در بازگشت از سفر یک روزه به ایران، رئیس جمهور ترکیه روز پنجشنبه، ۱۳ مهرماه، خبر داد که کشورش به همراه ایران و عراق در مورد بستن شیرهای نفت شمال عراق به روی کردستان تصمیم میگیرد.
خبرگزاری رویترز این حرکت را «اقدامی تلافیجویانه» در پاسخ به انجام همهپرسی استقلال در اقلیم کردستان عراق توصیف کرده است.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، در گفتوگوی روز پنجشنبه خود با رسانهها همچنین از این که دولت خودمختار کردستان شهر کرکوک را نیز در همهپرسی استقلال شرکت داده است انتقاد کرد.
شهر کرکوک در شمال عراق شهری نفتخیز است و از اهمیتی استراتژیک برای کشور عراق برخوردار است؛ از سوی دیگر کردها این شهر را از آن خود میدانند و همهپرسی استقلال در این شهر نیز برگزار شد.
کمیسیون عالی همهپرسی و انتخابات اقلیم کردستان عراق روز چهارشنبه، پنجم مهر، اعلام کرد که بیش از ۹۲ درصد از افراد واجد شرایط رای دادن در همهپرسی هفته گذشته به استقلال کردستان عراق رای مثبت دادند.
اما برگزاری این همهپرسی خشم عراق، ترکیه و ایران را به همراه داشت و حیدرالعبادی، نحست وزیر عراق، گفت که آن را به رسمیت نمیشناسد و خواستار ملغی کردن نتیجه شده است.
رئیس جمهور ترکیه نیز که از سفر یک روزه به تهران و دیدار با مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی بازمیگشت پیش از این سفر هم تهدید کرده بود که تحریمهای این کشور در صورت پافشاری کردها بر موضع خود افزایش خواهد یافت.
آقای اردوغان روز سهشنبه گذشته در دیدار با همحزبیهای خود، حزب عدالت و توسعه ترکیه، تهدید کرد که اگر کردها «بر سر عقل نیایند» تحریمها علیه این منطقه خودمختار در عراق ادامه و افزایش خواهد یافت.
پیشتر ایران نیز اعلام کرده بود که «با توجه به تحولات اخیر منطقه»، تا اطلاع ثانوی هرگونه بارگیری فرآوردههای نفتی شرکتهای ایران از اقلیم کردستان عراق یا به آن منطقه ممنوع است.
رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز در دیدار با رئیس جمهوری ترکیه، برگزاری همهپرسی استقلال در کردستان عراق را هدف انتقادات شدید خود قرار داد و آن را «خیانت به منطقه» خواند.
وی همچنین خواستار «همکاری و همفکری» ایران و ترکیه و «تصمیمهای واحد و جدی سیاسی و اقتصادی» این دو کشور برای مقابله با استقلال کردستان عراق شد.
یک روز بعد رئیس جمهور ترکیه میگوید که این کشور و ایران و عراق درباره نفت شمال عراق تصمیم خواهند گرفت.
آقای اردوغان در حالی از بستن شیرهای نفت شمال عراق سخن میگوید که به گزارش رویترز، اقلیم کردستان همین ماه گذشته قراردادی با کمپانی نفتی روسنفت بست تا بتواند به یکی از صادرکنندگان عمده نفت و گاز به ترکیه و از آنجا به اروپا تبدیل شود.
این خط لوله قرار است در سال ۲۰۱۹ احداث شده و در سال ۲۰۲۰ صادرات گاز با آن آغاز شود.