ایوان ژادانف، یکی از نزدیکان الکسی ناوالنی، سیاستمدار مخالف کرملین، روز پنجشنبه ۲۹ تیر گفت دادستانی روسیه برای او به اتهام «افراط گرایی» مجازات ۲۰ سال زندان درخواست کرده است.
به گفته آقای ژادانف محاکمه الکسی ناوالنی که در ساختمان زندانی که در آنجا دوران حبس خود را طی می کند و پشت درهای بسته برگزار می‌شود، قرار است روز چهارم اوت (۱۳ مرداد) با صدور حکم پایان یابد.
الکسی ناوالنی در دفاعیه آخر خود که روز پنجشنبه توسط همکارانش منتشر شد حکومت روسیه را متهم می‌کند که «با معامله، قدرت، رشوه، فریبکاری و خیانت حکومت می‌کند و نه بر مبنای قانون».
آقای ناوالنی در بخش دیگری از دفاعیه خود می‌افزاید:«همه در روسیه می‌دانند که هر فردی که در مراجع قضایی در پی اجرای عدالت باشد کاملا آسیب پذیر است و پرونده او به هیچ جایی نخواهد رسید.»
الکسی ناوالنی، ۴۷ ساله، در سال‌های اخیر مهمترین منتقد و شخصیت سیاسی مخالف ولادیمیر پوتین بوده است. او علاوه بر افشای فساد حکومتی تظاهرات ضددولتی را نیز سازماندهی و رهبری کرده است.
او در تابستان سال ۲۰۲۰ در پروازی از سیبری به سمت مسکو با مواد سمی کشنده مسموم و تحت فشار خانواده برای درمان به آلمان منتقل شد. به رغم ادامه تهدیدها علیه او، آقای ناوالنی در ژانویه ۲۰۲۱ به روسیه بازگشت و هنگام فرود در فرودگاه مسکو بازداشت شد.
در محاکمه اول به جرم نقض مقررات دوران حبس تعلیقی به دو سال و نیم زندان و در محاکمه دوم به جرم کلاهبرداری و سرپيچی از حکم مراجع قضایی به ۹ سال حبس دیگر محکوم شد.
او دوران حبس خود را در یک زندان امنیتی در شرق مسکو می‌گذراند. او بخش زیادی از دوران زندان را در سلول انفرادی گذرانده است که «سلول تنبیهی» نامیده می‌شود و زندانیان به دلیل نقض مقررات انضباطی نظیر باز بودن دکمه‌های اونیفورم زندان، نشستن دست و صورت در زمان مقرر و یا عدم معرفی درست خود به ماموران زندان در آنجا حبس می‌شوند.
همکاران آقای ناوالنی مقامات زندان را به ممانعت از دسترسی او به خدمات پزشکی متهم و در مورد سلامتی او ابراز نگرانی کرده‌اند.
کیفرخواست جدیدی که علیه آقای ناوالنی صادر شده است مربوط به فعالیت‌های بنیاد مبارزه با فساد به رهبری اوست و به گفته همکارانش می‌تواند عطف به ماسبق شود و در نتیجه تمامی فعالیت‌های این بنیاد از زمان تاسیس آن در سال ۲۰۱۱ را دربر بگیرد.
آقای ناوالنی بارها این اتهامات را رد کرده و گفته است که اقدامات قضایی علیه او انگیزه سیاسی دارند و هدف آن حبس او تا پایان عمر است.
دادستانی مسکو برای دانیل خولودنی، یکی از همکاران آقای ناوالنی که او نیز در زندان به سر می‌برد تقاضای ۱۰ سال زندان کرده است.
محاکمه این دو یک ماه پیش آغاز شد و با استاندارد محاکمات در روسیه که معمولا ماه‌ها و حتی سال‌ها طول می کشد بسیار سریع پیش رفته است. جلسات دادرسی غیرعلنی بوده و وکلای آقای ناوالنی به ندرت در مورد محاکمه اظهارنظر کرده‌اند.
الکسی ناوالنی جزییاتی از جلسات دادگاه را با لحنی طعنه‌آمیز در شبکه اجتماعی منتشر کرده است. در یکی از این پیام‌ها او نوشت ترانه‌ای که یک خواننده رپ روسی در تجلیل از او خوانده است به عنوان مدرک جرم علیه او ارائه شده است و هنگام پخش آن در جلسات دادرسی قاضی و ماموران زندان با صدای بلند خندیده‌اند. او در یک پیام دیگر نوشت که دادستانی او را به ارتباط با وارن بافت، میلیاردر آمریکایی متهم کرده است.
آقای ناوالنی در آخرین دفاعیه خود با اشاره به شورش مزدوران واگنر گفت «به رغم کشته شدن چندین پرسنل نظامی روسیه در درگیری یوگنی پریگوژین برای خودش آزاد می‌گردد.»
او افزود:«در کمال ناباوری مردم روسیه آنهایی که خائن به سرزمین مادری اعلام شدند به فاصله کوتاهی در یک معامله تبرئه شده و به خانه رفتند. و به این ترتیب قانون و عدالت در روسیه یک بار دیگر در جای خود قرار داده شد که هیچ احترام و وجاهتی ندارد. تردیدی نیست که قانون و عدالت را نمی‌توان در دادگاه یافت.»