در حالی که شرکت روسی سوخو قصد دارد صد فروند هواپیمای «سوپرجـِـت» به ایران بفروشد مقامهای روس میگویند به دلیل وجود قطعات آمریکایی، در انتظار مجوز خزانهداری آن کشور هستند.
به گزارش ایسنا از ایزوستیا، دنیس مانتوروف وزیر صنعت و بازرگانی روسیه گفته است «در بین قطعات و تجهیزات هواپیمای سوپر جت ۱۰۰ قطعاتی وجود دارند که در آمریکا تولید میشوند و طبق تحریمهای امریکا ما باید از خزانهداری این کشور مجوز بگیریم. برای فروش این هواپیما به کشورهایی که با تحریم روبهرو هستند، از جمله ایران با مشکل روبهرو هستیم».
وزیر صنعت روسیه خاطرنشان کرد، فعلا پاسخی از واشینگتن دراین باره دریافت نکردهایم و متاسفانه زمان مشخص بررسی این درخواست نیز در دولت آمریکا نامشخص است.
طراحی بدنه سوپرجت ۱۰۰ توسط شرکت سوخو انجام گرفته، اما مشاور طراحی شرکت بوئینگ بوده است. سامانه کنترل بال توسط شرکت لیبهر آلمان و داخل هواپیما توسط شرکت پنین فارینای ایتالیا طراحی شده و شریک راهبردی سوخو برای ساخت این هواپیما هم شرکت آلنیای ایتالیا است. بیشتر تجهیزات الکترونیک و ناوبری هواپیما هم توسط شرکت تالس فرانسه طراحی و ساخته شدهاند.
البته در زمینه موتور نگرانی کمتری بابت تحریمهای احتمالی ایالات متحده برای صادرات هواپیما به ایران وجود دارد. موتور این هواپیما با نام سام۱۴۶ ساخت یک کنسرسیوم مشترک بین شرکت روسی نپوسترن و شرکت فرانسوی سفران است. نپوسترن توانمندترین سازنده موتورهای هواپیماهای جنگی روسیه است و موتور سوخو ۲۷، ۳۰، ۳۵ و تی ۵۰ را ساخته است.
مدیران شرکت سوخو به طرف ایرانی گفتهاند اگر فروش این هواپیما به حدود ۱۰۰ فروند در ایران برسد امکان تولید این هواپیما در ایران وجود دارد. البته همچنان تردیدهای فراوانی از خرید هواپیماهای ساخت روسیه در ایران وجود دارد.
نقص فنی این هواپیما در خطوط هوایی مکزیک و سقوط مرگبار اولین نمونه این هواپیما در اندونزی بحث خرید این هواپیماها را جنجالی کرده است.
در دی ماه سال ۹۵ در حالی که اعلام شده بود سه شرکت خصوصی در ایران برای خرید جتهای مسافربری سوخو تمایل دارند و یک شرکت هم با سوخو به توافق رسیده است نقص فنی در این جتها، سبب شد دو شرکت آئروفلوت روسیه و اینترجت مکزیک پرواز این هواپیماها را متوقف کنند. پس از این اتفاق احتمال خرید این هواپیما توسط شرکتهای ایرانی درهالهای از ابهام قرار گرفت.
با این وجود اعلام شده است که برخی از شرکتهای ایرانی قصد دارند در مجموع ۱۲ فروند هواپیمای سوخو سوپر جت ۱۰۰ بخرند.
الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه روز سیزدهم فروردین ۱۳۹۶ گفت «توافق نهایی بین ایران و روسیه برای خرید ۱۲ فروند هواپیمای مسافربری به دست آمده است.» او افزوده است «این تنها آغاز کار است، زیرا به طور کلی، ایرانیها علاقمند به خرید ۱۰۰ فروند هواپیمای سوخوی سوپرجت هستند. روسیه تمایل دارد تا تاسیسات تولید قطعات برای هواپیماهای روس در ایران احداث کند و در این رابطه، آماده بررسی چنین احتمالی است.»
گذشته از سوخو سوپر جت ۱۰۰، روسیه برنامه فروش چند مدل دیگر را هم به شرکتهای ایرانی در حال پیگیری دارد؛ از جمله هواپیمای ام سی ۲۱ که امید روسها برای رقابت دوباره با بوئینگ و ایرباس است.
شرکت سازنده این هواپیما (ایرکوت) قصد دارد تا سالانه ۲۰ فروند تولید کند و از سال ۲۰۳۰ به بعد تولید این هواپیما را به سالانه ۷۰ فروند برساند.
ام سی-۲۱ از دو نوع موتور مختلف استفاده میکنند که یکی ساخت روسیه و دیگری ساخت ایالات متحده است.
این هواپیما میتواند برد پروازی شش هزار و ۴۰۰ کیلومتر را پوشش دهد که کارخانه سازنده ادعا میکند ۶۰۰ کیلومتر بیشتر از هواپیماهای مشابه است.
بتازگی مجلس نمایندگان آمریکا چند متمم را تصویب کرده است که در صورت تصویب سنا و امضای دونالد ترامپ، مانع از فروش هواپیماهای تجاری به ایران میشود. اگر این اتفاق روی دهد دوباره تنها راه ایران، تامین هواپیماهایی است که قطعات آمریکایی در آن استفاده نشده باشد با این همه حتی در جدیدترین ساختههای شرکتهای چینی و روسی مانند کوماک ۹۱۹، سوخو سوپر جت ۱۰۰ و ام سی ۲۱ هم حداقل ده درصد قطعات آمریکایی استفاده شده است.