سوریه روز سهشنبه، ششم فروردینماه، از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا جلسهای فوری در مورد تصمیم ایالات متحده در به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان تشکیل دهد.
هیئت سوری در سازمان ملل با ارسال نامهای به ریاست این شورا که هماکنون در اختیار فرانسه است خواستار تشکیل نشستی شد تا در آن وضعیت «بلندیهای اشغالی جولان که بخشی از خاک سوریه است؛ و نقض فاحش اخیر قطعنامه مربوطه شورای امنیت توسط یکی از اعضای ثابت این شورا» به بحث گذاشته شود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، هیئت رئیسه فرانسوی هنوز وقتی را برای تشکیل چنین جلسه تعیین نکرده، اما دیپلماتها میگویند که قرار است در نشست بعدی شورا در این مورد گفتوگو شود.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز دوشنبه فرمانی را امضا کرد که بر اساس آن ایالات متحده ضمیمه شدن بلندیهای جولان به خاک اسرائیل را به رسمیت میشناسد.
جاناتان کوهن، سفیر موقت ایالات متحده در سازمان ملل در یکی از جلسات شورا با موضوع خاورمیانه گفت واشینگتن به این دلیل چنین تصمیمی گرفته که جلوی بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، و ایران بایستد.
او گفت: «این که اجازه بدهیم ارتفاعات جولان توسط امثال رژیمهای سوریه و ایران کنترل شود به معنی نادیده گرفتن فجایعی است که رژیم اسد به بار آورده و نادیده گرفتن این واقعیت است که حضور ایران در منطقه بیثباتکننده و زیانبخش بوده است.»
او در ادامه گفت که توافق صلح تنها زمانی میسر خواهد شد که الزامات امنیتی اسرائیل در بلندیهای جولان به طور رضایتبخش تأمین شود.
این اقدام دولت آمریکا در حالی صورت میگیرد که سازمان ملل همچنان از اسرائیل میخواهد تا از این بلندیها عقبنشینی کند.
اسرائیل در جریان جنگ ششروزه ۱۹۶۷ ارتفاعات جولان را تصرف کرد و در سال ۱۹۸۱ آن را به خاک خود ضمیمه ساخت. این اقدام هیچگاه از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشد.
سوریه، روز جمعه نیز در نامهای جداگانه از شورای امنیت خواست تا جهت رعایت قطعنامههای سازمان ملل از اسرائیل بخواهد تا از این بلندیها عقبنشینی کند.
بنا بر گزارشها، شورای امنیت قصد دارد روز چهارشنبه و در جریان جلسهای که قرار است برای تمدید اختیارات نیروهای صلحبان سازمان ملل که در جولان مستقرند تشکیل شود به این موضوع نیز بپردازد.
سخنان حسن نصرالله؛ موضع اروپا
در همین حال، حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان، که از متحدان اصلی دولت سوریه است، فراخوان مقاومت علیه این تصمیم آمریکا را داده و گفته است «تنها راهی که برای سوریها جهت بازپس گرفتن خاکشان، و برای فلسطینیها جهت دستیابی به حقوق مشروعشان وجود دارد مقاومت، مقاومت و مقاومت است.»
به گفته حسن نصرالله، «تصمیم ترامپ در مورد جولان ضربه نهایی به آن چیزی است که روند صلح در منطقه نامیده شده و قرار بود اساس آن تبادل خاک با صلح باشد.»
او از اتحادیه عرب نیز خواست که در نشستی که قرار است اواخر ماه جاری میلادی در تونس داشته باشند به موضوع جولان بپردازند.
اتحادیه عرب عضویت سوریه را به دلیل سرکوب خونبار معترضان شهروندان آن کشور که به جنگ داخلی انجامید لغو کرده است.
پنج کشور اروپایی که دارای کرسی در شورای امنیت هستند نیز پیش از این تصمیم ترامپ در مورد جولان را رد کرده و نسبت به این اقدام ابراز نگرانی کردهاند. به گفته آنان این حرکت میتواند عواقب منفی گستردهای در خاورمیانه داشته باشد.
دو کشور از نزدیکترین همپیمانان آمریکا یعنی بریتانیا و فرانسه با بلژیک، آلمان و لهستان همصدا شده و اعلام کردهاند که موضع اروپا در قبال بلندیهای جولان تغییری نکرده و «آن منطقه سوری، طبق قوانین بینالملل، همچنان خاک اشغالی توسط اسرائیل به شمار میآید.»
سه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تاکنون از اسرائیل خواسته است که از این ارتفاعات واپس بنشیند.
چین و روسیه در خلال جلسه اخیر شورای امنیت علیه این تصمیم آمریکا سخن گفته و اندونزی و آفریقای جنوبی نیز که همواره از فلسطینیها پشتیبانی کردهاند این تصمیم آمریکا را مردود دانستند.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، روز سهشنبه اقدام تازه دولت دونالد ترامپ درباره بلندیهای جولان در سوریه را «استعماری» توصیف کرد.
عربستان سعودی نیز این اقدام آمریکا را محکوم کرده و آن را نقض قوانین بینالمللی دانسته است. کویت و بحرین نیز این تصمیم آمریکا را «مایه تأسف» دانستهاند و میشل عون، رئیس جمهور لبنان، نیز به این خبر واکنش منفی نشان داده است.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، این تصمیم دونالد ترامپ را «هدیهای» در آستانه انتخابات اسرائیل به بنیامین نتانیاهو، رئیس جمهور اسرائیل، دانسته و از قصد خود برای ارجاع موضوع بلندیهای جولان به سازمان ملل خبر داده است.