رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شنبه ۱۷ مهرماه گفته است که ذخایر اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ایران از ۱۲۰ کیلوگرم عبور کرده است.
محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در مصاحبه با تلویزیون دولتی همچنین از آغاز برنامه‌ریزی‌ها برای تولید اورانیوم فلزی خبر داد.
محمد اسلامی اضافه کرده است: «پیشتر طبق برجام قرار بود که سوخت اورانیوم ۲۰ درصد به راکتور تهران داده شود اما داده نشد و اگر ساخت این میزان سوخت را خودمان آغاز نمی‌کردیم این موضوع امروز به یکی از معضلات مان تبدیل می‌شد.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در شهریور ماه برآورد کرده بود که ذخایر اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌سازی شده ایران به ۸۴.۳ کیلوگرم رسیده باشد که در خرداد ماه این میزان ۶۲.۳ کیلوگرم بوده است.
توافق «برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام است به ایران اجازه داده است که غنی سازی ۳.۶۷ درصدی داشته باشد. غنی سازی اورانیوم با غلظت ۲۰ درصدی عدول از تعهدات برجامی ایران است.
گزارش پیشین آژانس بین‌المللی در خرداد ماه عنوان می‌کرد که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به ۱۶ برابر سقف مجاز در توافق بین تهران و قدرت‌های جهانی رسیده است.
در همین حال، یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز شنبه به سایت خبری «واشینگتن فری بیکن» گفته است، گام‌هایی که ایران در نقض تعهدات هستهای خود بر می‌دارد، بازگشت دولت جو بایدن را به توافق هستهای موسوم به برجام دشوارتر می‌کند.
این سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به پرسشی در خصوص رویکرد دولت جو بایدن در قبال عدول ایران از تعهدات هسته‌ایش گفته است، ایران می‌گوید می‌خواهد به راه حل دیپلماتیک بازگردد اما به برداشتن گام‌هایی ادامه می‌دهد که بازگشت (به برجام) را دشوارتر کرد.
بیشتر در این باره: در صورت شکست دیپلماسی، بایدن «آماده آزمودن راه‌های دیگر در برابر ایران است»به دنبال خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، ایران نیز از تعهدات خود در چارچوب این توافق عدول کرده است. ایران اسفند پارسال بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات هستهای خود را محدود و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد.
طی ماه‌های اخیر، میزان همکاری ایران با آژانس بارها مسئله‌ساز شده و روی روند مذاکرات احیای برجام تاثیر گذاشته است.
اقدامات ایران در عدول از تعهدات هستهای خود در چارچوب برجام و توسعه این برنامه واکنش فرانسه، بریتانیا و آلمان را درپی داشته است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان روز ۲۴ شهریور در بیانیه مشترکی با ابراز «نگرانی عمیق» از «نقض پیاپی تعهدات هستهای ایران»، از تهران خواستند تا به تعهدات خود در چارچوب برجام بازگردد.
«واشینگتن فری بیکن» نوشته است، اقدام ایران در جلوگیری از دسترسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به برخی از تاسیسات با تحریم یا اقدام محکمی رو به رو نشده است. دولت جو بایدن به دلیل مذاکرات احیای برجام از رویارویی با ایران بر سر نقض تعهداتش خودداری کرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به واشینگتن فری بیکن گفته است، ما همچنان از ایران می‌خواهیم که فورا به آژانس بین المللی انرژی اتمی دسترسی لازم (به تاسیسات هستهای) را بدهد. ایالات متحده به صراحت اعلام کرده است که آماده‌ایم تا به سرعت در مورد بازگشت متقابل کامل به برجام به توافق برسیم و آن را اجرا کنیم.
این سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه تاکید کرد، دسترسی (که مورد مناقشه قرار گرفته) برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضروری است تا آگاهی خود را در مورد فعالیت‌های هستهای مرتبط با برجام (در ایران) حفظ کند.
نشریۀ پولیتیکو هم هفته گذشته در گزارشی با اشاره به اظهارات یک دیپلمات نوشته بود، ایران در زمینه مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام در وین پایتخت اتریش وقت کشی می‌کند و همزمان برنامه هستهای خود را توسعه می‌دهد تا ابزاری برای فشار در مذاکرات داشته باشد.
پولیتیکو نوشته است، مقامات دولت ابراهیم رئیسی تاکید می‌کنند که به زودی مذاکرات احیای برجام را از سر می‌گیرند٬ ولی در عمل رویکرد دیگری در پیش گرفته‌اند.
مقامات ایران طی هفته‌های اخیر درخصوص مذاکرات هستهای با ده‌ها مقام خارجی ملاقات کردند، اما زمان مشخصی برای از سرگیری مذاکرات احیای برجام، بیان نکرده‌اند.
پولیتیکو اضافه کرده بود، ایران همزمان با این رویکرد٬ در حال بازی پرحاشیه با آژانس بین المللی انرژی اتمی است. این کشور برای جلوگیری از صدور قطعنامه٬ با آژانس توافق می‌کند، اما روز بعد این توافق را نادیده می‌گیرد.