن، هر کاری لازم باشد انجام دهید. دستور من این است.»
سه منبع آگاه به رویترز گفتهاند که «خامنهای به ویژه نسبت به خشم مردم در شهرهای کوچک کارگری که رأی دهندگان کمدرآمد آنها ستونی برای حمایت از جمهوری اسلامی بودهاند نگران شده است.»
به گفته یکی از منابع، علی خامنهای در آن جلسه ادامه داده است که اگر مقامات حاضر در جلسه «بلافاصله اعتراضات را متوقف نکنند» آنها را مسئول عواقب اعتراضات خواهد دانست.
به گفته این منبع «کسانی که در این جلسه حضور داشتند موافق بودند که قصد معترضان سرنگونی رژیم است.»
یکی از منابع به این خبرگزاری گفته است که «دشمنان میخواستند جمهوری اسلامی را سرنگون کنند و نیاز به واکنش بیدرنگ بود.»
به نوشته رویترز، مقام چهارم که در گزارشی در مورد جلسه ۲۶ آبان دریافت کرده اضافه میکنند که خامنهای به صراحت گفت که تظاهرات «نیازمند پاسخی قوی است.»
این مقام با اشاره به خامنهای گفته است: «امام ما فقط به خدا پاسخ میدهد. او به مردم و انقلاب اهمیت میدهد. او بسیار استوار بود و گفت که این آشوبگران باید خرد شوند.»
سه منبع آشنا با گفتوگوها در جلسه آن روز به رویترز گفتهاند که پس از اینکه نیروهای امنیتی در سراسر کشور با معترضان درگیر شدند، مشاوران امنیتی خامنهای را در جریان مقیاس ناآرامیها گذاشتند.
به گفته این منابع «وزیر کشور تعداد تلفات و دستگیریها را گزارش کرد و وزیر اطلاعات و فرمانده کل سپاه بر نقش گروههای مخالف متمرکز شد.»
رویترز مینویسد که این خبرگزاری در مورد نقش وزیر کشور و وزیر اطلاعات در این جلسه از دفتر سخنگوی دولت روحانی سؤال کرده اما مقامات این دفتر از اظهار نظر خودداری کردهاند.
در جریان اعتراضهای اخیر ایران، عبدالرضا رحمانیفضلی، وزیر کشور در مقام رئيس شورای امنیت به عنوان مجری اصلی طرح گران کردن قیمت بنزین معرفی شد. برخی نمایندگان مجلس با اعتراض به مدیریت رحمانی فضلی در اجرای این طرح و برخورد با اعتراضات خواستار استیضاح او شده بودند.
بیشتر در این باره: محمود صادقی درباره جلسه با وزیر کشور: گفتیم چرا به سر شلیک شده، گفتند به پا هم زدهاند
محمود صادقی نماینده تهران که از جمله منتقدان عملکرد وزیر کشور بود، روز ۲۵ آذر با اشاره به جلسهای با رحمانی فضلی گفت: «در همین جلسه، یکی از نمایندگان شهرستانها اعلام کرد که دو نفر در حوزه انتخابیه من(محدوده کرج و شهرقدس) با اصابت گلوله به مغزشان جان باختهاند و از رحمانی فضلی سوال کرد که آیا امکان تیراندازی، دست کم به پا یا کمر به پایین وجود نداشته که چنین شلیکهایی انجام شده است؟ وزیر کشور هم در پاسخ عنوان کرد که خب! شلیک به پا هم انجام شده بوده است.» این نماینده مجلس گفت پاسخ وزیر کشور ایران باعث «شگفتزدگی» نمایندگان شد.
«دیگر رحم نمیکنیم»
به نوشته رویترز «خامنهای، که سه دهه بر ایران حاکم است، برای سرکوب ناآرامیهای اخیر به نیروهای نخبه خود یعنی سپاه پاسداران و شبه نظامیان مذهبی بسیجی وابسته به آن، متوسل شد.»
بنا به گزارش رویترز، «یک عضو ارشد سپاه در استان کرمانشاه گفته است شامگاه ۱۸ نوامبر در ساعات دیروقت شب، استاندار کرمانشاه در جلسهای اضطراری در دفتر خود دستورالعملی را بین مسئولان توزیع کرد.»
این عضو سپاه افزوده است که استاندار گفت: «ما از مقامات ارشد در تهران دستور داشتیم که به اعتراضات پایان بدهیم.»
بنا به این گزارش استاندار کرمانشاه افزوده است که «دیگر رحم نمیکنیم. هدف آنها سرنگونی جمهوری اسلامی است. اما ریشهکنشان میکنیم.»
رویترز مینویسد که این خبرگزاری در این مورد با استانداری کرمانشاه تماس گرفته اما مسئولان این استانداری از پاسخدهی خودداری کردهاند.
در روزهای گذشته برخی از فرماندهان سپاه و مقامهای قضایی نیز از اهداف براندازانه این اعتراضها سخن گفته بودند. حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران روز دوشنبه ۴ آذر در تجمع هواداران جمهوری اسلامی در میدان انقلاب تهران گفت: «باور کنید جنگی که در خیابانهای ما آغاز شد یک نقشه جهانی بود.»
بیشتر در این باره: فرمانده سپاه: جنگ در خیابانهای ما، نقشه جهانی بود سالار آبنوش، معاون عملیات بسیج هم اعتراضها را «جنگ خیابانی» توصیف کرده بود و گفته بود ۴۸ ساعت در خیابان جنگیدیم تا اعتراضها را جمع کنیم.
«به خانه بفرستیدشان، حتی با شلیک به آنها»
به نوشته خبرگزاری رویترز، مقامات چهار استان گفتند که «پیام واضح است، عدم موفقیت در سرکوب ناآرامیها مردم را به اعتراض در آینده ترغیب خواهد کرد.»
این خبرگزاری ادامه میدهد: «یک مقام محلی در کرج، یک شهر کارگری در نزدیکی پایتخت، گفت به ما دستور دادند از هر خشونت لازم برای پایان دادن فوری به اعتراضات استفاده کنیم. وی که نخواسته نامش فاش شود اضافه کرد که دستور از تهران آمده بود که میگفت: کاری کنید به خانههایشان برگردند، حتی شده با شلیک به آنها.» در تماسهای رویترز، مقامات محلی کرج از اظهار نظر خودداری کردهاند.
این خبرگزاری ادامه میدهد که «ساکنان کرج میگویند در حالی که سپاهیها و پلیس بر روی موتورسیکلتها مسلسلهای خود را تکان میدادند افرادی از پشت بامها مردم را زیر آتش گرفتند.»
اهالی کرج در تماس تلفنی به رویترز گفتهاند: «همه جا خون بود. خیابانها پر خون بود.»
ماهشهر؛ «تانک، گلولهباران، دستکم ۱۰۰ کشته»
رویترز ادامه میدهد که در شهرستان ماهشهر خوزستان «سپاه پاسداران با خودروهای زرهی و تانک به دنبال مهار این تظاهرات بود. تلویزیون دولتی ایران میگوید نیروهای امنیتی به سوی 'آشوبگران' پنهانشده در نیزار آتش گشودند. گروههای حقوق بشر گفتند براساس آنچه از مردم محلی شنیدهاند، ماهشهر یکی از بالاترین آمار کشتههای اعتراضات در ایران را داشته است.»
رویترز از قول یک مقام محلی مینویسد: «روز دیگر، وقتی به آنجا رفتیم، منطقه پر از جسد معترضان بود که عمدتاً جوان بودند. پاسداران اجازه ندادند اجساد را جمع کنیم.»
بیشتر در این باره: هر که رفت، برنگشتوزارت امور خارجه آمریکا گفته است که ویدئوهایی دریافت کرده که نشان میدهد پاسداران بدون هشدار به معترضان در ماهشهر به سوی آنها آتش میگشود؛ و هنگامی که معترضان به نیزارهای اطراف گریختند، سپاهیها آنها را تعقیب کرده و با مسلسلهایی که روی کامیونها سوار شده بود، معترضان محاصرهشده را گلولهباران کردند و حداقل ۱۰۰ نفر را کشتند.»
پیش از این روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی نوشته بود: « «تنها در شهر ماهشهر، شاهدان و مقامهای امدادگر، از کشتهشدن ۴۰ تا ۱۰۰ نفر بهدست به نیروهای سپاه، خبر دادهاند، که بسیاری از آنها جوان بودند».