پس از سقوط نظام خاندان اسد در سوریه، پرچم جدیدی بر سردر اداره‌های دولتی و حکومتی این کشور برافراشته شده است.
شمار زیادی از سفارتخانه‌های سوریه در کشورهای مختلف هم با پایین کشیدن پرچم قبلی، پرچم جدید را برافراشته‌اند؛ پرچمی که البته ریشه‌اش به دههٔ سوم قرن گذشتهٔ میلادی بازمی‌گردد.
داستان این پرچم چیست و رنگ و جزئیات آن در ده‌ها سال گذشته چه تغییراتی را پشت سر گذاشته است؟
پرچم بزرگ مخالفان حکومت بشار اسد در میدان اموی دمشق، ۹ دسامبر ۲۰۲۴
پرچم سبز
پرچم سه‌رنگ سبز و سفید و سیاه، با سه ستارهٔ قرمز در وسط آن (در قسمت سفید)، را مخالفان حکومت بشار اسد، رئیس‌جمهور مخلوع سوریه، از آغاز اعتراضات‌شان در سال ۲۰۱۱ میلادی برافراشتند.
این پرچم اما پرچم جدیدی نیست؛ ریشهٔ آن به دورهٔ قیمومیت فرانسه بر سوریه بازمی‌گردد و نخستین بار در سال ۱۹۳۲ میلادی برافراشته شد.
در این پرچم، رنگ سبز نماد حاصلخیزی خاک سوریه، رنگ سفید نماد صلح، رنگ سیاه نماد دورهٔ استعمار و جانفشانی‌های سوری‌ها در مبارزه با آن، و سه ستارهٔ قرمز بر بستر سفید نماد یکپارچکی سه اقلیمِ دمشق، حلب و دیرالزور است.
پرچم قرمز
پیش از سقوط رژیم بشار اسد، پرچم رسمی سوریه سه رنگ قرمز و سفید و سیاه بود، اما با دو ستارهٔ سبز در بخش سفید میان پرچم.
ریشهٔ این پرچم به دورهٔ اتحاد میان سوریه و مصر در سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۱ میلادی بازمی‌گردد و دو ستارهٔ سبز نماد دو کشور سوریه و مصر است.
دمشق، مه ۲۰۲۱
پس از فروپاشیدن اتحاد میان سوریه و مصر، این پرچم کنار گذاشته شد، اما در سال ۱۹۶۳، پس از کودتای نظامی ناظم القدسی، رئیس‌جمهور اسبق سوریه که به روی کار آمدن حزب بعث انجامید، بار دیگر این پرچم به‌عنوان پرچم رسمی سوریه معرفی شد؛ با یک تغییر و آن هم تبدیل شدن دو ستارهٔ سبز به سه ستارهٔ سبز.
در این پرچم، رنگ قرمز نماد خون شهدا، رنگ سفید نماد دوره حکومت امویان، رنگ سیاه نماد دورهٔ حکومت عباسیان و رنگ سبز ستاره‌ها نماد دورهٔ حکومت فاطمی‌ها بود.
دوره حکومت حافظ اسد
حافظ اسد، پدر بشار اسد، پس از آن‌که ریاست‌جمهوری سوریه را در سال ۱۹۷۲ در دست گرفت، پرچمی شبیه پرچم مصر را برگزید: قرمز، سفید و سیاه که در وسط آن یعنی در قسمت سفید، تصویر «شاهین قریش» هک شده بود.
«شاهین قریش» یکی از نمادهای ناسیونالیسم عربی است که در پرچم‌های شماری از کشورهای عربی از جمله مصر استفاده می‌شود.
اما در سال ۱۹۸۰، حافظ اسد بار دیگر پرچم دوران اتحاد با مصر (با دو ستارهٔ سبز) را به‌عنوان پرچم رسمی سوریه برگزید؛ نمادی که تا پایان حکومت پسرش بشار اسد، پرچم رسمی سوریه باقی ماند.
«شاهین قریش» یکی از نمادهای ناسیونالیسم عربی است
کردهای حاکم بر بخش‌هایی از شمال شرق سوریه هم روز ۲۲ آذر اعلام کردند پرچم سه‌ستارهٔ سبز مورد استفادهٔ شورشیان حاکم بر دمشق را در همهٔ ادارات، مؤسسات، شوراها و سایر اماکن وابسته به حکومت کردی منطقه به اهتزاز درخواهند آورد.
بیشتر در این باره: حکومت‌های اقتدارگرا همچون رژیم اسد چگونه سقوط می‌کنند؟