توافق آذربایجان و ارمنستان برای جلوگیری از کشتار غیرنظامیان و مبادله اجساد

ناگورنو-قره‌باغ؛ تصویری از انفجار در جریان جنگ خارج از شهر استپانکرت

نمایندگان شورای مینسک، متشکل از فرانسه، روسیه و آمریکا که برای حصول آتش‌بس و توافق بین آذربایجان و ارمنستان تلاش می‌کنند، با صدور بیانیه‌ای از توافق این دو کشور برای هدف قرار ندادن غیرنظامیان و مبادله اجساد قربانیان خبر دادند.

بر اساس این بیانیه، دو کشور همچنین توافق کردند که طی یک هفته، فهرستی از اسامی اسرایی که در اختیار دارند، برای مبادله تهیه کنند.

مذاکرات جداگانه وزرای خارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان با نمایندگان گروه مینسک روز جمعه نهم آبان در شهر ژنو با هدف ایجاد اعتماد بین دو طرف و یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای درگیری در ناحیه گورنو- قره‌باغ انجام شد.

شورای مینسک متشکل از فرانسه، روسیه و آمریکا که در چارچوب سازمان امنیت و همکاری اروپا مسئولیت میانجی‌گری در بحران ناحیه ناگورنو- قره‌باغ را بر عهده دارد اعلام کرد که هدف مذاکرات «دستیابی به یک توافق و آغاز اجرای آن بر اساس جدول زمانی مورد قبول دو طرف» است.

در روزهای اخیر دولت ترکیه نیز خواستار پیوستن به مذاکرات جاری درباره صلح بین ارمنستان و آذربایجان بوده است.

این درخواست با حمایت روسیه همراه شد ولی آمریکا با اشاره به اینکه گزارش‌هایی درباره اعزام شبه‌نظامیان سوری از طرف ترکیه برای کمک به آذربایجان وجود دارد، با حضور ترکیه در مذاکرات مربوط به صلح مخالفت کرده است.

دو مورد آتش‌بسی که در هفته‌های گذشته با میانجیگری روسیه اعلام شد و آتش‌بس روز یکشنبه که در پایان مذاکرات جداگانه وزرای خارجه دو کشور با مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در واشینگتن اعلام شد نتوانسته‌اند این درگیری‌ها را متوقف کنند.

بیشتر در این باره: جمهوری آذربایجان اجساد ۲۹ سرباز ارمنی را تحویل داد

قرار بود این مذاکرات روز پنجشنبه آغاز شود ولی به دلیل تشدید درگیری‌ها در ناحیه ناگورنو- قره‌باغ و مناطق اطراف آن که در کنترل نیروهای ارمنستان است یک روز به تاخیر افتاد.

درگیری‌های اخیر در این مناطق که از روز ۲۷ سپتامبر آغاز شد شدیدترین مورد طی ۲۵ سال اخیر است و برخی از کارشناسان و دولت روسیه تخمین می‌زنند که تاکنون چند هزار قربانی به جا گذاشته است.

جمهوری آذربایجان روز پنجشنبه اعلام کرد که اجساد ۲۹ نفر از نیروهای مسلح ارمنی را به آن کشور تحویل داده است. دولت ارمنستان نیز این موضوع را تایید کرد.

دو کشور طرف مقابل را به نقض آتش‌بس روز یکشنبه که با میانجی‌گری دولت آمریکا اعلام شد متهم کرده‌اند.

طبق مصوبات سازمان ملل متحد، ناحیه ناگورنو- قره‌باغ بخشی از خاک جمهوری آذربایجان تلقی می‌شود ولی اکثریت جمعیت ارمنی تبار این منطقه با حاکمیت جمهوری آذربایجان مخالفند. از زمان وقوع اولین درگیری‌ها در این منطقه همزمان با فروپاشی اتحاد شوروی، ارمنی تباران با حمایت دولت ارمنستان امور ناحیه ناگورنو- قره‌باغ را اداره می‌کنند.

الهام علی‌یف، رییس جمهور آذربایجان خواستار بازگرداندن حاکمیت ناگورنو- قره‌باغ و هفت منطقه همجوار آن شده که در کنترل نیروهای ارمنستان است.

در مقابل، ارمنستان می‌گوید حاضر نیست از این ناحیه که آن را بخشی از سرزمین تاریخی خود می‌داند خارج شود.

تشديد درگیری در هفته‌های اخیر نگرانی در مورد احتمال دخالت ترکیه، حامی جمهوری آذربایجان و روسیه را که با ارمنستان پیمان امنیتی مشترک دارد، افزایش داده است.

دولت ترکیه خواستار ایفای نقش مهم‌تری در اقدامات دیپلماتیک برای میانجی‌گری در این بحران شده و آنکارا و باکو می‌گویند شورای مینسک طی چند دهه اخیر نتوانسته است یک راه حل نهایی برای این بحران پیدا کند.

حکومت ایران نیز به جمهوری آذربایجان و ارمنستان در مورد به خطر انداخت امنیت در نواحی مرزی ایران هشدار داده است.

ایران چند روز پیش اعلام کرد که طرح پیشنهادی خود برای حل بحران ناگورنو- قره‌باغ را به کشورهای منطقه ارائه خواهد داد و عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران برای مذاکره در این مورد سفر منطقه‌ای خود را آغاز کرده است.

همزمان اتحادیه اروپا تشدید نبرد در منطقه را «غیرقابل قبول» توصیف کرده و خواستار مذاکرات صلح بین دو طرف شده است.