دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، «وضعیت اضطراری» آن کشور در قبال ایران، که از زمان اشغال سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۳۵۸ جریان دارد، را مجددا برای یک سال دیگر تمدید کرد.
این نخستین بار است که این فرمان توسط آقای ترامپ تمدید میشود؛ او کمتر از یک سال پیش ریاست دولت ایالات متحده را در دست گرفت. باراک اوباما و دیگر رئیسان جمهوری ایالات متحده طی دهههای گذشته دستور به تمدید این فرمان داده بودند.
بنا بر دستور ۱۵ آبان ترامپ، که وبسایت کاخ سفید آن را منتشر کرده «وضعیت اضطراری» ملی در قبال ایران «بر پایه فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰» و «برای مقابله با تهدیدهای نامعمول و غیرعادی علیه امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد ایالات متحده» تمدید میشود.
در این اطلاعیه گفته شده «روابط ما با ایران هنوز به حالت عادی بازنگشته و روند اجرای توافقهای ۱۹ ژانویه ۱۹۸۱ با ایران همچنان در جریان است».
در اطلاعیه کاخ سفید تاکید شده که فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ متمایز از وضعیت اضطراری در فرمان اجرایی ۱۲۹۵۷ است که در مارس ۱۹۹۵ صادر شد.
تمدید فرمان مربوط به وقایع پس از انقلاب در ایران نیز جدا از فرمان ۱۹۹۵ است که خود در ژانویه گذشته تمدید شده و در حال حاضر جریان دارد. فرمان دوم را آخرین بار باراک اوباما، یک هفته پیش از آنکه ترامپ رسما سوگند ریاستجمهوری بخورد، تمدید کرده بود.
فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ دولت ایالات متحده را، جیمی کارتر، رئیسجمهوری وقت، ده روز پس از جریان حمله به سفارت ایالات متحده در تهران و گروگانگیری کارکنان آمریکایی آن در پی انقلاب ۵۷، صادر کرده بود.
دولت ایران تا زمانی که رونالد ریگان، رقیب جمهوریخواه آقای کارتر، در جریان انتخابات، رسما بهعنوان رئیسجمهوری جدید آمریکا کار خود را آغاز نکرد، از آزاد کردن گروگانها سرباز زد. گفته میشود این کار عملا در واکنش به سیاستهای کارتر انجام شد. با وجود اینها وضعیت اضطراری، تعلیق قراردادها، مسدود شدن دسترسی به داشتههای پولی ایران و تحریمها و فشارهای اقتصادی ناشی از آن، چه در زمان ریاستجمهوری ریگان و نیز طی چهار دهه گذشته ادامه داشتهاست.
«وضعیت اضطراری» ملی در قبال ایران، بخشی از یک قانون فدرال است به نام «اختیارات اقتصادی اضطراری در سطح بینالمللی» که به رئیسجمهوری آمریکا اجازه میدهد در صورت احساس خطر از سوی هر منبع خارجی، وضعیت اضطراری اعلام و تحریمهایی را برقرار کند.