دو شرکت هواپیمایی عربستان سعودی روز سه‌شنبه ۲۳ اسفند خبر دادند که حداقل ۷۸ فروند هواپیمای مسافربری به شرکت آمریکایی بوئینگ سفارش خواهند داد و این قرارداد گزینه خرید ۴۳ فروند هواپیمای دیگر را شامل می‌شود.
این هواپیماهای مسافربری مدل «بوئینگ ۷۸۷- اس» و از سوی خطوط هوایی دولتی عربستان سعودی «سعودیه» و یک شرکت جدید به نام «ریاض ایر» خریداری خواهد شد که مقامات عربستان سعودی خبر تاسیس آن را چند روز پیش اعلام کردند.
ارزش این معامله با احتساب قیمت رسمی هر یک از هواپیماها و در صورت خریداری ۱۲۱ فروند، حدود ۳۷ میلیارد دلار خواهد بود ولی شرکت‌های هواپیمایی معمولا در معاملاتی به این بزرگی تخفیف می‌گیرند.
این معامله که جزییات بیشتری از آن اعلام نشده است برای شرکت آمریکایی بوئینگ درآمد کلانی به‌شمار می‌رود.
افزایش نسبی قیمت نفت در سال‌های اخیر درآمد دولت عربستان را افزایش داده و باعث رونق اقتصاد این کشور شده است. بنابراین می‌تواند ده‌ها میلیارد دلار برای خرید هواپیماهای جدید هزینه کند.
بیشتر در این باره: شرکت‌های بزرگ فناوری ۹ میلیارد دلار دیگر در عربستان سرمایه‌گذاری میکنندتاسیس شرکت هوایی جدید «ریاض ایر» با پشتوانه صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی و رشد شرکت «سعودیه» بخشی از طرح‌های گسترده این کشور برای کاهش وابستگی به نفت است. عربستان سعودی امیدوار است تا سال ۲۰۳۰ به یک مرکز مهم مسافرت‌های هوایی در منطقه تبدیل شود و سالانه ۱۰۰ میلیون مسافر را جذب کند.
امارات متحده عربی و قطر در دو دهه اخیر با تاسیس و توسعه خطوط هوایی دولتی از موقعیت جغرافیایی خود به عنوان نقطه‌ای برای اتصال پروازهای طولانی بین‌المللی استفاده کرده‌اند.
تونی داگلاس، مدیرعامل «ریاض ایر»، در مصاحبه‌ای با رسانه‌های آمریکایی گفت: «طرح‌های عربستان سعودی بسیار بلندپروازانه است. این اولین سفارش ما برای خرید هوایپماست و در آینده تعداد بیشتری سفارش خواهیم داد».
هواپیماهایی که سفارش داده شده‌اند مخصوص سفرهای طولانی است که پهنای بیشتری دارند. این بخش از صنعت هواپیماسازی تاکنون در احاطه کامل «بوئینگ» و رقیب اروپایی آن «ایرباس» بوده است.
دیوید کالهون، مدیرعامل شرکت بوئینگ، که برای اعلام این خبر به ریاض سفر کرده است گفت: «از نظر ما فروش هواپیماهای پهناور به شرکت‌های هواپیمایی خاورمیانه بسیار مهم است و خوشحالیم که شرکت ما این قرارداد را برد».
این قرارداد برای ادامه تولید مدل «بوئینگ ۷۸۷- اس» که به‌دلیل دو سانحه مرگبار و بروز مجدد نقض فنی حدود دو سال زمین‌گیر شده بود عامل مهمی خواهد بود.
در پی اعلام خبر این معامله بهای سهام شرکت بوئینگ چهار درصد افزایش یافت.
به گفته دو مقام آمریکایی که نخواستند نام‌شان در گزارش ذکر شود، شرکت بوئینگ مذاکره در مورد این قرارداد با عربستان سعودی را از حدود سه سال پیش آغاز کرد.
مقام‌های آمریکایی افزودند که جو بایدن در سفر سال گذشته به ریاض مستقیما از این معامله حمایت نکرده بود ولی مشاوران ارشد او به نیابت از شرکت بوئینگ دولت عربستان سعودی را تشویق کرده‌اند.
سخنگوی کاخ سفید روز سه‌شنبه ضمن ابراز خوشنودی از این توافق پس از ماه‌ها مذاکرات فشرده، آن را «نقطه عطف دیگری در هشت دهه همکاری بین عربستان سعودی و صنایع آمریکا» توصیف کرد.
به گفته دولت آمریکا، این قرار داد بزرگ از حدود یک میلیون شغل در ۴۴ ایالت از جمله ایجاد ۱۵۰ هزار شغل در صنایع تولیدی حمایت خواهد کرد.
موتورهای این هواپیماها محصول شرکت جنرال الکتریک خواهد بود.
کارشناسان این قرارداد را نشانه دیگری از احیای صنعت مسافربری هوایی پس از افت شديد در دوران محدوديت‌های کوويد ۱۹ و حتی رونق اين صنعت می‌دانند.
«ایر ایندیا» خطوط هوایی دولتی هند نیز ماه گذشته اعلام کرد که برای خرید ۲۲۰ فروند هواپیما از بوئینگ و ۲۵۰ فروند از ایرباس قرارداد بسته است.
سفارش «ایر ایندیا» و سفارش عربستان سعودی از جمله پنج قرارداد بزرگ شرکت بوئینگ هستند.