گسترش مسمومیت‌های مشکوک به مدارس ایذه، مهاباد، سنندج و شاهین‌شهر

بروز مسمومیت‌های مشکوک زنجیره‌ای در مدارسِ عمدتاً دخترانه ایران از اوایل آذرماه ۱۴۰۱ آغاز شده است؛ عکس از آرشیو

گزارش‌ها و تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی از ادامه مسمومیت‌های مشکوک در مدارس عمدتاً دخترانۀ شهرهای مختلف ایران در روز شنبه ۲۶ فروردین حکایت دارد.

این تصاویر نشان می‌دهد شمار بسیاری از دانش‌آموزان دختر در بیمارستان‌های مختلف بستری شده‌اند و با ماسک اکسیژن تنفس می‌کنند. گزارش‌ها همچنین حاکی از گسترش این مسمومیت‌ها به مدارس شهرهایی نظیر ایذه، سنندج، مهاباد و شاهین‌شهر است.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان از جمله نهادهایی است که تصاویر مربوط به اعزام دانش‌آموزان به بیمارستان را در صفحات خود در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است. این تصاویر گویای ناراحتی شدید جسمانی دانش‌آموزان و درد و التهاب تنفسی است که تحمل می‌کنند.

بر اساس گزارش‌ها، بروز مسمومیت‌های مشکوک در روز شنبه شامل دست‌کم یک مدرسه پسرانه نیز شده و دانش‌آموزان دبیرستان پسرانه «کاوه» در شهر مهاباد هم در پی مسمومیت به مراکز درمانی منتقل شده‌اند.

طی روزهای اخیر گزارش‌هایی مبنی بر صدور دستورالعملی برای رسانه‌های داخلی از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده بود که این رسانه‌ها را از پوشش اخبار مربوط به مسمومیت‌های زنجیره‌ای دانش‌آموزان منع می‌کند.

بیشتر در این باره: پلیس پاسخ اعتراض مردم شاهین‌شهر به مسمومیت‌ها را با تهدید و گاز اشک‌آور داد؛ شعار مردم «مرگ بر عامل مسمومیت»

هم‌زمان با گسترش مسمومیت‌های مشکوک به شماری از مدارس در شهرهای مختلف ایران، روز شنبه اولیای دانش‌آموزان شاهین‌شهر در اعتراض به شرایطی که برای فرزندان آن‌ها پیش آمده و عدم پاسخ‌گویی صریح از سوی مسئولان حکومت در برابر اداره آموزش و پرورش این شهر دست به تجمع زدند.

بر اساس ویدئوهای منتشر شده، معترضان شعارهایی چون «مرگ بر حکومت بچه‌کش» و «این‌همه سال جنایت/ مرگ بر این ولایت» سر دادند.

این تصاویر همچنین نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ضمن برخورد با تجمع‌کنندگان اقدام به پرتاب گاز اشک‌آور به سوی آن‌ها کردند.

مدارس شهرهای مختلف ایران ماه‌هاست درگیر پدیده‌ مسمومیت‌های گسترده دانش‌آموزان هستند. این مسمومیت‌ها اواسط اسفند ماه به دنبال سخنان علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، که عاملان احتمالی مسمومیت‌ها را به «اشد مجازات» تهدید کرد، تقریباً متوقف شد، اما با پایان تعطیلان نوروزی و بازگشت دانش‌آموزان به مدارس بار دیگر از سرگرفته شد.

به‌رغم گذشت چند ماه از آغاز بروز این مسمومیت‌های گسترده، هنوز عواملی که در بروز این مسمومیت‌ها نقش دارند، ماهیت آن‌ها و نیز روشی که عاملان برای مسموم‌سازی از آن استفاده می‌کنند، نامشخص و مشکوک مانده است.

پیشتر، رسانه‌ها و منابعی در داخل ایران احتمال داده بودند که مسمومیت‌ها اقدامی «سازمان‌یافته» از سوی اسلامگرایان افراطی برای خانه‌نشین‌کردن دختران است؛ نظیر اتفاقی که با قدرت‌گیری دوبارۀ طالبان در افغانستان در حال رخ‌دادن است.

در این میان اما بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی، بروز این مسمومیت‌ها را ناشی از «استرس» و «شیطنت» دانش‌آموزان دانسته است.

بیشتر در این باره: وزیر بهداشت: شواهد محکمی برای مسمومیت دانش‌آموزان وجود ندارد؛ «بیشتر استرس، درصد کمی هم شیطنت»

این ادعا در حالی مطرح می‌شود که آقای عین‌اللهی اسفندماه پارسال اذعان کرده بود مجموع تحقیقات تا آن زمان نشان داده که «نوعی سم خفیف» باعث بروز مسمومیت در دانش آموزان شده است. او در عین حال گفته بود که بررسی ماهیت این سم و چگونگی تولید این سم در «حیطه وظایف» وزارت بهداشت نیست.

پیش از این برخی دیگر از مقامات جمهوری اسلامی از جمله سخنگوی قوه قضاییه خواستار استفاده از کلمه «بدحالی» درباره این مسمومیت‌ها شده بودند و رسانه‌های حکومتی نیز از مقطعی در گزارش‌های خود استفاده از این کلمه یا واژه‌های مشابه چون «بی‌حالی» را شروع کردند.

مسمومیت مشکوک و گسترده دانش‌آموزان به‌ویژه دختران در ایران در ماه‌‌های گذشته با واکنش‌های گسترده داخلی و بین‌المللی همراه شده است.