روزنامه بریتانیایی گاردین به نقل از «افرادی از شبهنظامیان مورد حمایت ایران در عراق و منابع اطلاعاتی محلی» گزارش کرده است که روسیه بخشی از مهمات و تجهیزات نظامی مورد نیاز خود در جنگ اوکراین را از طریق «عراق و شبکههای قاچاق سلاح ایران» دریافت میکند.
گاردین نوشته است که از جمله پس از تضعیف عملیات نظامی روسیه در ماه گذشته میلادی، آرپیجی و موشکهای ضد تانک و همچنین سامانههای راکتانداز طراحی شده برزیلی، از عراق و «از طریق ایران» به روسیه فرستاده شده است.
بر اساس این گزارش، «یک منبع که خود در کمک به نقلوانتقال این سلاحها دخیل بوده» به گاردین گفته است که ایران به تازگی نه تنها موشکهای «باور ۳۷۳» ساخت خود را به روسیه اهدا کرده، بلکه یک موشک اس-۳۰۰ دریافت شده از سوی روسیه را نیز به مسکو پس داده است.
بر اساس این گزارش، آرپیجی و موشکهای ضد تانک در اختیار حشدالشعبی، ششم فروردینماه از مرز شلمچه به ایران منتقل شد و در آنجا توسط نظامیان ایران دریافت شده و از طریق دریا به روسیه منتقل شده است.
به گفته افراد حشدالشعبی، این گروه همچنین دو سامانه پرتاب موشک «آستروس دو» با طراحی برزیلی را که در عراق به عنوان نسخه دارای مجوز سجیل ۶۰ شناخته میشود، «قطعه قطعه» کرده و بعد این قطعات با سه کشتی باری - دو کشتی با پرچم روسیه و یک کشتی با پرچم ایران - از بندر انزلی ایران به بندر آستراخان روسیه منتقل شده اند.
روسیه همواره از قدرتهای نظامی بزرگ در جهان بهشمار آمده و «نیازمند» شدن مسکو به اینگونه جنگافزار از دست همپیمانان خود، در صورت صحت اظهارات منابع مورد اشاره گاردین، امری بیسابقه بهشمار میآید.
گاردین در این باره توضیح داده است که استفاده از شبکه زیرزمینی قاچاق اسلحه از سوی روسیه نشاندهنده یک «تغییر چشمگیر» در استراتژی مسکو است و نه تنها تاثیر زیادی بر «سمت و سو و حجم» تجارت بینالمللی قاچاق سلاح دارد، بلکه نشان میدهد روسیه تا چه اندازه به دلیل تحریمهای غرب پس از تجاوز نظامی این کشور به اوکراین، به ایران، متحد نظامی خود در سوریه، «تکیه» کرده است.
عراق از زمان سرنگونی صدام حسین در سال ۲۰۰۳ میزبان نیروهای آمریکایی و غربی بوده و ایالات متحده واحدهای مختلف ارتش و نیروهای ویژه عراق را برای دفاع از دولت بغداد در برابر شورشها آموزش داده و تدارک دیده است. پس از دو دهه جنگ، این کشور مملو از جنگافزار است.
بخش اعظم این تسلیحات به دست شبهنظامیان شیعه مورد حمایت ایران که مخالف حضور ایالات متحده در این کشور هستند، افتاده است.
این گروهها که به دلیل کارآمدی خود در برچیدن «خلافت» داعش و رفتار خشن با غیرنظامیان سنی شناخته میشوند، در حال حاضر به بازیگران قدرتمندی در تشکیلات امنیتی عراق تبدیل شدهاند.
Your browser doesn’t support HTML5
یکی از نیروهای حشدالشعبی، گروه مورد حمایت ایران در عراق، به گاردین گفته است: «ما اهمیتی نمیدهیم که سلاحهای سنگین کجا میروند، چرا که در حال حاضر به آنها نیاز نداریم. هر چیزی که ضد آمریکا باشد ما را خوشحال میکند.»
یوروک ایشیک، کارشناس امور دریایی مستقر در استانبول به گاردین گفته است: «آنچه روسها در حال حاضر در اوکراین به آن نیاز دارند موشک است. حمل این موشکها به دلیل شکنندگی و قابلیت انفجار، دشوار است، اما اگر متعهد به انجام آن باشید، این امکان وجود دارد.»
مهند حق علی، یکی از همکاران مرکز خاورمیانه کارنِگی نیز در این زمینه گفته است که سامانههای پرتابکننده راکت تفاوت بزرگی در صحنه جنگ در اوکراین ایجاد میکند و «اینکه حشدالشعبی کنترل بسیاری از مناطق مرزی با ایران را در دست دارد این معامله را آسانتر میکند.»
بنا بر گزارشها، تولیدکنندگان روسی به شدت از تحریمهای جدید غرب علیه مسکو «متضرر» شدهاند و آنطور که مقامهای اوکراینی روایت میکنند، کارخانه اصلی خودروهای زرهی روسیه و همچنین یک کارخانه تراکتورسازی، قطعات لازم برای ساخت و تعمیر تانکها را تمام کرده است.
علاوه بر اینکه به اذعان خود مقامهای روس، مسکو شمار قابل توجهی از نیروهای خود در جریان تجاوز به اوکراین را از دست داده و در حال حاضر تلاش خود برای تصرف کییف، پایتخت اوکراین را کنار گذاشته است.
خبر دریافت سلاح از طریق شبکه قاچاق سلاح ایران توسط روسیه در شرایطی اعلام میشود که با توجه به شرایط تحریمهای جدید علیه مسکو، کشورهایی مانند چین باید در صادرات سلاح به روسیه بسیار مراقب باشند.
ثبات رژیم ولادیمیر پوتین برای جمهوری اسلامی دارای اهمیت ویژهای است، چرا که ازجمله در سوریه، برتری نیروهای حامی اسد به پشتیبانی هوایی مسکو وابسته است.