ترکیه در مورد اعتراضات ادامهدار خیابانی در ایران ابراز نگرانی کرد و نسبت به گستردهتر شدن این ناآرامیها هشدار داد. از سوی دیگر، سوریه همبستگی خود با حکومت ایران را علیه معترضان خیابانی در شهرهای ایران اعلام کرده است.
وزارت خارجه ترکیه روز سهشنبه ۱۲ دی، با انتشار بیانیهای اعلام کرد که «ترکیه نسبت به اخبار اعتراضات در ایران و اینکه این اعتراضات دامنهدارتر شده و تلفات برجا گذاشته و به برخی اماکن عمومی نیز آسیب زده است، نگران است.»
اعتراضات پنج روز اخیر علیه وضعیت اقتصادی و حکومتداری جمهوری اسلامی که از اعتراضات گسترده سال ۱۳۸۸ به این سو بیسابقه بوده و تاکنون ۲۱ کشته برجای گذاشتهاست همچنان در تعداد زیادی از شهرهای ایران ادامه دارد.
ترکیه سه سال پیش از این، خود با اعتراضات گسترده علیه رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور هوادار شریعت اسلامی آن کشور، روبرو بود.
وزارت خارجه ترکیه که مولود چاووش اوغلو، ریاست آن را بر عهده دارد، اعلام کرد که «آنکارا اهمیت بسیار زیادی برای حفظ صلح و ثبات در کشور دوست و برادر، ایران، است قائل است.»
وزارت خارجه ترکیه افزود که همگان «باید» از بیانیه حسن روحانی [رئیس جمهوری ایران] که درآن علیه نقض قانون و خسارت زدن به اماکن عمومی هشدار داده شده پیروی کنند.
این بیانیه ضمن هشدار نسبت به آنچه «مداخله خارجی» در امور ایران نامیده، اضافه کرده است که «به باور ما باید از خشونت و تحریک پرهیز کرد.»
ترکیه از رقبای منطقهای ایران بهشمار میآید اما همکاریهای چند ماه اخیر بین تهران، مسکو و آنکارا بر سر مسائل سوریه و نیز تهران و آنکارا بر سر اقلیم کردستان عراق، باعث نزدیکی مواضع دولتهای ایران و ترکیه شدهاست.
مطبوعات محافظهکار ترکیه نیز در روزهای اخیر در عناوین اول خود نسبت به اعتراضات در ایران ابراز نگرانی کردهاند و از جمله روزنامه «ینیشفق»، از نشریات هوادار حکومت ترکیه، ناآرامیهای ایران را به عنوان «یک روند خطرناک» توصیف کرد.
این روزنامه، ایالات متحده را متهم کردهاست که در پشت این ناآرامیها قرار دارد و هدف آن کشور «تبدیل ایران به یک سوریه دیگر» است.
این اتهامی است که مقامهای جمهوری اسلامی ایران نیز مطرح می کنند ولی تاکنون سند و یا مدرکی در این مورد ارائه نکردهاند.
روزنامه «استار دیلی» ترکیه در صفحه اول خود عنوان «بازی کثیف، این بار در ایران» را قرار داده و روزنامه ینیعتیق میز نوشتهاست که «غرب در پشت فتنه اخیر ایران قرار دارد و اگر موفق شود هدف بعدی آن ترکیه خواهد بود.»
اعلام همبستگی سوربه با حکومت جمهوری اسلامی
سوریه روز سهشنبه همبستگی خود با حکومت ایران را علیه معترضان خیابانی در شهرهای ایران اعلام کرد.
وزارت خارجه سوریه در این روز با انتشار بیانیهای همانند مقامهای جمهوری اسلامی ایران، بدون ارائه سند و یا مدرکی، دولتهای آمریکا و اسرائیل را متهم به بیثبات کردن منطقه کرد و از اینکه آن دو کشور از معترضان ایرانی حمایت میکنند، انتقاد کرد.
وزارت خارجه سوریه گفت که «حاکمیت ایران باید محترم شمرده شود و هیچکس نباید در امور داخلی ایران مداخله کنند.»
این بیانیه حاکیست که «سوریه مطمئن است که رهبری، دولت، و مردم ایران قادر خواهند بود این توطئه را خنثی کنند.»
سوریه نزدیکترین متحد جمهوری اسلامی ایران در دنیای عرب است و دولت آن کشور در مقابله با اعتراضات داخلی خود کمکهای مالی و نظامی بسیاری از جمهوری اسلامی دریافت کرده است.
دیگر واکنشها
روسیه نیز روز دوشنبه ۱۱ دی، با توصیف اعتراضهای در ایران به عنوان «امری داخلی» دخالت خارجی در این موضوع را رد کرد.
در بیانیه وزارت خارجه روسیه با اشاره به اعتراضهای سراسری در ایران آمده است که «امیدواریم وضعیت فرجامی خونین و خشونتبار نداشته باشد».
این بیانیه همچنین آنچه «دخالت خارجی برای بیثبات کردن شرایط در ایران» نامیده را «غیرقابل قبول» توصیف کردهاست.
این در حالی است که رئیسجمهوری آمریکا و شماری دیگر از سیاستمداران ارشد آمریکایی، از حق معترضان برای بیان اعتراض حمایت کردهاند.
بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، هم در پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشتهاست: «ما از جان باختن افراد در جریان اعتراضات در ایران متاسفیم، و از همه افراد مرتبط میخواهیم از خشونت خودداری کنند و تعهدات بینالمللی دربارهٔ حقوق بشر رعایت شود.»
در ادامه واکنشهای جهانی به اعتراضات روزهای اخیر در ایران، زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان، نیز از مقامهای ایرانی و همچنین از معترضان خواست تا «خویشتنداری» کرده و از خشونت پرهیز کنند.