حکم حکومتی رئیسجمهوری آمریکا در اعلام یهودیت به عنوان ملیت، با هدف مبارزه با یهودستیزیِ رو به رشد در دانشگاههای آمریکا، بهرغم استقبال اسرائیل، در داخل آمریکا واکنشهای متفاوتی را در پی داشته است.
کاخ سفید گزارش داده است که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز چهارشنبه ۲۰ آذر، فرمان اجرایی معرفی یهودیت به عنوان ملیت یا نژاد را امضا کرد.
دونالد ترامپ، پس از امضای این فرمان، در آیینی برای استقبال از عید حنوکای یهودیان گفت: اجازه نخواهیم داد که یهودستیزی به حیات خود ادامه دهد و دولت من نشانههای یهودستیزی را تحمل نخواهد کرد.
وی همچنین افزود با جنبشی که تحریم اسرائیل را تشویق میکند مخالف است و دانشگاههایی که امکان فعالیت حامیان این جنبش را فراهم کنند، از کمک مالی برخوردار نخواهند شد زیرا «من همیشه در کنار اسرائیل میایستم».
برخی دولتمردان اسرائیل، مانند گیلعاد اردان، وزیر امنیت و امور راهبردی، و اسرائیل کاتز، وزیر خارجه این کشور، نیز از امضای فرمان حکومتی آقای ترامپ قدردانی کردند.
به گفته آقای اردان، «افزایش نگرانکننده موارد یهودستیزانه و خشونت علیه یهودیان در جهان برداشتن گامهای مهم را الزامی کرده و سایر کشورها نیز باید جنبش بیدیاس را که یکی از بزرگترین مروجان یهودستیزی و نفرت از یهودیان است، محکوم کنند و علیه آن گامهای عملی بردارند».
به نوشته وای.نت، وزیر خارجه اسرائیل نیز گفته است: «اقدام آقای ترامپ بیشترین اهمیت رادر مبارزه دامنهدار با یهودستیزی و جنبشهای هوادار تحریم اسرائیل دارد و سایر کشورها نیز باید این گامها را بردارند.»
در داخل آمریکا، ائتلاف جمهوریخواهان یهودی این کشور و مرکز سایمون ویزنتال که نازیها را تعقیب میکند، از تصمیم آقای ترامپ ابراز خشنودی کردند.
جاناتان گرینبلات، مدیرکل لیگ ضد افترا که با یهودستیزی مبارزه میکند، نیز فرمان اجرایی جدید ریاست جمهوری آمریکا را مهم قلمداد کرد و گفت یهودیان در دوره اخیر در دانشگاههای آمریکا به حاشیه رانده شده بودند.
اما گروه یهودی آمریکایی جیاستریت این فرمان را در مبارزه با یهودستیزی مؤثر ندانست و آن را هجو کردن وضعیت موجود وصف کرد.
گروه یهودی آمریکایی IfNotNow نیز که با کنترل کرانه باختری به دست اسرائیل مخالف است، توصیف یهودیت به عنوان ملیت را موجب یهودستیزی بیشتر دانست و اعلام کرد این فرمان نه تنها از یهودیان مراقبت نمیکند بلکه در آمریکایی بودن یهودیان این کشور ایجاد تردید میکند.
به باور دبیر اجرایی شورای یهودیان دموکرات آمریکا نیز این فرمان صرفاً ناامنی یهودیان را بیشتر میکند.
همچنین، به نوشته هاآرتص، برخی از منتقدان این اقدام آقای ترامپ معتقدند که ممکن است از این فرمان برای ساکت کردن مخالفت مشروع با اسرائیل و آزادی بیان حامیان فلسطینیان سوء استفاده شود.
به گزارش رسانههای آمریکایی، این فرمان امکانات و ابزاری تازه به دولت فدرال برای مقابله با مراکز دانشگاهی که فعالیت یهودستیزانه در آنها صورت بگیرد، خواهد داد، که لغو بودجه یکی از این راهکارهای مقابله است. همچنانکه آقای ترامپ در زمان امضای این فرمان به لغو بودجه فدرال برای این دانشگاهها اشاره کرد.
به نوشته رسانههای آمریکا و اسرائیل، فرمان اجرایی که تغییراتی در قانون حقوق مدنی مربوط به سال ۱۹۶۴ ایجاد کرده، مسیر انجام بررسی در مورد آن دسته از دانشگاههای آمریکا را که عواملی در آن ممکن است با نیات یهودستیزانه از تحریم، بایکوت و منزوی کردن اسرائیل پشتیبانی کنند، فراهم میکند.
گزارشهای بسیاری حاکی است که فعالیت گروههایی در دانشگاهها و کالجهای آمریکایی، که زیر عنوان حمایت از آزادی بیان فلسطینیان و مخالفت با سیاستهای اسرائیل با اصل موجودیت اسرائیل و یهودیان نیز مخالفت میکنند، در سالهای اخیر گسترش یافته است.
جنبش هوادار فلسطینی با نام اختصاری بیدیاس که بایکوت، مشروعیتزدایی و منزوی کردن اسرائیل را سرلوحه اهداف خود قرار داده و در دهه گذشته ابتدا در اروپا شکل گرفت، در دوره اخیر، فعالیت در مراکز دانشگاهی و کالجهای آمریکا را افزایش داده است.
به گفته برخی از حامیان اسرائیل، بیدیاس و گروههای مشابه، یهودستیزی را در زیر لوای مخالفت با سیاستهای اسرائیل پنهان میکنند در حالی که اهداف آنها بر اساس نفرت کور از یهودیت و یهودیان طراحی شده است.
فعالیتهای این جنبش و حامیان آن ها از یکسو و تکاپوی گروههای حامی اسرائیل در دانشگاههای آمریکا از سوی دیگر، به درگیریهای سیاسی و گاه فیزیکی و تنشهای شدید منجر شده است.
البته اقدامات عملی دولت آمریکا علیه برخی کالجها و دانشگاهها در ارتباط با برخی برنامههای آنها در ضدیت با اسرائیل، از پیش از امضای فرمان آقای ترامپ در روز چهارشنبه آغاز شده بود.
بهتازگی وزارت علوم آمریکا از دانشگاه دوک در شهر دورهام در کارولینای شمالی خواست برنامه درسی خاورمیانه خود را که دارای محتوای مطالب تحریفشده تاریخی علیه اسرائیل تشخیص داده شده، تغییر دهد.
گزارشهای نهادهای بینالمللی از جمله سازمان ملل و سازمانهای یهودی، و گزارشهای مستقل و متعدد دولتهای غربی حاکی است که یهودستیزی در آمریکا و اروپا در سالهای اخیر گسترش یافته است.
در برخی گزارشهای یادشده درخصوص یهودستیزی در آمریکا و در نتیجه در کالجها و دانشگاههای این کشور، به احتمال ارتباط میان این پدیدهی رو به رشد با دو قطبی شدن جامعه در سالهای گذشته اشاره شده است.
حملات مسلحانه به یهودیان در پیتزبورگ و نقاط دیگر، در دوره اخیر تشدید شده و قربانیانی گرفته است. فرماندار نیویورک نیز تأیید کرد که یکی از عوامل رویداد مسلحانه این ایالت در هفته جاری، دیدگاههای ضد یهود داشته است.
یهودستیزی در اروپا بیشتر در فرانسه و شماری از کشورهای اروپای شرقی مانند لهستان مشاهده شده است تا آنجا که مجلس فرانسه هفته گذشته برای نخستین بار رأی داد که ستیز با اسرائیل یک رفتار یهودستیزانه است.