دورنمای احیای برجام؛ تهدید اسرائیل چقدر جدی است؟

در حالی که تهران و دولت جدید در واشینگتن بر سر گام‌های ابتدایی برای برگشت احتمالی به برجام اختلاف نظر دارند، ارتش اسرائیل به شکل کم‌سابقه‌ای به این حوزه ورود کرد؛ با هشداری کمتر شنیده شده از طرف عالی‌ترین مقام نظامی این کشور.

ژنرال آویو کوخاوی رئیس ستاد ارتش اسرائیل در سخنانی که در مخالفت با برجام داشت، گفت که اسرائیل برنامه‌های تازه‌ای را برای حمله احتمالی به تأسیسات هسته‌ای ایران در سال جاری میلادی تدارک دیده است. جمهوری اسلامی در مقابل این سخنان را جنگ روانی خوانده است.

این یکی از آخرین نمونه‌های مخالفت منتقدان، با بازگشت به برجام است؛ مواردی که باعث شده شماری از ناظران با نگاهی تردیدآمیز به سهولت بازگشت به یک توافق جامع بنگرند.

جدا از پیچیدگی‌های موجود در روابط تهران و واشینگتن و گستردگی حوزه‌های تحریمی علیه جمهوری اسلامی، عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس معادلات خاورمیانه را دستخوش تحولی عمیق کرده و ائتلافی را علیه جمهوری اسلامی شکل داده است که به‌لحاظ قدرت و وسعت منطقه‌ای بی‌سابقه است؛ قدرتی که تمام‌قد در مقابل بازگشت به برجام ایستاده است.

در سوی دیگر اقیانوس، چیدمان تیم سیاست خارجی دولت جو بایدن، متشکل از دیپلمات‌ها و سیاستمدارانی است که نقش کلیدی در مذاکرات منجر به برجام ایفا کردند؛ ترکیبی که نشان از عزم او در حفظ وعده انتخاباتی‌اش دارد؛ بازگشت به توافق هسته‌ای.

البته آنتونی بلینکن وزیر خارجه جدید ایالات متحده، شرط بازگشت به برجام را در نخستین اظهار نظر خود، بازگشت تهران به تعهدات هسته‌ای اعلام کرده؛ موضوعی که با مواضع اعلام‌شده جمهوری اسلامی سازگاری ندارد.

او همچنین بر این نکته تاکید کرده که توافق تازه با حکومت ایران باید جامع تر، طولانی‌تر و دربرگیرنده برنامه‌های موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی باشد؛ خواستی که از طرف نظام، خط قرمز توصیف شده است.

ساعت ششم - دورنمای احیای برجام؛ تهدید اسرائیل چقدر جدی است؟

با توجه به این معادلات جدید، احتمال بازگشت به برجام چقدر است؟ در صورت حرکت به‌سوی برجام، چه موانعی می‌تواند پیش‌رو باشد؟ آیا احتمال حرکتی نظامی از سوی اسرائیل و متحدان تازه‌اش در منطقه وجود دارد؟ حرکت احتمالی به سوی برجام امکان درگیری را کاهش می‌دهد یا افزایش؟

در این برنامه به این پرسش‌ها می‌پردازیم.