روز یکشنبه سوم اردیبهشت، با ادامه درگیریها در سودان، صدای توپخانهٔ سنگین در اطراف کاخ ریاستجمهوری در خارطوم شنیده شده و محلات شمالی پایتخت این کشور شاهد برخاستن دود از ساختمانهاست.
بهگزارش خبرگزاری رویترز، در نتیجهٔ جنگ شهری برای تسلط بر ساختمانهای مهم دولتی و حکومتی در پایتخت، شهروندان زیادی گرفتار شدهاند و غیر از معضل بسته بودن فرودگاه، عبور از جادهها نیز مخاطرات زیادی دارد.
شبکه خبری الجزیره هم از خارطوم گزارش میدهد که اینترنت در روز سوم اردیبهشت در سراسر سودان قطع شده است.
جنگ قدرت بین ارتش سودان و نیروهای شبهنظامی «پشتیبانی سریع» (آراساف) از هشت روز پیش آغاز شده است. این دو گروه پیش از این متحدانی بودند که در کودتای ۲۰۲۱ قدرت را در کشور به دست گرفتند.
با شکست سریع دو مورد آتشبسی که در روزهای بحران اعلام شده بود، نیروهای ارتش به فرماندهی ژنرال عبدالفتاح البرهان به تحرکات نظامی نیروهای «پشتیبانی سریع» (آراساف) به فرماندهی ژنرال محمد حمدان دقلو معروف به «حمیدتی» واکنش نشان میدهند.
هریک از طرفین دیگری را ناقض آتشبس اعلامشده بهمناسبت عید فطر معرفی کرده است، اما بهنوشتهٔ رویترز هیچ نشانی از احتمال پیروزی سریع یکی از آن دو دیده نمیشود.
شاهدان عینی به شبکهٔ خبری سیانان گفتند که طرفین بامداد یکشنبه کماکان از تسلیحات سنگین در نبردهای اطراف خارطوم استفاده میکردند.
سازمان ملل و کشورهای خارجی از دو ژنرال رقیب خواستهاند با احترام به آتشبس، گذرگاهی امن برای خروج غیرنظامیان و تأمین کمکهای حیاتی برقرار کنند.
ادامه تخلیه شهروندان کشورهای مختلف از سودان
در پی تشدید درگیریهای مسلحانه میان نیروهای تحت فرمان دو نظامی ارشد در سودان بر سر قدرت و پس از اقدام آمریکا در تخلیهٔ تمامی دیپلماتهای خود و خانوادههایشان از سودان، فرانسه و سایر کشورهای اروپایی و خاورمیانه هم از بامداد یکشنبه، سوم اردیبهشت، تخلیهٔ دیپلماتها و شهروندان خود از سودان را آغاز کردند.
وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد که «عملیات تخلیه سریع» برای خارجکردن شهروندان فرانسوی در جریان است و به شهروندان کشورهای اروپایی دوست نیز یاری میرساند.
کاخ سفید بامداد یکشنبه تأیید کرد که تمامی کارکنان سفارت آمریکا از خارطوم، پایتخت سودان، تخلیه شده و با کشتی به جده در عربستان سعودی انتقال یافتهاند.
بیشتر در این باره: تشدید درگیریها در سودان؛ دیپلماتهای آمریکایی با شش هواپیما تخلیه شدندجو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، شنبهشب گفت کار سفارت آمریکا در سودان موقتاً «تعلیق» شده است. آقای بایدن افزود «خشونت فاجعهبار» که جان صدها تن از شهروندان بیگناه را گرفته است، باید متوقف شود.
عربستان و اردن نیز از طریق شهر بندری «بور سودان» در ساحل دریای سرخ شهروندان خود و برخی از شهروندان امیرنشینهای خلیج فارس را تخلیه کردند.
اما اکثر این خارجیهای ساکن خارطوم باید مسیر ۶۵۰ کیلومتری از پایتخت تا این بندر را در میانه مخاطرات عملیات جنگی طی میکردند.
چین، ترکیه، عراق، قطر، مصر، کانادا، هند، بورکینافاسو، لبنان و امارات نیز یک هفته پس از تشدید درگیریها ادامه اقامت دیپلماتهای خود در سودان را جایز ندانسته و تخلیه آنها را آغاز کردند.
با وجود تخلیهٔ دیپلماتهای خارجی، نظر به بستهبودن فرودگاه و ناامن بودن آسمان، هزاران خارجی شامل دانشجویان برای خروج با مشکل روبهرو هستند.
گرسنگی مردم و آویزانکردن پرچم سفید از خانهها
گروههایی از مردم گرسنه و غارتگران روز شنبه با هجوم به دفاتر و انبارهای آژانس امدادرسانی سازمان ملل در دارفور مواد غذایی را غارت کردند.
پنج امدادگر برنامه غذایی در میان ۴۱۳ کشته در شش روز نخست نبردها بودند. شمار زخمیها نیز تا روز جمعه به بیش از ۳ هزار و پانصد تن رسیده بود.
سخنگوی ارتش سودان شنبهشب اعلام کرد که نیروهای آراساف برای آزاد کردن زندانیان وفادار به ژنرال داگالو، همه زندانیان در دو زندان در شمال غربی کشور، شامل زندانیان محکومشده به اعدام را آزاد کردند. نیروهای آراساف این گفته را رد کردند.
به گزارش سیانان، مردم سودان روز یکشنبه برای بیان درخواست از دو ژنرال نظامی برایآتشبس، از پنجرهٔ خانهها پرچم سفید آویزان کردند و با وجود درگیریها، شماری از ساکنان منطقهٔ بحری در اطراف خارطوم نیز شنبهشب تظاهراتی در مخالفت با جنگ داخلی برگزار کردند.
ورود ناگهانی سودان به جنگ داخلی از روز ۲۶ فروردین برنامهٔ انتقال حکومت به غیرنظامیان را با ابهام بسیار روبهرو کرده و این کشور فقیر و نیازمند به برنامهٔ کمک غذایی سازمان ملل را در آستانه فاجعهٔ انسانی قرار داده است.
خطر تشدید بحران در منطقهٔ دارفور جنوبی نیز که در دهههای گذشته کشتار زیادی را در جنگ داخلی تحمل کرد، مطرح شده است.
بهنوشته رویترز، تهدید بزرگتری که اکنون در کمین این سومین کشور بزرگ قارهٔ آفریقا نشسته، دخالت قدرتهای خارجی در درگیریهاست.
بهنوشتهٔ نیویورک تایمز، مقامات آمریکا تأیید کردند که ژنرال خلیفه حفتر، از نظامیان پرقدرت در لیبی و مورد حمایت امارات، در حمایت از نیروهای آراساف جنگافزار وارد سودان کرده و یک هواپیمای ترابری روسی نیز از سوی شرکت مزدوران مسلح روسی «واگنر» در انتقال تسلیحات دخیل بوده است.
آلن باسول، یک کارشناس گروه بینالمللی بحران، به نیویورک تایمز گفت نظر به ارتباط ثروت سرشار دو نظامی رقیب سودانی در کشورهای خلیج فارس، تنها امیرنشینهای این منطقه از توان فشار بر آن دو برخوردارند زیرا هیچکسی نمیخواهد سودان یک کشور فروپاشیده باشد.
بیشتر در این باره: ریشۀ درگیریها در سودان چیست؟