شورشیان به رهبری گروه‌های اسلام‌گرا روز یکشنبه ۱۸ آذر پایان حکومت بشار اسد، رئیس‌جمهور مخلوع سوریه، را اعلام و با تصرف دمشق، او را وادار به فرار کردند.
پیشروی سریع شورشیان در روزهای اخیر، جنگی چندساله را که در سال ۲۰۱۱ با سرکوب اعتراضات ضدحکومتی توسط نیروهای اسد آغاز شده بود، دوباره شعله‌ور کرد. این جنگ در سال‌های اخیر به‌طور نسبی خاموش شده بود.
هفت آذر
گروه جهادی «هیئت تحریر الشام» حمله‌ای غافلگیر‌کننده را به ارتش سوریه در استان شمالی حلب آغاز کرد. درگیری‌های این روز به گفتهٔ دیده‌بان حقوق بشر سوریه بیش از ۱۳۰ کشته برجای گذاشت.
این حمله توسط «هیئت تحریر الشام» که کنترل بخش‌های زیادی از منطقه ادلب و مناطقی در حلب، حما و لاذقیه را در اختیار داشت، با همکاری دیگر گروه‌های هم‌پیمان آغاز شد.
هشت آذر
حملهٔ «هیئت تحریر الشام» در زمانی حساس برای سوریه و منطقه آغاز شد، زیرا آتش‌بسی شکننده میان حزب‌الله و اسرائیل در لبنان، همسایهٔ سوریه، به اجرا درآمده بود. شورشیان همچنین بزرگراه ارتباطی حلب به دمشق را قطع کردند.
بیشتر در این باره: پایتخت سوریه به تصرف شورشیان درآمد؛ بشار اسد از دمشق گریخت۹ و ۱۰ آذر
جهادی‌ها مناطق تحت کنترل دولت در حلب را گلوله‌باران کردند و در حمله‌ای سریع وارد این شهر شدند. این اقدام علیه نیروهای حکومت سوریه که تحت حمایت ایران و روسیه قرار داشت، صورت گرفت.
جنگنده‌های روسیه در پاسخ به این اقدام برای اولین بار از سال ۲۰۱۶، به شهر حلب حمله کردند.
شورشیان ظرف یک روز کنترل بخش عمده‌ای از حلب را در دست گرفتند و بیش از ۸۰ شهر و روستا را در شمال سوریه تصرف کردند.
در همین راستا سرگئی لاوروف، وزیر خارجهٔ روسیه، با همتایان ایرانی و ترکیه‌ای خود تماس گرفت و نسبت به تشدید خطرناک درگیری‌ها ابراز نگرانی کرد.
۱۱ آذر
رئیس دیده‌بان حقوق بشر سوریه اعلام کرد: «شهر حلب برای نخستین‌بار در بیش از یک دههٔ گذشته از کنترل نیروهای رژیم سوریه خارج شده است.»
در همین حال عباس عراقچی، وزیر خارجهٔ ایران، به دمشق سفر کرد و پیش از عزیمت گفت تهران به «حمایت قاطعانهٔ خود از دولت و ارتش سوریه» ادامه خواهد داد.
همزمان آمریکا و متحدانش شامل فرانسه، آلمان و بریتانیا خواستار «کاهش تنش‌ها» شده و بر ضرورت حفاظت از غیرنظامیان و زیرساخت‌ها تاکید کردند.
۱۲ آذر
ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، روسای جمهور روسیه و ایران، حمایت بی‌قید و شرط خود را از حکومت سوریه اعلام کردند.
۱۵ آذر
شورشیان پس از نبردهای شدید با نیروهای اسد شهر حما، چهارمین شهر بزرگ سوریه، را تصرف کردند.
ابومحمد الجولانی، رهبر شورشیان، اعلام کرد پس از تصرف این شهر، «هیچ انتقامی» در کار نخواهد بود.
سفارت چین با ارسال اطلاعیه‌ای فوری از شهروندان خود خواست خاک سوریه را ترک کنند.
۱۶ آذر
شورشیان به نزدیکی حمص، معروف به «پایتخت انقلاب»، رسیدند. الجولانی هدف این عملیات را سرنگونی حکومت اسد دانست و تأکید کرد: «ما حق استفاده از تمام ابزارهای موجود برای رسیدن به این هدف را داریم.»
همزمان نیروهای سوری و شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران از دیرالزور شرقی و مناطق اطراف آن عقب‌نشینی کردند؛ منطقه‌ای که میزبان مستشاران ایرانی بود که از سال ۲۰۱۱ در پی حمایت جمهوری اسلامی ایران وارد سوریه شده بودند.
بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، بیش از ۸۲۰ نفر، از جمله ۱۱۱ غیرنظامی، در این عملیات کشته شدند. خشونت‌ها باعث آوارگی ۲۸۰ هزار نفر شد و سازمان ملل هشدار داد این تعداد می‌تواند به ۱.۵ میلیون نفر برسد.
۱۷ آذر
شورشیان حمص را تصرف کردند و رهبر «هیئت تحریر الشام» اعلام کرد: «دمشق منتظر شماست.»
وزارت دفاع سوریه اخبار مربوط به عقب‌نشینی نیروهای ارتش از اطراف دمشق را رد کرد. در همین حال رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، که دولت او از برخی گروه‌های مسلح در شمال سوریه حمایت می‌کند، گفت: «سوریه از جنگ، خون و اشک خسته شده است.»
همزمان حزب‌الله لبنان دو هزار جنگجو برای دفاع از مواضع خود به سوریه اعزام کرد.
۱۸ آذر
ارتش و سایر نیروهای امنیتی از فرودگاه بین‌المللی دمشق عقب‌نشینی کردند و به گفتهٔ دیده‌بان حقوق بشر سوریه، بشار اسد کشور را ترک کرده است.
شورشیان وارد دمشق شدند و پایان حکومت اسد را اعلام کردند. این اقدام باعث شد تا مردم به خیابان‌ها آمده و جشن بگیرند.
محمد الجلالی، نخست‌وزیر سوریه، اعلام کرد آماده است با هر رهبری که توسط مردم انتخاب شود، همکاری کند و برای انتقال قدرت آماده است.