یک مقام سازمان غذا و دارو در ایران میگوید در سالهای اخیر، هر ساله نزدیک به پنج هزار و پانصد نفر ایرانی٬ به دلیل ابتلا به انواع مسمومیت جان باختهاند.
یسنا بهمنش، دبیر ستاد مرکزی اطلاعرسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو این خبر را در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا بیان کرده، و منبع این آمار را سازمان پزشکی قانونی ایران اعلام کرده است.
او بیشترین مسمومیت منجر به فوت در سالهای اخیر را ناشی از «سوءمصرف مواد مخدر و محرک» عنوان کرده و گفته این نوع مسمومیت ۵۴ درصد از کل موارد مرگ ناشی از مسمومیتها را به خود اختصاص میدهد.
او همچنین شیوه مصرف منتج به مرگ مواد مخدر یا محرک را به صورتهای «مصرف مقادیر بالای انواع موارد مخدر، مصرف به قصد خودکشی و یا مصرف اتفاقی خصوصاً در کودکان» و نیز بلعیدن مقادیر بالای مواد از سوی قاچاقچیان عنوان کرده است.
این مقام سازمان غذا و دارو با اشاره به موارد متعدد مرگ کودکانی که به طور اتفاقی٬ محتویات بطری حاوی داروی ترک اعتیاد و شربت متادون را خوردهاند، خواستار توجه جدی به شراط نگهداری شربت متادون شد.
او مسمومیت با مواد مخدر را با شیوع ۳۴ درصدی، بعد از مسمومیت دارویی، دومین عامل مراجعه به بخش مسمومین در بیمارستانها در ایران اعلام کرد و افزود که در این میان مسمومیت با متادون و ترامادول در صدر عوامل مسمومیتزای مخدر و بعد از آن٬ مسمومیت ناشی از تریاک و شیشه قرار دارند.
یسنا بهمنش٬ عامل بعدی مرگ و میر ناشی از مسمومیت را «قرص برنج، سموم دفع آفات نباتی، الکل، جونده کشها، سیانور و ...» با ۲۰ درصد میزان مرگومیر ناشی از مسمومیت در کشور عنوان کرده است.
به گفته وی٬ بیش از نیمی از موارد مسمومیت ناشی از سموم یاد شده، بدلیل مصرف قرص برنج بوده٬ به طوریکه ۱۰ درصد مرگهای ناشی از مسمومیت در سال ۹۵ بدلیل مصرف ای ماده گزارش شده است.
بر اساس اظهارات این مقام سازمان غذا و دارو٬ مسمومیت ناشی از منوکسید کربن به عنوان عامل ۱۱ تا ۱۷ درصد از مرگهای ناشی از مسمومیت که بیشتر «استفاده نادرست از وسایل گرمایشی گازسوز» مثل بخاری، آبگرمکن و پکیج، رخ میدهد٬ در ایران «بسیار شایع است».
او بالاترین میزان مراجعه به بیمارستانهای مرجع مسمومیت در ایران را ناشی از «مسمومیت دارویی» عنوان کرد که «بین ۴۵ تا ۸۰ درصد» از مراجعات ناشی از مسمومیتها را شامل میشود.
او با اشاره به اعلام سازمان پزشکی قانونی مبنی بر افزایش مرگ ناشی از دارو از کمتر از ۱۰ درصد به بیش از ۱۶ درصد٬ گفته این رقم از سال ۹۴ رو به کاهش بوده و در حال حاضر به ۱۲ درصد رسیده است.
عمدهترین داروهای مصرفشده در موارد مسمومیت نیز «مسکن مخدر، داروهای آرامبخش، ضد افسردگی و سپس مسکنهای غیر مخدر» بوده است.
مرگ ناشی از مسمومیت در مردان چهار برابر زنان است
دبیر ستاد مرکزی اطلاعرسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو در ادامه مرگومیر ناشی از مسمومیت در مردان ایرانی را «بسیار بیشتر» از زنان عنوان کرد.
بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی٬ «نزدیک به ۸۰ درصد از موارد مرگ ناشی از مسمومیت در مردان و نزدیک به ۲۰ درصد آن در زنان رخ میدهد».
یسنا بهمنش٬ مرگ ناشی از مسمومیت در مردان در ایران را «چهار برابر» زنان و «عمدتا» به واسطه مصرف «مواد خطرناکتر» عنوان کرد.
او با این حال این آمار در استانهای مختلف ایران را متفاوت دانست و افزود که «تفکیک جنسی مسمومیتها از الگوی مشابهی در کل کشور تبعیت نمیکند».
این مقام سازمان غذا و دارو در عین حال٬ مسمومیت دارویی در زنان را بیشتر و مسمومیت با ترکیبات مخدر و الکل را در مردان دارای شیوع بیشتری دانست.
به گفته او٬ بیشترین میزان شیوع مسمومیتها در ایران در میان «زنان خانهدار» بوده و از آنجا که «۸۹ درصد از موارد مسمومیت در منزل بروز میکند٬ ایمنسازی منازل» دارای اهمیت بسیاری است.
او بیشتر مسمومین مراجعهکننده به بیمارستانها در ایران را نیز در «محدوده سنی جوان یعنی ۲۰ تا ۴۰ سال» معرفی کرد و گفت بعد از این گروه سنی٬ «نوجوانان٬ بالای ۴۰ سال و زیر ۱۲ سال» قرار دارند.
این مقام سازمان غذا و دارو همچنین خطرناکترین گروه سنی از نظر مسمومیت را «کودکان زیر پنج سال» اعلام کرد و افزود «مسمومیت خصوصا با مواد شیمیایی و نفت در کودکان میتواند عواقب خطرناکی داشته باشد.»
مهرماه سال جاری نیز یک مقام سازمان پزشکی قانونی ایران از مرگ ۱۵۳ نفر در سال گذشته به دلیل نوشیدن مشروبات الکلی تقلبی خبر داده بود.
خردادماه سال جاری نیز پزشکی قانونی استان تهران از مرگ ۱۴۹ تن در سال ۹۵ به دلیل مسمومیت با قرص برنج خبر داد و افزود تعداد قربانیان در سال ۹۵ نسبت به سال قبل از آن افزایش داشته است.