حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، در دیدار با دبیرکل سازمان ملل متحد، ضمن حمایت از توافق اتمی میان تهران و شش قدرت جهانی و لزوم حفظ آن، گفته دولت او «با کشورهای دوست همانند ترکیه و روسیه در حال پیشبرد روند مذاکرات آستانه» در مورد بحران سوریه است.
خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، میگوید حسن روحانی در دیدار با آنتونیو گوترش، از دبیر کل سازمان ملل که در آذر ماه سال گذشته هدایت این نهاد را بر عهده گرفته، حمایت کردهاست.
آقای روحانی در این دیدار به یکی از مهمترین موضوعات مربوط به ایران، یعنی توافق اتمی و برنامه جامع اقدام مشترک، که محور دیدارها و گفتوگوهای اخیر دونالد ترامپ با رهبران و مقامهای جهان بوده، پرداختهاست.
آقای روحانی گفته «حقیقیت این است که جمهوری اسلامی ایران به تعهدات خود در قبال برجام عمل کرده است. برجام گام مهمی در تقویت صلح است و معتقدم همه باید از آن حفاظت کنند».
از سوی دیگر اما مقامهای دولت فعلی ایالات متحده از منظر دیگری به توافق اتمی و علمکرد ایران نگاه میکنند.
در همان روزی که رئیسجمهوری ایران با آقای گوترش دیدار کرده، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده با یکی از سرسختترین منتقدان برجام، نخستوزیر اسرائیل دیدار و گفتوگو کرده بود. رئیسجمهوری آمریکا بهتاکید گفتهاست ایران با اقدامات خود، «روح» توافق هستهای را نادیده میگیرد و ایالات متحده چنین چیزی را تحمل نخواهد کرد.
رئیسجمهوری ایران در بخشی دیگر از گفتوگوی خود با آنتونیو گوترش، با نام بردن از ترکیه در کنار روسیه به عنوان کشورهای دوست، میگوید تهران، مسکو و آنکارا در حال پیشبرد مذاکرات برای کاهش تنشها در بحران سوریه هستند. ایران و روسیه از مهمترین حامیان بشار اسد هستند در حالی که ترکیه از شماری از مخالفان اسد حمایت میکند.
او اظهار داشتهاست که «باید برای حل مشکلات منطقه بهدنبال راهحلهای سیاسی بود».
سوریه و اقدامات منطقهای، خود از موارد عمدهای هستند که عملکرد ایران در آن با انتقادهای شدیدی از طرف ایالات متحده روبهرو شدهاست. برای نمونه ژنرال مکمستر مشاور امنیت ملی رئیسجمهوری آمریکا که بهتازگی در گفتوگویی با شبکه ایبیسی ایران را به ایجاد بیثباتی در منطقه متهم کردهاست.
نزدیکی روسیه و ایران به ترکیه در مورد بحران سوریه، تا چندی پیش حتی در ارزیابیها و برآوردهای احتمالی نیز مطرح نمیشد. ترکیه یک جنگنده روسی را سرنگون کرده بود و رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری آن کشور به شورای همکاری خلیج فارس، و عربستان سعودی، از مهمترین رقبای منطقهای ایران، چنان نزدیک شده بود که شماری از کارشناسان آن را در جهت افزایش بیش از پیش فشارها بر تهران توصیف میکردند.
دو سال پیش ترکیه و عربستان سعودی گفته بودند برای عملیات زمینی در سوریه آماده میشوند. اما اکنون، با توافق مسکو، آنکارا و تهران برای ایجاد چهارمین منطقه کاهش خشونت در سوریه، قرار است این سه کشور ناظران خود را به استان ادلب بفرستند.
آقای روحانی در دیدار با دبیر کل سازمان ملل، بار دیگر موضع دولت خود را تکرار کردهاست که تهران مخالف برگزاری همهپرسی استقلال در اقلیم کردستان عراق است. دبیر کل سازمان ملل خود بر لزون حفظ یکپارچگی عراق تاکید کرده و با این همهپرسی مخالفت کردهاست. ایالات متحد نیز با همهپرسی اقلیم کردستان مخالفت کردهاست.
این همهپرسی قرار است سوم مهر ماه، در چهار منطقه اربیل، سلیمانیه، دهوک و کرکوک در شمال عراق برگزار شود.