کاربران ایرانی یکشنبه شب ۳۰ آذر و همزمان با شب یلدا طوفانی توئیتری با هشتگ «واکسن بخرید» برای مبارزه با کرونا به راه انداختند و از مقامهای جمهوری اسلامی خواستند که این موضوع را با فوریت در دستور کار خود قرار دهند.
به دنبال تایید حداقل دو واکسن فایزر-بیونتک و مدرنا از سوی مراجع بهداشتی آمریکا و کشورهای مختلف جهان، واکسیناسیون علیه ویروس کرونا در برخی کشورها آغاز شده است.
کشورهای مختلف جهان از ماهها پیش و همزمان با پیشرفت تحقیقات در مورد واکسنهای در دست مطالعه و آزمایش، اقدام به پیشخرید چند واکسن اصلی شامل فایزر- بیونتک، مدرنا و آکسفورد کردهاند ولی ایران نه تنها هنوز اقدامی در این زمینه نکرده است بلکه حتی به سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که بهدلیل فقدان زیرساختهای لازم، واکسن فایزر را نمیخواهد.
بیشتر کاربران ایرانی در طوفان توئیتری یکشنبه شب که از ساعت ۹ شب به وقت تهران آغاز شد، از سیاستهای بهداشتی جمهوری اسلامی برای مقابله با ویروس کرونا که منجر به قربانی شدن دهها هزار نفر و فشار روی کادر درمانی شده است انتقاد کرده و پرسیدهاند که چرا ایران تا کنون برای خرید واکسن اقدام نکرده است.
مهدی حاجتی، عضو سابق شورای شهر شیراز و از کاربران توئیتر، این سوال را پیش کشیده که اگر ایران با شرکتهای مورد تایید سازمان جهانی بهداشت قرارداد بسته است اعلام کند که «تاریخ تحویل واکسن چه زمانی است؟» و «اگر نبستهاید بفرمایید چرا نبستهاید؟ برابر اینهمه قدرت، توقع کمی مسئولیت زیاده نیست».
اگر قرارداد با شرکتهای مورد تایید بهداشت جهانی بستهاید بفرمایید تاریخ تحویل واکسن چه زمانیست؟!اگر نبستهاید بفرمایید چرا نبستهاید؟!برابر اینهمه قدرت توقع کمی مسئولیت زیاده نیست.#واکسن_بخرید#واکسن_رایگان
— Mehdi Hajati (@MehdiHajati) December 20, 2020
ضیا نبوی، فعال سیاسی هم توئیت کرده که «تعلّل دولت در خرید واکسن، مساویِ همکاری با کرونا در گرفتن جان مردم است...»
تعلّل دولت در خرید واکسن، مساویِ همکاری با کرونا در گرفتن جان مردم است...#واکسن_بخرید#واکسن_رایگان
— Zia Nabavi (@ZiaNabavi1) December 20, 2020
ژیلا بنییعقوب، روزنامهنگار، نیز با اشاره به مرگومیر ناشی از ابتلا به کرونا در میان کادر درمانی کشور گفته که «۵۰۰ نفر از کادر درمان به خاطر کرونا جان باختهاند، خودتان میگویید آمار واقعی جانباختگان کرونا بیشتر از این است که در آمار رسمی اعلام میکنید. دقیقا چند نفر دیگه باید بمیرند تا واکسن بخرید».
500 نفر از کادردرمان به خاطر کرونا جان باخته اند، خودتان می گویید آمار واقعی جان باختگان کرونا بیشتر از این است که در آمار رسمی اعلام می کنید.دقیقا چندنفر دیگه باید بمیرند تا #واکسن_بخرید
— Jila Baniyaghoob ژیلا بنییعقوب (@jilabani) December 20, 2020
مهدیار سعیدیان که خود را پزشک و فعال صنفی و رسانه حوزه سلامت معرفی کرده است، به ایده «نظریه ایمنی جمعی» انتقاد کرده و گفته است: «آنهایی که در کسوت دانشمند، قرنطینه را "قرون وسطایی" خواندند و به توهماتشان درباره واکسن وارداتی لباس علم پوشاندند نماینده کادر درمان و مردم نیستند».
او خواستار توجه به «توصیه دانشمندان مستقل» شده و گفته که واکسن بخرید.
آنهایی که به عنوان"کمیته علمی ستاد کرونا"نظریه ایمنی جمعی را مطرح کردند؛آنهایی که در کسوت دانشمند، قرنطینه را "قرون وسطایی" خواندند و به توهماتشان درباره واکسن وارداتی لباس علم پوشاندند ؛نماینده کادر درمان و مردم نیستند.به توصیه دانشمندان مستقل توجه کنید و #واکسن_بخرید .
— مهدیار سعیدیان (@MahdiarSaeedian) December 20, 2020
«سبب منم»، کاربر دیگری است که با اشاره به تقارن طوفان توئیتری یکشنبه شب با شب یلدا نوشته است: «برای اینکه شب یلدای بعدی، همه در آرامش کنار کسانی که دوستشون داریم باشیم، واکسن بخرید».
اظهارات متناقض مقامهای ایرانی
طی هفتههای گذشته مقامات ایران اظهارات متناقضی درباره خرید واکسن کرونا داشتهاند.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، روز ۱۷ آذر مدعی شد که ایران برای نقلوانتقال ارز مربوط به خرید واکسن به حساب سازمان جهانی بهداشت نیازمند مجوز وزارت خزانهداری آمریکاست و این مسیر «با مانع مواجه شده است».
ولی دو روز بعد، ناصر ریاحی رئیس اتحادیه واردکنندگان داروی ایران ضمن رد سخنان رئیس بانک مرکزی گفت که «هیچ مشکلی» برای انتقال ارز به منظور واردات واکسن کرونا و دیگر اقلام دارویی از خارج به ایران وجود ندارد.
در پی این اظهارت، مصطفی قانعی رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا ۲۲ آذرماه در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد ایران هواپیما و امکانات حملونقل لازم مرتبط با واکسن آمریکایی فایزر را ندارد و «این واکسن را نمیخواهد».
او گفت ایران به برنامه کواکس اعلام کرده که واکسن فایزر را نمیخواهد، چون برای نگهداری این واکسن به دمای منفی ۷۰ درجه نیاز است و چنین امکاناتی ندارد.
برنامه کواکس که با حضور ۷۶ کشور جهان دنبال میشود، زیر نظر سازمان جهانی بهداشت قرار دارد و هدف آن کمک به خرید و توزیع واکسن کرونا در همه کشورهای جهان است.
اظهارات رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا در حالی است که طی روزهای گذشته گزارشهای مختلفی در مورد وجود یخچالهای با دمای منفی ۷۰ درجه در کشور منتشر شده است.
برخی چنین تحلیل کردهاند که مقامهای جمهوری اسلامی ترجیح می دهند در کشور ایمنی دستهجمعی ایجاد شود، ضمن اینکه مرتبا روی ساخت واکسن داخلی تاکید دارند و منتظر آن هستند، موضوعی که دستکم تا اواخر بهار سال آینده دور از دسترس خواهد بود.
آقای قانعی در این زمینه گفته است که در حال حاضر سه شرکت داخلی در حال تولید واکسن ایرانی کرونا هستند.
اما حسینعلی شهریاری، رئيس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، میگوید که واکسن داخلی تا پیش از خرداد آینده آماده نمیشود.
کاربری به نام «پردیس» به شیوه «ایمنی دستهجمعی» انتقاد کرده و نوشته است: «تنها روشی که باعث ایمنی گروهی میشه واکسن زدنه پس واکسن بخرید».
تنها روشی که باعث ایمنی گروهی میشه واکسن زدنه پس #واکسن_بخرید
— پــَــردیـــــس :) (@pardis7899) December 20, 2020
«گلی دلبری» هم به طنز توئیت کرده که «تا واکسن نگیریم آروم نمیگیگیریم».
تا واکسن نگیریم آروم نمیگیگیریم#واکسن_بخرید
— گلی دلبری (@goli_gj) December 20, 2020
حسام موذن در صفحه توئیتر خود یادآوری کرده که «خرید دو دوز واکسن مدرنا برای کل جمعیت ایران، کمتر از سه میلیارد دلار هزینه داره. اتفاقا نگهداریش هم سخت نیست.»
او افزوده است: «اگه نمیخرید یا میخواید سلامت مردم رو بازیچهی سرمایهگذاری بنیاد مستضعفان کنید یا اینکه میخواهید مملکت رو تو حکومت نظامی دائمی نگه دارید، هر دو فاجعه است».
خرید دو دوز واکسن مدرنا برای کل جمعیت ایران، کمتر از 3 میلیارد دلار هزینه داره. اتفاقا نگهداریش هم سخت نیست.اگه نمیخرید یا میخواید سلامت مردم رو بازیچهی سرمایهگذاری بنیاد مستضعفان کنید یا اینکه میخواید مملکت رو تو حکومت نظامی دائمی نگه دارید.هر دوش فاجعهس#واکسن_بخرید
— Hesam Moazen (@Hesam_mzn) December 20, 2020
کاربری به نام «فرزانه باقرزاده» از مقامهای جمهوری اسلامی خواسته که این همه درباره «قدرت اول منطقه بودن» صحبت نکنند.
او افزوده است: «عربستان امروز واکسیناسیون کرونا را شروع کرد. چند نفر دیگر باید فوت کنند تا شما دست از این غرور احمقانه بردارید».
دیگه با ما درباره قدرت اول منطقه صحبت نکنید. عربستان امروز واکسیناسیون کرونا را شروع کرد.چتد نفر دیگر باید فوت کنند تا شما دست از این غرور احمقانه بردارید.#واکسن_بخرید
— فرزانه باقرزاده (@f_bagherzadeh) December 17, 2020