رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه روز جمعه ۱۸ آذر گفت که برای تقویت توافق مورد حمایت سازمان ملل برای صدور غله اوکراین از مسیر دریای سیاه روز یکشنبه با رهبران روسیه و اوکراین تلفنی گفت‌وگو خواهد کرد.
این توافق که در ماه ژوئیه با میانجیگری سازمان ملل و دولت ترکیه صورت گرفت پس از انقضای مدت آن در ماه نوامبر برای چهار ماه دیگر تمدید شد. اوکراین و روسیه هر یک به دلایل جداگانه‌ای از عدم اجرای کامل این توافق شکایت کرده اند.
براساس این توافق کشتی‌های حامل غله اوکراین از مسیرهای امنی که در دریای سیاه تعيين شده عبور کرده و در بندرگاه استانبول توسط ناظران بین المللی بازرسی می شوند.
مرکز نظارت بر این برنامه در استانبول روز پنجشنبه اعلام کرد که تاکنون حدود ۱۳ میلیون تن غله و محصولات غذایی اوکراین از طریق این مسیر صادر شده ولی اذعان کرد که به دلیل بروز تاخیر اجرای توافق به حالت مطلوب نرسیده است. به گفته این مرکز هم اکنون ۸۴ کشتی در بندرگاه استانبول منتظر بازرسی هستند و دوره انتظار برخی از آنها بالغ بر یک ماه است.
خبرگزاری‌های اوکراین نیز از قول ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهوری این کشور گزارش دادند که به دلیل تاخیر روسیه در اجرای تعهدات خود در حال حاضر اوکراین فقط قادر است از نیمی از ظرفیت صادراتی بنادر خود در دریای سیاه استفاده کند.
ابراز نگرانی ناتو از گسترش جنگ اوکراین
همزمان، دبیرکل ناتو در مصاحبه‌ای با یک رسانه نروژی که روز جمعه منتشر شد در مورد احتمال از کنترل خارج شدن جنگ اوکراین و تبدیل آن به یک رویارویی نظامی بین ناتو و روسیه ابراز نگرانی کرد.
ینس استولتنبرگ در بخشی از این مصاحبه گفت:«جنگ اوکراین ممکن است به یک رویارویی نظامی تمام عیار بین روسیه و ناتو بدل شود. ما هر روز تلاش می کنیم که از وقوع چنین حالتی جلوگیری کنیم».
او افزود که وقوع چنین حالتی محتمل است و تاکید کرد که پرهیز از گسترش جنگ اوکراین به سایر کشورهای اروپایی و تبدیل شدن آن به یک جنگ گسترده و تمام عیار در اروپا بسیار اهمیت دارد.
از سوی دیگر ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه روز جمعه در یک سخنرانی ویدئویی در نشست مقامات امنیتی چندین کشور سابق اتحاد شوروی گفت غرب از اوکراین به عنوان ابزاری علیه روسیه استفاده می کند.
آقای پوتین افزود:«قدرت‌های غربی سالها بی‌شرمانه منابع اوکراین را غارت کرده، نسل‌کشی و ترور در ناحیه دونباس را تشویق کرده و در عمل اوکراین را به مستعمره خود بدل کرده اند و اکنون از اوکراینی‌ها به عنوان گوشت دم توپ و سکویی برای تعرض به روسیه استفاده می کنند».
گزارش‌ها حاکی است که روز جمعه نبردهای سنگین بین نيروهای روسیه و اوکراین در جبهه‌های شرقی و جنوبی ادامه یافت. دفتر ریاست جمهوری اوکراین گفت بر اثر گلوله باران مناطق غیرنظامی در ۲۴ ساعت گذشته حداقل پنج نفر کشته و ۱۳ نفر دیگر مجروح شده اند.