«دورۀ تیره‌وتار» ریاست محمد مقیمی در گفت‌وگو با استاد دانشگاه تهران

داریوش رحمانیان

داریوش رحمانیان، دانشیار گروه تاریخ و استاد دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با رادیوفردا می‌گوید که دوره ریاست محمد مقیمی در دانشگاه تهران دوره‌ای تیره‌وتار بود.

آقای رحمانیان،‌ ۲۷ شهریورماه، پس از اعلام خبر برکناری محمد مقیمی از دانشگاه تهران، به رادیوفردا گفت که در دوره وزارت محمدعلی زلفی‌گل در وزارت علوم و به‌طور ویژه دوره ریاست محمد مقیمی در دانشگاه تهران «منزلت و اعتبار و حیثیت آموزش عالی ایران و نماد آن که دانشگاه تهران است، آسیب‌های بسیار زیادی دید و من گمان نمی‌کنم که در کوتاه‌مدت هم قابل جبران باشد».

با برکناری محمد مقیمی از ریاست دانشگاه تهران، حسین سیمایی، وزیر علوم و تحقیقات و فناوری سیدحسین حسینی را به‌عنوان سرپرست دانشگاه تهران منصوب کرد.

داریوش رحمانیان یکی از اساتیدی است که در دوره ریاست محمد مقیمی در دانشگاه تهران تعلیق شده بود. او در گفت‌وگو با رادیوفردا می‌گوید « آقای مقیمی به‌عنوان رئیس دانشگاه تهران یک کارنامه تیره‌وتار از خودش برجای گذاشت و من یاد بیت معروف پروین اعتصامی می‌افتم که حدیث نیک و بد ما نوشته خواهد شد، زمانه را سندی و دفتری و دیوانی‌ است».

محمد مقیمی اولین رئیس دانشگاه منصوب‌شده با حکم وزیر علوم دولت ابراهیم رئیسی بود. او از ۳۰ شهریور ۱۴۰۰ سرپرست و سپس رئیس دانشگاه تهران بود. محمود نیلی احمدآبادی، رئیس پیشین دانشگاه تهران، تنها یک روز قبل از برکناری خواستار آزادی کسری نوری، دانشجوی دانشگاه تهران، شده بود.

آقای مقیمی در کتاب گزارش عملکرد سه‌ساله دانشگاه تهران ادعا کرده است که «در این سه سال هیچ استاد و دانشجوی اخراجی نداشتیم و لیست‌های موسوم به اساتید اخراجی در فضای مجازی فاقد اعتبار است».

محمد مقیمی پیش از این هم اخراج اساتید دانشگاه تهران را انکار کرده بود. او ۲۲ اسفند سال گذشته با انکار حتی «یک مورد اخراجی» از دانشگاه تهران، به خبرگزاری مهر گفته بود که برخی استادان به علت «مشکلات اخلاقی و داشتن شاکی» از کار منع شده‌اند.

داریوش رحمانیان اما به عنوان یکی از اساتیدی که تعلیق شده بود، شهریور ۱۴۰۲درباره اهداف و علل حذف اساتید دانشگاه مستقل و جایگزینی آن‌ها با افرادی با گرایش‌های خاص به رادیوفردا گفته بود «یک بخش‌هایی از حاکمیت فکر می‌کنند و دچار این توهم هستند که خون دانشگاه کثیف است و می‌خواهند این خون را عوض کنند، تصفیه کنند».

پیشتر تصویری از یک سند محرمانه در شبکه‌های اجتماعی با محتوای «استخدام ۱۵ هزار عضو هیئت علمی همسو به جای استادان منتقد و معترض» منتشر شد بود؛ سندی که از سوی مقامات از جمله وزارت علوم تکذیب نشد.

شهریور ۱۴۰۲ تعلیق و اخراج استادان دانشگاه به روایت داریوش رحمانیان
مدیریت سفارشی و ولنگار

داریوش رحمانیان، دانشیار گروه تاریخ و استاد دانشگاه تهران، پس از برکناری محمد مقیمی به رادیوفردا می‌گوید که آسیب‌های واردشده به دانشگاه تهران در دوران ریاست محمد مقیمی تنها در اخراج و تعلیق استادان و دانشجویان این دانشگاه خلاصه نمی‌شود:

«دانشگاه تهران از نظر آموزشی و پژوهشی و از نظر بسیاری از ابزار و امکانات، دانشگاه نخست کشور است. فقط یک قلم به شما بگویم در گروه خود ما،‌ گروه تاریخ، ما از ملیت های گوناگون دانشجو داشتیم؛ چینی،‌ کره‌ای، تایلندی،‌ ژاپنی،‌ آلمانی، ترکیه‌ای،‌ افغانستانی،‌ عراقی، سوریه‌ای و خیلی جاهای دیگر. الان شما بیایید وضعیت گروه تاریخ دانشگاه تهران را نگاه بکنید؛ به‌شدت تنزل پیدا کرده. کیفیت آموزشی در دانشجوهای خود ما دانشجوهای ایرانی به‌شدت تنزل پیدا کرده. من این را به عنوان کسی می‌گویم که الان وارد سی‌ودومین سال تدریس دانشگاهی‌ام شدم. از نظر آموزشی،‌ افت دانشجویان به‌ویژه در تحصیلات تکمیلی یعنی کارشناسی ارشد و دکترا خیلی محسوس است.»

به گفته آقای رحمانیان «وقتی مدیریت، باندی و رابطه‌ای و سفارشی شود و مبتنی بر شایستگی ها و توانمندی افراد نباشد، نتیجه این می‌شود که یک نوع مدیریت ولنگار و سهل‌انگار و آشفته حاکم باشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی ما که فخر ایران معاصر است و چهره‌هایی که در این دانشکده بودند، چراغ تابناک فرهنگ و ادب و هنر و تاریخ ایران معاصر ما هستند را ببینید که چه بلایی بر سر همین دانشکده در طول این سه سال آمد».

استقبال از برکناری مقیمی

برکناری محمد مقیمی با استقبال کاربران شبکه‌های اجتماعی مواجه شده است. علی شریفی زارچی،‌ عضو هیئت‌علمی هوش‌ مصنوعی و بیوانفورماتیک دانشگاه صنعتی شریف که خود او نیز از اساتید تعلیقی بوده و بعد از تغییر وزیر علوم به کرسی استادی این دانشگاه بازگشته، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است که «سرنوشت امثال مقیمی بسیار پندآموز است».

یغما فشخامی،‌ روزنامه‌نگار هم در شبکه ایکس نوشته است محمد مقیمی که «پیگیر تحصیل نیروهای حشدالشعبی در دانشگاه تهران بود و مشکل اساتید اخراجی دانشگاه را "اخلاقی" توصیف کرده بود، برکنار شد».

سرپرست جدید دانشگاه تهران کیست؟

سیدحسین حسینی، دانش‌آموخته دکترای دامپزشکی از دانشگاه تهران است و پیشتر معاون آموزشی این دانشگاه و مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم بوده است. او عضو هیئت علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران با مرتبه استادی است.

داریوش رحمانیان که از نزدیک آقای حسینی را می‌شناسد، به رادیوفردا می‌گوید هنگامی که در زمان ریاست مقمی در این دانشگاه تعلیق شده بود، آقای حسینی پیگیر کار او بوده است: «به دلیل مشکلاتی که داشتم، در همان دوره‌ای که ایشان معاون آموزشی بود، به دعوت خودشان به دیدار ایشان رفتم.»

آقای رحمانیان می‌گوید که «در بسته‌بندی،‌ دو دسته مدیر داریم: یک دسته مدیرانی که خیلی سریع و زودهنگام،‌ بدون تجربه و بدون طی مراتب، به پست و قدرت می‌رسند که متأسفانه در کشور ما شایع است؛ یک دسته هم مدیرانی که آرام‌آرام و پله‌به‌پله و نرم‌نرم از مقام و پست و قدرت بالا می‌روند و تجربه می‌آموزند. من گمان می‌کنم آقای دکتر حسینی از این گروه دوم است.»

داریوش رحمانیان در عین حال توضیح می‌دهد که وزیر علوم در حکم صادرشده برای دکتر حسینی نوشته که «او مأمور است یک شورا با همکاری استادان تشکیل دهد تا با یک نوع وفاق و نیز با توجه به گفتمان دولت که وفاق ملی است، با مشورت وزیر علوم و دیگر نهادها، رئیس جدید دانشگاه تهران را انتخاب کنند. آقای دکتر حسینی حکم سرپرستی با این رسالت دارد و البته خودش هم انتخاب شود.»

با این حال در انتصاب رؤسای دانشگاه‌های در ایران یک نهاد بالادستی به نام شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود دارد که اعضای آن با نظر رهبر جمهوری اسلامی انتخاب می‌شوند و این نهاد حکومتی است که باید انتصابات را تأیید کند.

به‌گفتۀ داریوش رحمانیان، این یعنی انتخاب و انتصاب رئیس دانشگاه تهران «صرفاً دست وزیر علوم نیست، بنابراین باید منتظر بود و دید که چه می‌شود».

Your browser doesn’t support HTML5

برکناری محمد مقیمی از ریاست دانشگاه تهران در گفت‌وگو با داریوش رحمانیان